Tekst Gabriëlle Metz, Stefanie de Geus & Lars Tummers
Met de verschrikkelijke aanslagen in Parijs, Brussel, Londen, Berlijn, Nice, Manchester en Barcelona is Europa meerdere keren in het hart geraakt. Hoewel een conflict in het buitenland ver weg lijkt, gaat het ons in Nederland direct aan. Ook veel Nederlanders zijn bang voor een aanslag en bezorgd om hun veiligheid. Maar Nederlanders kunnen ook onderdeel van de dreiging zijn. Zo zijn er sinds 2013 ongeveer 300 Nederlanders afgereisd naar Syrië en Irak om zich aan te sluiten bij IS. En Nederland is geen uitzondering. Dit is slechts een voorbeeld dat aantoont dat de terroristische dreiging geen grenzen meer kent. Dit betekent ook dat landen misschien wel meer dan voorheen op elkaar zijn aangewezen gezamenlijk deze strijd aan te gaan. Een sterk buitenlands terrorismebeleid is noodzakelijk.
Leestijd: 3 minuten
Een grote speler op het internationale toneel
Nederland is een van de meer invloedrijke landen in de internationale strijd tegen terrorisme. Als voorzitter van het Global Counterterrorism Forum (GCTF), huidig lid van de VN Veiligheidsraad en werkgroepvoorzitter van de Foreign Terrorist Fighters van de Anti-ISIS Coalitie is Nederland voor de VN, de EU, de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, Canada, maar ook voor niet westerse landen als Marokko, Tunesië, Indonesië en China, een gewaardeerde partner in de strijd tegen terrorisme. Een gebalanceerde aanpak zowel gericht op het terugdringen van de terroristische dreiging, als het voorkomen hiervan, is de kern van waar Nederland voor staat.
Met terrorisme-experts op het gebied van terrorisme in de Sahel, Maghreb, Mashreq, Hoorn van Afrika, Balkan, Zuidoost-Azië en de Golf heeft Nederland daadwerkelijk ogen, oren en voeten op de grond, goede relaties met autoriteiten in de regio’s, en internationaal een onderscheidende informatiepositie. We praten niet alleen, we luisteren naar de behoeften uit de landen zelf, leveren expertise om terroristen te stoppen, en werken samen om de regio veiliger te maken.
Sinds 2015 zijn er door onze contraterrorisme-experts in de regio’s ruim 80 projecten gestart gericht op verschillende onderwerpen zoals het verbeteren van de luchtvaartveiligheid, het trainen van leraren in het herkennen van signalen van radicalisering in Irak, het weerbaarder maken van jonge kinderen tegen radicalisering in vluchtelingenkampen in Jordanië en Libanon - via stripverhalen voor kinderen getekend door de tekenaars van Disney en begeleid door de psychologen van Sesamstraat -, het bieden van psychosociale hulpverlening aan meisjes die terugkeerden uit Boko Haram gebied, en de inzet van community policing in Libië.
Blijven inspelen op nieuwe ontwikkelingen
Nederland is ook innovatief in het bestrijden van terrorisme. Nieuwe ontwikkelingen worden - samen met andere landen - door Nederland opgepakt. Met het verlies aan IS-grondgebied in Syrië en Irak, gaan terroristen zich verplaatsen naar andere gebieden, hergroeperen, of terugreizen naar hun land van herkomst. Met name de vrouwen en kinderen die zijn meegereisd, willen terugkomen. In internationaal verband wordt gekeken hoe we dit het beste praktisch kunnen aanpakken. Dat geldt ook voor de steeds sterkere samenwerking tussen terroristen en criminelen.
Ook zet Nederland zich in om de dreiging van terrorisme op de nationale en internationale agenda te houden. Terrorisme staat voor velen vandaag de dag gelijk aan IS. Nederland vraagt actief aandacht voor een brede benadering. Dagelijkse aanslagen in Afghanistan tonen de nog steeds sterke aanwezigheid van de Taliban. In Nigeria domineert Boko Haram, dat op grote schaal kindsoldaten rekruteert, gehele dorpen plat brandt en meisjes als seksslaven inzet. In Kenia en Somalië is Al-Shabaab een dagelijkse dreiging. Al Qaida zat achter de aanslagen van 9/11; komt Al Qaida weer bovendrijven als IS verder inboet? De Filipijnen, Somalië en Libië zijn mogelijk nieuwe broednesten voor terrorisme. Wat gaat verdere instabiliteit in deze landen voor Nederland betekenen? Veiligheid in instabiele landen zorgt ook voor veiligheid in Europa en Nederland.
To be continued
Al deze vraagstukken blijven voorlopig hoog op de internationale agenda staan. Zo komen in juni alle VN leden bijeen in New York voor een High Level Conference on Terrorism georganiseerd door de Under Secretary-General Counter-Terrorism van de VN. In september vindt de jaarlijkse ministeriële bijeenkomst plaats van het GCTF. Uitkomsten en een terugblik op deze bijeenkomsten treft u in toekomstige edities van de Veiligheidsdiplomaat.