De weerkamer van het KNMI staat 24/7 paraat om Nederland te waarschuwen als er gevaarlijk weer dreigt. Tijdig, gericht op de impact van het verwachte weer. Door tijdig te waarschuwen kunnen mensen zich voorbereiden waardoor de kans op schade en letsel beperkt wordt. De impact van extreem weer, de gevolgen voor de samenleving op de weg, het water en in de straat, is het uitgangspunt voor onze waarschuwingen.
In 2019 hebben we acht keer code oranje en een keer code rood uitgegeven; waarschuwingen voor gladheid, zeer zware windstoten en mist, voor onweersbuien en voor extreme hitte. Een code oranje waarschuwing betekent ‘Wees voorbereid’, er is een grote kans (60% of meer) op gevaarlijk weer. Code rood, ook wel weeralarm genoemd, betekent ‘Onderneem actie’, er wordt grote impact op de samenleving verwacht.
Uitgegeven waarschuwingen
Een code oranje geven we uit als er een kans van 60% of meer is dat er gevaarlijk weer gaat komen. Er is dus ook een kans van maximaal 40% dat het weer uiteindelijk mee valt. Van de negen keer dat we dit jaar een code oranje of rood uitgaven is acht keer daadwerkelijk gevaarlijk weer opgetreden. Een keer is achteraf gebleken dat een code geel voldoende zou zijn geweest. Dat betekent niet dat er geen zwaar weer was, maar dat de heftigheid uiteindelijk is meegevallen.
In de week van 3 tot 7 juni gaven we drie keer een code oranje uit voor onweersbuien. Deze buien ontstonden aan het eind van de middag en in de avond in de warme en vochtige lucht. Precies op het tijdstip waarop veel avondvierdaagsen werden gelopen en waarop activiteiten in het pinksterweekend begonnen. Op vrijdag 7 juni, de vrijdag voor het pinksterweekend, werden er flinke onweersbuien verwacht die aan het einde van de middag Zeeland zouden bereiken om vervolgens steeds actiever over het land te trekken. We hebben daarop code oranje afgegeven voor onweersbuien met zware windstoten. De verwachte windstoten en onweersbuien werden uiteindelijk minder sterk en schade en overlast zijn uitgebleven. Gezien de verwachting in combinatie met alle buiten-activiteiten en Pinkpop in het pinksterweekend was de verwachte impact zo groot dat we besloten hebben deze waarschuwing uit te geven.
Van 23 tot 27 juli gaven we een code oranje uit voor extreme hitte. Vanaf die dag lagen de maximumtemperaturen in een groot deel van het land boven de 30°C en in de nachten koelde het maar moeizaam af en bleven de temperaturen boven de 20°C. Vanwege de aanhoudende hitte was het Nationaal Hitteplan van het RIVM van kracht. Op donderdag 25 juli werd op acht KNMI-meetstations meer dan 40°C gemeten, met als record 40,7°C in Gilze-Rijen. Nog nooit eerder kwam de temperatuur in Nederland boven de 40°C.
In de nacht van 31 december gaven we samen met onze partners van het Weer Impact Team (Departementale Coördinatiecentrum Crisisbeheersing, het Nationaal Crisiscentrum, het Verkeerscentrum Nederland, politie en brandweer) een code rood uit voor zeer dichte mist. In het noorden van het land werd het zicht minder dan tien meter, met verschillende ongelukken en een dodelijk slachtoffer tot gevolg.
Voor Caribisch Nederland (de eilanden Bonaire, Sint Eustatius en Saba) hebben we waarschuwingen uitgegeven voor de tropische stormen Dorian (25-28 augustus) en Jerry (17-25 september). Deze stormen trokken uiteindelijk niet over de eilanden maar veroorzaakten wel overlast in de vorm van zware regen, overstromingen en een ruwe zee. Voor Bonaire zijn er in 2019 geen orkaan- of tropische stormwaarschuwingen uitgegeven.
