Tekst Petra Merkx
Foto Rob Acket

Eendenkroos groeit als kool en bevat waardevolle eiwitten. ABC Kroos ontwikkelde een technologie om functioneel eiwit uit het waterplantje te winnen. Functioneel eiwit is geschikt als bindmiddel voor allerlei voedingsmiddelen, zoals hamburgers, soepen en mayonaise. Plantaardige eiwitten hebben de toekomst, aldus directeur Hans Derksen.

1. Wat is er zo bijzonder aan eendenkroos?

‘Eendenkroos - ik noem het zelf liever waterlinzen, dat klinkt wat smakelijker - is makkelijk te produceren en te oogsten. Het groeit op water, bijvoorbeeld in een bassin bij de boer. Het wordt nu mondjesmaat voor veevoer gebruikt. ABC Kroos heeft de techniek in huis om functioneel eiwit uit eendenkroos te winnen. Functioneel eiwit is vergelijkbaar met kippenei, maar veel goedkoper te produceren. Het bindt de ingrediënten van bijvoorbeeld hamburgers, cakes of sauzen. Zo worden deze producten vegetarisch én veganistisch. Eendenkroos biedt in de toekomst zeker nog meer mogelijkheden. Je haalt er 10 keer meer eiwit uit dan uit soja. Bovendien moet soja van ver komen en de teelt gaat ten koste van tropische regenwouden.’

2. Waarom hebben plantaardige eiwitten de toekomst?

‘In 2025 telt de aarde 9 miljard mensen. Daarnaast groeit de vraag naar eiwit doordat de bevolking wereldwijd welvarender wordt, waardoor mensen eiwitrijker gaan eten. Er is niet voldoende dierlijk eiwit voor deze toenemende vraag. Er moeten andere oplossingen komen. Zeewier, algen en insecten zijn andere voorbeelden van alternatieve eiwitbronnen. ABC Kroos haalt overigens ook hoogwaardig eiwit uit reststromen van groenten, zoals uienschillen. Dat willen we uitbreiden naar andere reststromen, denk aan het loof van wortels of de peulen van doperwtjes. Daarmee dragen we ook bij aan de circulaire én biobased economie. We hergebruiken natuurlijke grondstoffen.’

ABC Kroos uit Apeldoorn werd in 2013 opgericht door Hans Derksen en Lourens Zwart. Er werken 7 mensen. ABC Kroos beschikt over een proeffabriek in Groenlo. Hans Derksen is naast mede-eigenaar van ABC Kroos 2 dagen per week lector Biobased Economy aan de Hogeschool Van Hall Larenstein in Leeuwarden. Samen met een collega bracht hij het kookboek Waterlinzen heerlijk en gezond! uit. Waterlinzen zijn namelijk ook een vergeten groente.

3. Hoe gaat ABC Kroos zijn product op de markt brengen?

‘We zijn op meerdere sporen bezig. Om eendenkroos in humane voeding te mogen gebruiken, wachten we op goedkeuring in verband met de EU Novel Food-regelgeving. Wij verwachten dat die er in 2017 komt. We zorgen ervoor dat we voor die tijd samen met voedingsbedrijven producten klaar hebben liggen die dan meteen de markt op kunnen. We beginnen met veganistische hamburgers, soepen en sauzen. De eiwitten uit reststromen komen al eerder op de markt. We willen daarmee eind dit jaar als eerste met veganistische sauzen in de schappen  staan.’

4. Hoe draagt het ministerie van Economische Zaken bij aan deze ontwikkelingen?

‘Wij maken dankbaar gebruik van de WBSO (fiscale regeling voor research en development, red.), waardoor wij extra onderzoekers kunnen aanstellen. ABC Kroos krijgt overigens ook ondersteuning van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling en de provincie Gelderland.’

5. Is de belangrijkste drijfveer van ABC Kroos ideologisch of commercieel?

‘Die 2 drijfveren kunnen heel goed samengaan en dat is bij ons ook het geval. Ik ben ervan overtuigd dat een biobased economy van belang is om de aarde leefbaar te houden voor volgende generaties. Maar ik zie als ondernemer ook echt kansen in die markt. Met meer van hetzelfde, red je het niet meer. Je moet met innovaties komen om marktaandeel te verwerven. Vergis je ook niet in de afzetmarkt van veganistische voeding. Onze eerste afzetmarkt is waarschijnlijk in Duitsland. Daar eet 10% van de bevolking vegetarisch of veganistisch. Dat is een grote groep mensen. En dat is voor ons slechts een eerste stap.’

Medewerker van ABC Kroos maakt de draaiboor schoon van eendenkroos om die weer te kunnen gebruiken voor bijvoorbeeld uienschillen.