Tekst Bob Aal, Robert Zimmerman
Hoe wordt er in Europa teruggekeken op vier jaar president Trump, en wat zijn de verwachtingen van president Biden? Wij vroegen het twee Nederlandse diplomaten in Parijs en Berlijn.
Leestijd: 1 minuut.
Robert Zimmerman - eerste ambassadesecretaris politieke afdeling van de Nederlandse ambassade in Parijs
In 2017 werd Trump direct in Parijs uitgenodigd voor "le 14 Juillet". Trump had zich in juni teruggetrokken uit het klimaatakkoord van Parijs en Macron hoopte door een persoonlijke relatie met Trump op te bouwen erger te kunnen voorkomen. Met matig succes: de VS trokken zich o.a. terug uit de WHO, UNESCO, JCPOA, INF, Open Skies en de VN-mensenrechtenraad. In de NAVO domineerde het debat over “burden sharing” en Trump zaaide twijfel over
artikel 5.
Gekoppeld aan Turkije´s gedrag verklaarde Macron daarop de NAVO hersendood. Door Trump’s beleid ontstond zo een gevoel van urgentie en kreeg de discussie over Europese strategische autonomie een belangrijke impuls.
Van de Biden-administratie verwacht Parijs een voorzetting van het China-beleid, maar ook dat de relatie voorspelbaarder zal zijn, met een gedeeld wereldbeeld en meer focus op (multilaterale) samenwerking. Toch rekent Parijs zich nog niet rijk: vier jaar is kort en Macron zal daarom blijven inzetten op strategische autonomie en Europese soevereiniteit.
Bob Aal - plaatsvervangend hoofd politieke afdeling van de Nederlandse ambassade in Berlijn
Onder Duitsers is de blik op het Amerikaanse presidentschap nogal binair: of een president is fantastisch of hij is helemaal fout. Duitse politici en de transatlantische gemeenschap in Berlijn denken minder zwart-wit, maar hebben het presidentschap van Trump, op zijn minst achteraf, toch ook als catastrofaal bestempeld. Geen wonder: multilateralisme – hoeksteen van Duits buitenland beleid - lag vanuit Washington voortdurend onder vuur. En ook nationaal zat Berlijn in de hoek waar de klappen vielen (defensie-uitgaven, Nordstream II, al dan niet minder VS troepen stationeren).
Politici, officials en thinktankers verheugen zich op terugkeer van “waarden en waarheid” onder Biden. Er is breed vertrouwen dat de transatlantische relatie hersteld zal worden. Tegelijkertijd ziet men ook dat de Amerikaanse samenleving veranderd is. Door Trump, maar ook demografisch (met zwakkere Europese banden) en electoraal (met kiezers die buitenlands optreden zat zijn). Berlijns verwachtingen zijn dan ook realistisch. Men weet dat Nordstream II een heet hangijzer blijft, en snapt heel goed dat Europa meer “soeverein” moet worden.
De vraag is nu of Duitsland deze keer werkelijk boter bij de vis zal leveren, of dat ook Biden op zijn beurt moet pushen voor een groter Duits aandeel in de buitenlandpolitiek.
