“Als ik kijk naar die hele rij aan regelingen die EZK in het leven heeft geroepen… dat had ik een half jaar geleden niet voor mogelijk gehouden. Neem de TOGS-regeling (Tegemoetkoming Ondernemers Getroffen Sectoren COVID-19) die we met stoom en kokend water en met een enorme inzet van RVO, in het leven hebben geroepen. Ruim 200.000 ondernemers hebben er gebruik van gemaakt. Echt ongekend: een regeling met zo’n bereik, in zo’n korte tijd.”
Directeur Pieter Waasdorp en zijn mensen van de directie Ondernemerschap van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat waren al een paar weken voor de lockdown aan het nadenken over ‘wat als’ en ‘met welke economische gevolgen?’. “Je ziet wat het teweegbrengt in China en kort daarna in Italië. We hebben toen de Kamer van Koophandel gevraagd een loket in te richten waar ondernemers terecht konden met vragen. En die kwamen! Aan de hand van die vragen, en onze eigen inschatting, hebben we gekeken wat we op heel korte termijn konden doen om ondernemers bij te staan. Zo hebben we gekeken naar een aanpassing van de borgstellingsregeling. Sterker nog: krap een week na de lockdown kon die aanpassing al worden gepubliceerd.”
Voorbereid
“We waren dus een beetje voorbereid, hoewel de hevigheid ons wel heeft overvallen. We werden in die eerste weken overspoeld door telefoontjes van ondernemers en brancheorganisaties. Heel intensief, maar ook buitengewoon nuttig. Het hielp ons een beeld te vormen over wat er nodig was en op welke plekken. We zijn ook zelf ondernemers gaan bellen met een belteam, bestaande uit vrijwilligers van mijn directie. Ook om te vertellen waar we mee bezig waren, om ze een hart onder de riem te steken, maar ook om hen uit te leggen dat niet alles mogelijk is.”
“In die eerste weken zijn er in rap tempo allerlei regelingen uitgerold, met name bedoeld om banen en inkomens te beschermen en de gevolgen voor zzp’ers, mkb-ondernemers en grootbedrijven op te vangen. Maatregelen die ervoor moeten zorgen dat bedrijven hun personeel kunnen doorbetalen, die zelfstandigen een overbrugging bieden en het mogelijk maken - via versoepelde belastingregelingen, compensatie en extra kredietmogelijkheden - dat geld in de bedrijven blijft. Ik ben nog steeds verbaasd over de snelheid waarmee dit hele proces is verlopen. Blijkbaar is iedereen in tijden van crisis nog gemotiveerder om er een succes van te maken.”
Goed geluisterd
“We wisten dat het eerste noodpakket een beperkte looptijd had. We hebben de afgelopen weken dan ook goed geluisterd, tijdens de reguliere overleggen met ondernemersorganisaties, sociale partners en banken, waar nog steeds de pijn- of aandachtspunten zitten. En ook kijk je naar de landen om je heen: hoe pakken zij specifieke knelpunten aan. Dat alles neem je mee en heeft geresulteerd in het tweede noodsteunpakket dat 1 juni is ingegaan. Dat pakket bestaat voornamelijk uit aanpassingen op bestaande regelingen en 1 nieuwe regeling en sluit beter aan bij wat ondernemers de komende maanden nodig hebben. Het kabinet heeft er 13 miljard euro voor uitgetrokken en het moet ondernemers helpen de periode tot eind augustus door te komen.”
"Dit soort grote bedragen stemt natuurlijk tot grote tevredenheid. Hiermee laten we zien dat we echt schouder aan schouder staan met de ondernemer. Toch ben ik ook net zo trots op de wat kleinere bijdragen die we als EZK hebben geleverd. Zo hebben we bedrijven gebeld die betalingen aan hun leveranciers uitstelden, en gemaand zich toch aan de wettelijke regeling te houden. Of onze hulp aan de Stichting Ondernemersklankbord. Ondernemers in nood kunnen hier - tegen een geringe financiële bijdrage - tips en advies krijgen. Die bijdrage hebben wij voor onze rekening genomen, zodat de adviezen nu gratis zijn. Het zijn misschien kruimels, maar we trekken echt alles uit de kast."
‘We bieden de helpende hand’
Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat heeft een adviserende rol gehad bij de verschillende protocollen. Erik Janssen, projectleider anderhalve meter-samenleving protocollen bij het ministerie van Economische Zaken en Klimaat vertelt hoe dat precies in zijn werking gaat en wat daar allemaal bij komt kijken.
“We zijn al heel snel nadat het Kabinet in maart had besloten om Nederland intelligent op slot te doen, begonnen met nadenken over hoe we dat slot weer op een veilige en verantwoorde manier konden openen. We hebben toen op hele korte termijn, samen met VNO-NCW, MKB-Nederland en een aantal brancheorganisaties, richtlijnen - wat nu de protocollen zijn - opgesteld.
“In zo’n protocol moet onder andere zijn opgenomen hoe een bedrijf de adviezen van het RIVM - denk aan afstand houden, hygiëneregels, beschermingsmaatregelen - gaat implementeren in z’n bedrijfsvoering. Wij staan met name de ondernemers (en de brancheorganisaties) bij in het vertalen van al die regels naar de praktijk van alledag. We adviseren ze om de werknemers te betrekken, en over handhaving van maatregelen.
Ook wat verder in het proces, bieden we een helpende hand. Wij bekijken alle ingediende protocollen en geven daar waar nodig advies. We hebben drie drukke perioden achter de rug. Eerst vooral van de protocollen en dan met name die van de contactberoepen, daarna de ondernemers die op 1 juni open mochten en vervolgens de 1 juli groep. Het is goed om te zien dat onze adviezen serieus worden genomen door de ondernemers. Dat is goed ondernemerschap, je neemt je verantwoordelijkheid.''
Lees hier meer over Coronaprotocollen. Op deze website vind je per branche de formeel vastgestelde protocollen en de relevante afspraken daarbij.
