Tekst Sander van der Sluis
PESCO gaat in 2018 van start
De ministers van Buitenlandse Zaken en van Defensie van 25 EU-lidstaten, waaronder Nederland, besloten begin december tot de oprichting van Permanent Gestructureerde Samenwerking op defensiegebied, in de Engelse variant afgekort als PESCO.
Wat is de reden?
Vanwege de verslechterde veiligheidssituatie in de ring rond Europa en de geopolitieke ontwikkelingen, gaan Europese landen meer verantwoordelijkheid op veiligheidsgebied.
Wat is PESCO?
PESCO betekent dat een kopgroep van EU-lidstaten besluit om hun samenwerking op defensiegebied te verdiepen, o.a. om zo als EU beter in staat te zijn veeleisende militaire missies te kunnen uitvoeren.
Hoe gaat het in zijn werk?
Door de bereidheid uit te spreken om in beginsel aan zulke missies mee te doen en zich daar ook goed op voor te bereiden. Ook: door investeringen in defensie en onderzoek te verhogen en nauwer samen te werken bij het ontwikkelen en aanschaffen van die defensiecapaciteiten waar in de EU en de NAVO de meeste behoefte aan is. De EU Hoge Vertegenwoordiger Mogherini zal elk jaar in een rapport bijhouden of de lidstaten deze afspraken ook nakomen. Nederland werkt op defensiegebied al intensief samen met Duitsland (landmacht) en België (luchtmacht en marine). Dat is voor veel andere lidstaten niet het geval. PESCO zal dit soort samenwerking tussen andere lidstaten een impuls kunnen geven.
Wie doen er mee?
Vrijwel alle lidstaten; alleen het Verenigd Koninkrijk (Brexit), Denemarken (opt-out op defensiebeleid) en Malta (wacht nog even af) doen niet mee. Verreweg de meeste EU- landen dus, wat voor deze samenwerking op het gebied van veiligheid en defensie een goede zaak is.
Wat voor projecten?
Binnen de groep van de 25 PESCO lidstaten zullen rond verschillende projecten kleinere groepjes landen worden gevormd om bijvoorbeeld specifieke capaciteiten te ontwikkelen. Er is in december jl. al een eerste lijst projecten vastgesteld en er zullen de komende jaren nog vele andere projecten gaan volgen. Zo nemen België en Nederland het initiatief om met een andere landen een onderzeemijnenjager te ontwikkelen. Duitsland is trekker van een project om gezamenlijke medische capaciteiten voor missies te versterken. Daar zal Nederland ook aan meedoen.
Het belang van militair transport
Nederland heeft ook een project voorgesteld om te werken aan sneller en beter grensoverschrijdend transport van troepen en militair materieel binnen Europa. Dat gaat op dit moment te traag vanwege verschillende belemmeringen met vergunningen en infrastructuur. Meer dan 20 landen hebben zich voor dit project aangemeld.
Door de collega’s van Buitenlandse Zaken, Defensie en onze permanente vertegenwoordiging bij de EU is in 2017 hard gewerkt aan de oprichting van PESCO. Het jaar 2018 zal in het teken staan van het van de grond krijgen van de uitvoering ervan.
Meer lezen over PESCO?