door de lens

Dit artikel hoort bij: JenV Magazine 5

'We leren ze hetzelfde nieuwe gedrag aan'

Gedetineerde en asielhond Macho.

Tekst Charlotte van den Berg
Foto Kick Smeets

Op hemelsbreed veertig kilometer van elkaar verwijderd verheugen ze zich op wat er later deze frisse ochtend zal gebeuren. Vijf honden in hun verblijf in Dierenopvang Amsterdam, vijf trainers in hun cel in de Penitentiaire Inrichting in Heerhugowaard.

Stichting Dutch Cell Dogs werkt samen met penitentiaire inrichtingen en klinieken om mens en dier een betere toekomst te bezorgen. Gedurende twee maanden worden asielhonden twee keer per week getraind door een eigen trainer. Deze trainers zijn gedetineerden die via de trainingen leren om zich socialer en verantwoordelijker op te stellen. Ondertussen helpen ze de honden te resocialiseren, zodat de dieren meer kans maken op een nieuw thuis.

In alle vroegte parkeren Marlies de Bats en Hanneke Brandt hun bus met het logo van Dutch Cell Dogs bij het asiel. Voorin een thermoskan thee en wat lekkers voor onderweg, achterin een flink aantal reiskooien voor de honden. Een voor een worden de uitverkoren honden opgehaald. Ze springen en draaien in het rond. Hun geblaf is vanachter het glas van hun verblijf goed te horen.

Brandt wacht bij elk hok tot de eerste opwinding is gezakt en opent de zware deur net genoeg om naar binnen te kunnen. Daar wacht ze tot het gedartel afneemt tot een kwispelende staart. Eenmaal aan de lijn kunnen de honden duidelijk niet wachten. “Ze zijn zo blij om je te zien en mee te mogen, het is echt aandoenlijk”, vertelt Brandt terwijl ze een razendsnel vooruit krabbelende kolos in bedwang weet te houden. Met de bus in zicht worden de honden rustiger: ze weten nu zeker dat het goed is. Ze gaan op weg naar hun trainers.

Hanneke Brandt van Dutch Cell Dogs met asielhond Marietje.

“Nu ben je mooi rustig”, prijst Hanneke Brandt asielhond Marietje. “Elk asiel waar we mee werken kiest honden uit die baat hebben bij onze training. Na die voorselectie testen wij of we de honden een voertje kunnen geven. Dat is essentieel, want als we de honden niet kunnen paaien met eten, dan kunnen we ze niet trainen. Ze moeten gevoelig zijn voor een beloning.”

Marlies de Bats en hond Zoran.

Marlies de Bats begeleidt Zoran richting de bus. De Bats is een van de oprichters van Dutch Cell Dogs, samen met Brandt draait ze vandaag de training in Heerhugowaard. Zodra Brandt de motor start, zijn de honden stil.

Bus Dutch Cell Dogs bij PI Heerhugowaard

Drie kwartier na vertrek draait de bus het terrein van de gevangenis op. Deze penitentiaire inrichting (PI) is een van de veertien plekken waar Dutch Cell Dogs sinds 2009 trainingen verzorgt.

PI Heerhugowaard

Binnen de omheining rijdt de bus stapvoets door, op weg naar Danny van Brenk. Van Brenk werkt tien jaar bij de PI, noemt zichzelf een hondenliefhebber en is op deze locatie sinds drie jaar het aanspreekpunt voor gedetineerden en Dutch Cell Dogs.

Hond Macho van Dutch Cell Dogs.

Macho mag de bus als eerste uit. Zijn trainer en hij zijn aan elkaar gekoppeld na overleg tussen Van Brenk en Dutch Cell Dogs. De honden hebben een moeilijk verleden achter de rug, de gedetineerden ook. Op basis van hun beider persoonlijkheid wordt bekeken welk duo het beste in elkaar naar boven kan halen. Daarna ontmoeten hond en trainer elkaar, om te kijken of er een klik is.

Gedetineerde en asielhond Macho.

Macho en zijn trainer gaan de eerste minuten van de training volledig in elkaar op. Macho heet deze dinsdagochtend geen Macho, maar Rocky. De Bats: “Alle trainers mogen hun hond een eigen naam geven die ze tijdens de training kunnen gebruiken. Die zelfgekozen naam versterkt de band.”

Luchtplaats PI Heerhugowaard

De training vindt plaats op een van de met gras begroeide luchtplaatsen van de PI. Vanuit de cellen kunnen andere gedetineerden de verrichtingen van de honden en de trainers volgen. “Dit is een project dat er toe doet. Je ziet dat die gasten met iets positiefs bezig zijn. Mannen van twee bij twee die een heel andere houding aannemen en staan te knuffelen met hun hond”, glimlacht Van Brenk.

Asielhond Bentley met trainer.

Bentley met zijn trainer. Tussen de verschillende oefeningen – blijven zitten, rustig aan de lijn lopen, met de neus de handpalm aanraken – is er ruimte voor ontspanning. Tijdens de helft van de trainingsdagen in Heerhugowaard luchten de gedetineerden terwijl de training aan de gang is; ook omgaan met drukte is leerzaam voor mens en dier.

Trainers en honden in PI Heerhugowaard

Van Brenk: “Er bestaat een continue wachtlijst voor dit project, het is hier een begrip. De jongens die mogen meedoen moeten zich tijdens deelname ook echt gedragen. Dit betekent dat je buiten de training om geen ruzie moet maken. Want als je een sanctie oploopt, word je uit het project gezet.”

Gedetineerde met asielhond Zoran

Zoran heeft een gedreven trainer die hem de naam Scooby heeft toebedeeld. “Je moet als hond heel goed zijn om weer in een gezin geplaatst te worden. Daarom wil ik hem zo goed mogelijk trainen. Scooby verdient het; hij is klaar om met iemand mee naar huis te gaan. Eigenlijk train je jezelf. Ik merkte dat ik in het begin geïrriteerd raakte als mijn hond iets niet deed. Dat gedrag hielp ons allebei niet.”

Gedetineerde en asielhond Macho.

Macho heeft er anderhalve maand training op zitten. Hij weet dat hij een beloning ontvangt als hij doet wat er van hem verwacht wordt.

Elke keer als hij zijn trainer gehoorzaamt, hoort hij een klik - gemaakt door de clicker in de hand van zijn trainer - en krijgt hij iets lekkers. Het buiktasje van zijn trainer is gevuld met een mix van worst en brokken.

Asielhond Marietje met haar trainer, op de achtergrond Marlies de Bats.

Marietje rent op commando achter haar trainer aan. Brandt: “Het is belangrijk dat de honden hier leren dat onbekende mensen ook iets leuks in petto kunnen hebben. Dat ze niet bang hoeven te zijn en hoeven te bijten.

Hier ervaren de honden het plezier van samenwerken en meewerken. Heel iets anders dan de survival-stand waarin ze in het asiel verkeren.”

Asielhond Bentley rent op trainer af.

Bentley rent op zijn trainer af. De Bats: “Je zet de jongens aan het begin van de training allemaal tegenover een hond die het niet snapt. En ze snappen het zelf ook niet. Dat maakt ze kwetsbaar, omdat ze ons om hulp moeten vragen.”

Gedetineerde omhelst hond Macho.

Na deze training hebben de duo’s nog twee trainingen te gaan. De voorlaatste keer, tijdens de zogenoemde demo-dag, mogen begeleiders van de gedetineerden en hun naasten komen kijken naar hun verrichtingen. De laatste les is privé. Van Brenk: “Het afscheid is altijd emotioneel. Daar gaan wel wat traantjes mee gepaard.”

Asielhond Marietje in kooi achterin bus Dutch Cell Dogs.

Na anderhalf uur springen Marietje en de andere honden weer in de bus. Marietje gaat na de afscheidstraining naar een nieuw baasje: ze is geplaatst. De andere honden

zoeken nog een huis. In het verleden is er weleens een match mogelijk geweest tussen trainer en hond. Van Brenk: “Als de straf afloopt tegen het eind van de training, kan dat soms gebeuren.”

Bus van Dutch Cell Dogs verlaat PI Heerhugowaard.

Terwijl de honden achterin wegdommelen, bespreekt De Bats de training na met een gedragsdeskundige van het asiel. Op de terugweg doen Brandt en zij dit in de bus nog eens dunnetjes over: “Eigenlijk leren we de honden en de jongens hetzelfde nieuwe gedrag aan. Ze moeten allemaal leren om op een andere manier met emoties om te gaan en anders te communiceren. Dat leren we ze op een positieve manier. Zonder straf of kritiek, met beloning.”

Honden keren terug in asiel Amsterdam.

Rond lunchtijd worden de honden door het lange gangenstelsel van het asiel teruggebracht naar hun verblijf. In afwachting van de volgende training. En een nieuw huis.

Naar de Inhoudsopgave