Dit vierde e-Magazine in het kader van Bewust Omgaan met Veiligheid staat in het teken van het symposium Volg de Rode Draden, dat 16 mei 2018 plaatsvond in Den Haag. Het symposium draaide om de belangrijkste speerpunten, de rode draden uit de eindrapportage van het programma en de beleidsdoelen van staatssecretaris Stientje van Veldhoven. Met het symposium Volg de Rode Draden en de eindrapportage die op 4 juli 2018 aan de Eerste en Tweede Kamer is gezonden, is het programma Bewust Omgaan met Veiligheid afgerond.

Het programma Bewust Omgaan met Veiligheid heeft tot doel het risico- en veiligheidsbeleid een stap verder te brengen, langs een aantal rode draden. Een daarvan is ‘veilig voelen’, met daarbij de relatie tussen overheid en belanghebbenden. Een andere belangrijke rode draad is ‘cumulatie’. Ook is tijdens het symposium ingegaan op andere resultaten van het programma BOV, met name het thema Safe-by-Design.

Sprekers en discussie

Eregast van de dag is VVD senator Sybe Schaap. Zijn vraag naar aanleiding van de behandeling van de Wet Basisnet Vervoer Gevaarlijke Stoffen in 2013 was de aanleiding voor het Programma Bewust Omgaan met Veiligheid. De opbrengsten en inzichten van het programma worden symbolisch aan hem aangeboden. Programmamanager Bewust Omgaan met Veiligheid Monique Bosman geeft een toelichting op Safe-by-Design, andere thema’s uit het programma Bewust Omgaan met Veiligheid en de verschillende e-Magazines Bewust Omgaan met Veiligheid.

Drie sprekers delen hun gedachten bij de thema’s en inzichten uit het programma. Guus de Hollander, senior wetenschappelijk onderzoeker bij het Planbureau voor de Leefomgeving gaat in op risicoperceptie en wat de overheid daarmee kan. Ine Buuron, senior consultant bij VeiligheidNL werpt haar blik op risicoperceptie vanuit de praktijk van VeiligheidNL. Rik Kleinjans, directeur van adviesbureau Ameco, beschouwt het thema cumulatie en hoe daar in de toekomst mee verder te gaan. Tussen de presentaties en toespraken door gaan de deelnemers met elkaar in discussie. Centrale vragen in de gesprekken zijn: wat is nodig om het veilig voelen vorm te geven? En hoe houd je in beleid rekening met cumulatie? Peter Torbijn, directeur Veiligheid en Risicobeleid sluit het symposium af.

De rode draden

Het thema veilig voelen sluit aan op de missie van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, waarin het streven is dat mensen leven in een schone, veilige en gezonde omgeving en dat ook zo ervaren. De kwaliteit van onze leefomgeving is de afgelopen decennia sterk verbeterd. De beleving van die kwaliteit blijkt echter niet altijd overeen te komen met wetenschappelijke feiten. Toekomstig beleid moet ook die beleving meer meewegen bij het maken van keuzes. Dat betekent dat de relatie tussen overheid en belanghebbenden vraagt om hernieuwde aandacht.

Het thema cumulatie gaat over de stapeling van bronnen en risico’s, zowel binnen domeinen, zoals lucht en geluid als waar deze samenkomen. Cumulatie kan leiden tot een andere perceptie van de ‘enkelvoudige’ risico’s. Een risico dat op zichzelf staat kan als minder risicovol worden ervaren dan een risico dat op een plek of voor een groep de zoveelste bedreiging is, of zelfs de spreekwoordelijke druppel. Anderzijds kan een extra verstoring in een gebied met al veel andere risico’s (bijvoorbeeld een fabriek of windmolen in een stedelijk gebied) als minder ernstig worden ervaren dan diezelfde activiteit in een landelijk gebied.

Safe-by-Design gaat over het voorkomen van nieuwe risico’s, bijvoorbeeld bij nieuwe technologische ontwikkelingen. We streven naar innovatieprocessen waarbij al in het ontwerpproces gekeken wordt naar mogelijke risico’s en materialen, processen en producten die naar verwachting geen of verwaarloosbare risico’s met zich meebrengen. In een circulaire en duurzame economie horen immers geen producten thuis die op enig moment een risico vormen voor mens of milieu.

Dit e-Magazine

Dit vierde en laatste e-Magazine met de opbrengsten van het programma Bewust Omgaan met Veiligheid staat in het teken van de afronding van het programma, met een blik naar de toekomst. U leest hierna een artikel met de inhoudelijke inzichten en opbrengsten van het symposium Volg de Rode Draden. In het daarop volgende artikel zijn de ambities en speerpunten voor het risico- en veiligheidsbeleid de komende jaren beschreven. We sluiten af met een impressie van het symposium in beeld en een selectie van de ter plekke gemaakte cartoons.