Tekst Raphaël Lepot & Lei Nota
NIAMEY – Op 9 september ontving de staf van de civiele Europese capaciteitsopbouwmissie in Niger (EUCAP Sahel Niger) de Common Security and Defence Policy Service Medal. Deze werd overhandigd op het hoofdkwartier van de missie in Niamey door de ambassadeurs van de Europese Lidstaten en de civiele missiecommandant Generaal Esteban Perez. De Nederlandse civiel experts Mireille Klaverweide en Jos Braker ontvingen de medaille voor hun inzet voor het opzetten van mobiele grensteams uit handen van de Nederlandse ambassadeur in Niger, Paul Tholen. Voor deze Veiligheidsdiplomaat ging de redactie in gesprek met Paul over veiligheid in Niger en hoe wij hier als Nederland aan bijdragen. Ook vroegen we Mireille en Jos hoe trots ze waren op deze medaille.
Leestijd: 5 minuten
Wie is Paul Tholen en waar houdt de Nederlandse ambassadeur in Niger zich mee bezig?
“Ik ben Paul Tholen en ben sinds augustus 2020 de eerste Nederlandse ambassadeur in Niger. Niger ligt in de Sahel, de regio net ten zuiden van de Sahara, hemelsbreed zo’n zesduizend kilometer van Nederland. In de hoofdstad Niamey heeft Nederland een ambassade vanwege het toenemende belang van Niger en de Sahel voor Europa en Nederland.
Niger is een van de armste landen in de wereld waarvan 50% van de bevolking jonger is dan 18 jaar. Snelle bevolkingsgroei, klimaatverandering en terrorisme zijn belangrijke grondoorzaken voor verslechterende socio-economische perspectieven, conflicten, instabiliteit en vluchtelingenstromen. Niger is ook een belangrijk doorreisland voor irreguliere migranten die op weg zijn naar Europa. Ook is de verslechterende veiligheidssituatie door de aanwezigheid van terroristen in de Sahel een toenemende zorg voor de EU geworden.
De ambassade draagt in internationaal verband bij aan het aanpakken van die grondoorzaken, onder andere door het steunen van rechtsstaatontwikkeling, terugdringen van armoede, creëren van perspectieven voor jongeren door middel van beroepsonderwijs en het verbeteren van de veiligheid. Verder wordt Niger gesteund om irreguliere migranten op te vangen en te laten terugkeren naar hun herkomstlanden.”
Wat zijn de grootste veiligheidsuitdagingen in Niger en welke rol hebben Nederland en de EU?
“In eerste instantie waren Nigers grootste veiligheidsuitdagingen vooral Boko Haram en ISWAP die in het gebied rond het Tsjaadmeer de bevolking terroriseert. Sinds medio 2018 is ook in de grensgebieden met Mali en Burkina Faso de veiligheidssituatie ernstig verslechterd door terroristen geaffilieerd aan Al Qaida en IS. Daarbij is er vanaf begin 2021 langs de grens met Nigeria sprake van een sterke toename van grensoverschrijdende criminaliteit.
De EU ondersteunt de Nigerese autoriteiten bij de capaciteitsopbouw van hun rechtsstaat en veiligheidssector. Denk bijvoorbeeld aan grensbeheer, tegengaan mensensmokkel en terrorismebestrijding. Nederland ondersteunt de missie met expertise en een financiële bijdrage.”
Nederland draagt bij aan de civiele EU-capaciteitsopbouwmissie in Niger, onder andere met de oprichting van mobiele grensbewaking. Waarom is de Nederlandse bijdrage zo belangrijk?
“Door de poreuze grenzen, onder andere met Nigeria in het zuiden, en met Algerije en Libië in het noorden, worden criminelen in de kaart gespeeld met mensenhandel, drugs- en wapensmokkel. Het verbeteren van de grensbewaking in Niger is dan ook een belangrijk onderdeel in de aanpak van irreguliere migratie en grensoverschrijdende criminaliteit. Dat is overigens geen sinecure voor een land dat ruim 30 keer zo groot is als Nederland met daarbij een buitengrens van ruim zevenduizend kilometer.
De Nederlandse bijdrage aan de EUCAP Sahel Niger-trainingsmissie richt zich specifiek op het opleiden en equiperen van mobiele grensbewakingsteams. Een daarvan is gepositioneerd in Birni N’Konni, een stadje in het grensgebied met Nigeria. Het concept van die mobiele teams is dat ze zich gaandeweg blijven doorontwikkelen, dit begint nu resultaten af te werpen met betrekking tot het verbeteren van de veiligheid langs de grenzen en het bestrijden van grensoverschrijdende criminaliteit. Dat komt onder andere doordat de teams inzetten op een goede verstandhouding en samenwerking met de bevolking. Nederland heeft daarvoor een belangrijke aanjagende rol gespeeld binnen EUCAP Sahel Niger. Het is daarom ook niet verbazingwekkend dat de Nigerese overheid graag wil dat er meer mobiele teams gaan komen.”
De Nederlandse civiel experts Mireille Klaverweide en Jos Braker ontvingen onlangs uit jouw handen de Common Security and Defence Policy Service Medal. Waarom is hun werk voor Nederland belangrijk?
“De Nederlandse politie en marechaussee zijn bij uitstek mensgericht en ingesteld om te werken aan een goede relatie met de bevolking. Uitgangspunt daarbij is dat die goede relatie essentieel is voor hun werk in termen van informatievergaring, tips, enzovoorts. Jos en Mireille dragen er vanuit verschillende invalshoeken aan bij om die Nederlandse kennis en ervaring aan te wenden om EUCAP Niger effectiever te maken. Ik feliciteer Jos en Mireille dan ook graag langs deze weg nogmaals met deze medaille voor hun belangrijke werk.”
Mireille Klaverweide, Police/Military Coordination Adviser bij EUCAP Sahel Niger
“Ik vind het belangrijk om met mijn kennis en capaciteiten een bijdrage te leveren aan landen die kampen met diverse veiligheidskwesties. Binnen de missie ben ik als Politie en Militaire Coördinerend Adviseur verantwoordelijk voor het (mede)initiëren, coördineren en monitoren van verschillende projecten met de Nigerese overheid. Ook werk ik nauw samen met veiligheidsactoren van omringende landen zoals Tsjaad en Burkina Faso. Het is zeer lonend wanneer je gezamenlijk positieve resultaten bereikt. Het ontvangen van de medaille is daarom ook een mooie eer en beloning voor de werkzaamheden die wij met zijn allen binnen de missie verrichten.”
Jos Braker, Border Management Adviser bij EUCAP Sahel Niger
“Ik heb voorheen bij de Koninklijke Marechaussee ook aan meerdere missies deelgenomen (Bosnië, Mali en Niger). Met name de afwisselende omstandigheden en de hiermee gepaard gaande uitdagingen spreken mij aan. Het samenwerken in het buitenland met collega’s van verschillende nationaliteiten en het werken in een omgeving met een andere cultuur dragen bij aan mijn persoonlijke ontwikkeling. Dat ik binnen de missie EUCAP Sahel Niger als Border Management Adviser/coördinator CMCF een bijdrage mag leveren aan het mede door Nederland gefinancierde project inzake de mobiele grensteams (Compagnie Mobile de Contrôle des Frontières, CMCF) maakt het nog eens extra interessant. De Common Security and Defence Policy Service Medal heb ik ervaren als een blijk van waardering en betrokkenheid voor ons werk. Dit waardeer ik zeer. De medaille gaat thuis bij de collectie in een doosje dat ik vast nog weleens openmaak als ik echt met pensioen ben.”
