Online een verzekering afsluiten, een declaratie indienen via de app. De technologie maakt ons leven makkelijker. Maar mensen met een beperking lopen vaak tegen belemmeringen aan bij het gebruik van digitale middelen van verzekeraars. ‘“Lees meer”, hoor ik via mijn spraakcomputer’, vertelt Jolanda van Wijk. Ze is blind. ‘Maar lees meer over wat?’
‘Net als de meeste mensen ben ik veel online’, zegt Jolanda. ‘Op mijn computer heb ik spraakondersteuning. Dat betekent dat de computer uitspreekt wat er op het beeldscherm staat. Met ‘Lees meer’ kan ik niets, want ik weet niet waar die link naartoe leidt.’ Jolanda is slechtziend geboren en is door de jaren heen steeds minder gaan zien. Met links ziet ze wazig, met rechts ziet ze niets meer.
Een hele toer
In het dagelijks leven redt Jolanda zich met een blindengeleidehond. Op het digitale vlak heeft ze enkele aanpassingen gedaan. ‘Mijn spraakcomputer spelt letter voor letter wat ik heb getikt, zodat ik kan horen of ik een tikfout heb gemaakt. Ik gebruik het gewone toetsenbord, zonder muis. Daarnaast maak ik gebruik van een brailleleesregel. Deze zet de tekst van mijn computer- of telefoonscherm om naar brailletekens die ik dan van de leesregel aflees.’
Jolanda regelt haar verzekeringen vaak digitaal. Dat loopt niet altijd even soepel. ‘Ik wilde inloggen bij mijn verzekeraar om mijn declaratieoverzicht te bekijken. Dat bleek een hele toer. Het moest via de app van DigiD, maar daar had ik ineens weer een code voor nodig. Wat ik ook deed, het lukte me niet. Op zo’n moment voel ik me lamgeslagen, dan voelt het alsof ik als persoon met beperking niet meetel. Uiteindelijk heb ik de verzekeraar gebeld maar ik had de neiging om te denken ‘dan doe ik het maar niet’.
'Op zo’n moment voel ik me lamgeslagen, dan voelt het alsof ik als persoon met beperking niet meetel.'
Zelfstandig hun leven organiseren
Jolanda is niet de enige. Miljoenen Nederlanders kunnen niet vanzelfsprekend gebruik maken van websites of apps. Het gaat om mensen die slechtziend, (kleuren)blind, slechthorend of doof zijn en mensen die door een motorische beperking de muis niet kunnen bedienen. Door de vergrijzing wordt deze groep steeds groter.
Een dringend aandachtspunt voor het Verbond van Verzekeraars, belangenvereniging van schade- en levensverzekeraars in Nederland. Patricia Swienink, programmamanager Klantbelang en Reputatie: ‘Als sector vinden we het belangrijk dat mensen in staat zijn om zelfstandig hun leven te organiseren. En dat we door onbedoelde drempels geen groepen op voorhand uitsluiten. We willen dat de dienstverlening en de informatie van verzekeraars voor iedereen toegankelijk is, offline én online.’
Bewustwording bij verzekeraars vergroten
In 2018 liet het Verbond van Verzekeraars een onderzoek naar de digitale toegankelijkheid bij 25 verzekeraars uitvoeren. Daaruit bleek dat mensen met een beperking geen van de onderzochte sites van verzekeraars goed kunnen gebruiken. Bijvoorbeeld door onvoldoende contrast, en teksten en afbeeldingen die niet worden herkend door screenreaders. ‘En dat,’ zegt Patricia, ‘terwijl organisaties, waaronder dus ook verzekeraars, op basis van de Wet gelijke behandeling chronisch zieken en gehandicapten moeten zorgen voor een toegankelijke website.’
Onderdeel van het actieplan, dat het Verbond binnenkort aan de minister gaat aanbieden, is de bewustwording bij verzekeraars te vergroten. Het event Digitale Toegankelijkheid, dat begin juni plaatsvond, heeft daaraan bijgedragen. Tijdens het event kwamen diverse sprekers aan het woord van onder meer Stichting Accessibility en VNO-NCW/MKB-Nederland.
'De optie om het contrast aan te passen, voor wie kleurenblind is, en om een schreefloos dyslexiefont te activeren.'
Kruip in de huid van...
Tijdens het event Digitale Toegankelijkheid van het Verbond van Verzekeraars konden deelnemers ook eens ervaren hoe het is om te internetten als je een beperking hebt.
‘Ik vond het een interessante bijeenkomst’, zegt Maarten Hermans, contentmanager bij a.s.r., een duurzame verzekeraar die maatschappelijk verantwoord ondernemen hoog op de agenda heeft staan. ‘Wij vinden het belangrijk dat onze website zo toegankelijk mogelijk is. Naar aanleiding van een inspectie door onderzoeksbureau Technobility hebben we in de navigatie op onze site een ‘toegankelijkheid’-button geplaatst. Hieronder is de optie om het contrast aan te passen, voor wie kleurenblind is, en de optie om een schreefloos dyslexiefont te activeren.’
Tijdens de bijeenkomst was er de mogelijkheid om met een VR-bril op te internetten. 'Er was een VR-bril waarmee ik heel wazig zag, en een bril met een kokervisie. Heel nuttig, want zo begrijp je pas werkelijk hoe iemand met een beperking zich voelt.’
Vrij en blij internetten
De overige verbeterpunten uit het onderzoeksrapport gaat a.s.r. stapsgewijs doorvoeren. Zo moeten contentmanagers zogenoemde alt-teksten bij de afbeeldingen plaatsen. Deze beschrijven wat er te zien is, zodat blinden en slechtzienden dat ook weten. Video’s worden toegankelijk voor doven doordat er ondertiteling onder komt. En voor mensen die geen muis kunnen gebruiken, wordt het nog gemakkelijker om door de paginacontent te ‘springen’ met de tab-toets.
‘Verzekeraars doen gelukkig steeds meer om digitaal toegankelijk te zijn’, besluit Jolanda. ‘Vaak gaat het ook om kleine dingen. Zo is het voor blinden prettig als knoppen gelabeld zijn. Een logische menustructuur om efficiënt te navigeren. En duidelijke koppen zodat ik weet waar de tekst over gaat. Deze zaken zijn makkelijk en snel aan te passen. Voor mij en andere blinden of slechtzienden is dat van grote toegevoegde waarde. Daardoor kunnen wij ook vrij en blij internetten.’
