Tekst Maarten Rusch
Foto Maarten Rusch
Sinds 2005 organiseert het Amerikaanse Special Operations Command Africa (SOCAFRICA) een jaarlijks terugkerende oefening in de Sahel-regio, genaamd FLINTLOCK. Het doel van FLINTLOCK is samen met Westerse partners, Afrikaanse Special Operation Forces op te leiden en te trainen, om de kennis en de kwaliteit op het gebied van contra-terrorisme te verbeteren. Elk jaar gebeurt dit in een ander Sahelland. In 2019 was het de beurt aan Burkina Faso, waar Maarten Rusch eind 2018 is begonnen met het opzetten van een nieuw Nederlands ambassadekantoor.
Leestijd: 3 minuten
In 2019 namen ruim 30 internationale partners aan de oefening deel. Nederland was er met eenheden van het Korps Commando Troepen (KCT), Korps Mariniers (MARSOF) en het Civiel-Militair Interactie Commando (1CMI). Deze staan onder aansturing van het Nederlandse Special Operations Command (SOCOM).
Senior Leadership Seminar
Naast militaire oefeningen, organiseert SOCAFRICA in samenwerking met het Near East South Asia Center for Strategic Studies (NESA) jaarlijks een Senior Leadership Seminar (SLS). Het doel van het SLS is om de internationale gemeenschap, zowel militair als civiel, een forum te bieden om kennis en ervaringen te delen. Dit jaar stond het thema Prevention/Countering of Violent Extremism (PCVE) centraal.
Het ministerie van Defensie heeft het NESA met vier reserveofficieren ondersteund bij zowel de voorbereiding als de uitvoering van het evenement. Daarnaast heeft Nederland een spreker geleverd om in te gaan op het thema Resilience. Jeroen Seijkens nam als Defensie attaché in Bamako deel namens de militaire kant aan het seminar en Maarten Rusch representeerde de civiele zijde.
De conferentie was opgedeeld in plenaire en zogenaamde break-out sessies. Tijdens het plenaire deel hebben vertegenwoordigers vanuit verschillende domeinen hun kijk op en ervaringen over PCVE toegelicht. In de break-out sessies discussieerden de deelnemers in kleine groepen over thema’s die tijdens het plenaire deel zijn geïntroduceerd. Uiteindelijk werden de uitkomsten plenair teruggekoppeld.
Met name de bijdragen van generaal-majoor Hicks (commandant van het Special Operations Command Africa) en de burgemeester van de plaats Dori in Burkina Faso, vielen op. Zij benadrukten onafhankelijk van elkaar het belang van de whole of government approach: goede samenwerking en vertrouwen tussen overheid, geüniformeerde en overige actoren en Rule of Law zijn noodzakelijk voor een duurzame oplossing voor problemen in de regio. Militaire capaciteit is slechts een stuk gereedschap in de kist. Verder benadrukten zij het belang van empowerment van vrouwen en jongeren om conflicten te kunnen voorkomen.
Conclusies
Het seminar was een goede en nuttige conferentie en een voorbeeld van een plaats waar het werk van Buitenlandse Zaken en Defensie bij elkaar komen. Eens te meer werd duidelijk dat Afrikaanse problemen gebaat zijn bij Afrikaanse oplossingen. Hierbij is langdurige ondersteuning vanuit de internationale gemeenschap noodzakelijk. Dit vergt ook coördinatie, dialoog en vertrouwen op zowel strategisch, operationeel als tactisch niveau. Daarnaast werd geconcludeerd dat religie niet ten grondslag ligt aan de huidige veiligheidssituatie in de Sahel-regio. Door een gebrek aan good governance, de afwezigheid van staatsgezag in afgelegen gebieden en het ontbreken van een toekomstperspectief is een vacuüm ontstaan. Criminelen en extremisten maken hier gebruik van, waardoor zelfverdedigingsmilities een steeds belangrijkere rol in de veiligheidsketen innemen. Tot slot werd benadrukt dat vrouwen niet als slachtoffers gezien moeten worden, maar juist als een essentieel onderdeel vormen van het voorkomen en oplossen van conflicten.