Mensen met een arbeidsbeperking vinden vaak moeilijk werk. Daarom heeft de overheid samen met werkgevers afgesproken om extra banen voor hen te creëren. Van die zogenaamde Banenafspraak profiteren alle partijen, zo blijkt uit de praktijk. Want hoewel soms aanpassingen op de werkvloer nodig zijn, krijgt een werkgever hier een zeer gemotiveerde en kundige werknemer voor terug. Dat bewijst Radha Jhinkoe Rai die zich als inkoopondersteuner bij FIB inmiddels onmisbaar heeft gemaakt. Radha - met hulp van een tolk - en coördinator Specifieke doelgroepen en Stages Monique Autar leggen uit waarom het belangrijk én waardevol is om een medewerker uit de Banenafspraak een kans te bieden.

Radha werd zwaar slechthorend door een ernstige oorontsteking toen ze anderhalf was. Na een speciale school voor doven en slechthorenden, een mbo-opleiding op het gebied van economie en administratie, een niet afgeronde opleiding Moderne Bedrijfsadministratie en jarenlange ervaring als financieel-administratief medewerker bij een andere werkgever is ze januari 2023 gestart als inkoopondersteuner bij FIB. Daar is ze inmiddels uitgegroeid tot vraagbaak en vast aanspreekpunt voor de Concerndirectie Informatiebeleid (CDIB). “Ik hou me onder andere bezig met het ondersteunen van het inkoopproces en het onderhouden van contacten met leveranciers, het beoordelen van facturen en het verwerken ervan in SAP. Complex, maar zeer interessant werk.”

Functiecreatie en jobcarving
Monique werkt als coördinator Specifieke Doelgroepen en Stages. Met haar collega’s zoekt en plaatst ze mensen met een arbeidsbeperking binnen IenW zoals Radha. “De overheid moet per 1 januari 2026 25.000 banen voor de Wet banenafspraak hebben gecreëerd. Voor heel IenW is dat 651 banen voor mensen met een arbeidsbeperking. Overigens heb ik het liever over een arbeidsbijzonderheid. Deze kandidaten zijn uniek en beschikken zo over hun eigen kwaliteiten.”, vertelt Monique. “Sterker nog, mijn ervaring is dat deze kandidaten zeer gemotiveerd en betrokken zijn bij hun werk. Samen met collega’s ga ik de IenW-organisatie in en onderzoek ik bij het ontstaan van vacatures of ze ook geschikt zijn voor kandidaten met een arbeidsbijzonderheid. Ook bekijk ik welke mogelijkheden er bij afdelingen zijn om vacatures te creëren. Dat kan door jobcarving. In dat laatste geval kijken we bijvoorbeeld of we van elk persoon binnen een team of afdeling een bepaalde taak kunnen afnemen, zodat we een volwaardig takenpakket voor iemand anders kunnen creëren.”
Bewustzijn creëren
“Voor het creëren van plekken voeren we veel gesprekken met managers van afdelingen”, vertelt Monique. “We leggen bijvoorbeeld uit dat er allerlei vergoedingen bestaan. Aangepaste hulpmiddelen worden door het UWV of de gemeente vergoed, net als schrijf- of gebarentolken en eventuele aanpassingen op de werkvloer. Maar de nadruk leggen we in dit soort gesprekken op de menselijke kant: het is gewoon heel leuk en waardevol om samen te werken met iemand met een arbeidsbijzonderheid. Soms zie je mensen die eerst heel stil en introvert waren opbloeien. Dat is heel bijzonder. Bovendien krijg je er een collega voor terug die 200% betrokken is.”

Jobcoaching
Besluit een vacaturehouder om iemand met een arbeidsbijzonderheid in dienst te nemen? Dan bespreekt die dat met HR Advies en volgt een werving- en selectieproces. Monique: “Als we een match hebben gevonden, volgt een selectiegesprek tussen vacaturehouder en kandidaat met een arbeidsbijzonderheid. Bevestigen beiden de match? Dan zorgen wij voor het instroomproces. De vacaturehouder zorgt vervolgens voor een buddy op de werkvloer die de kandidaat wegwijs kan maken. Wij regelen een jobcoach om de kandidaat te begeleiden, behalve als deze al een geschikte coach heeft.” Radha werd twee jaar geleden bij haar start bij IenW begeleid door een externe jobcoach via UWV die veel ervaring heeft met mensen met een auditieve beperking. “Heel fijn voor mij én mijn collega’s. Hij helpt bijvoorbeeld niet alleen met contacten met de werkgever en adviezen over aanpassingen op de werkplek, maar legt collega’s ook uit hoe ze rekening kunnen houden met mij als doof persoon.”
Zo heeft haar jobcoach samen met Radha een workshop gegeven aan haar collega’s bij CDIB over mensen met auditieve beperkingen en daarbij behorende voorzieningen. Radha: “Het doel hiervan was onder andere bewustzijn creëren en leren wat je juist wel of niet moet doen bij een dove collega. Eén van de onderdelen was een oefening waarbij een aantal collega’s koptelefoons op kregen en zelf ervaarden hoe het is om doof te zijn. Een openbaring voor sommige collega’s.”

Hulpmiddelen en vooroordelen wegnemen
In haar werkzaamheden communiceert Radha veel via email en whatsapp. Radha: “Bij het fysieke gesprek is het belangrijk dat mijn gesprekspartner oogcontact maakt en duidelijk articuleert, zodat ik kan liplezen.” Vergaderingen zijn lastiger, daarom zet Radha altijd een schrijftolk in bij fysieke vergaderingen. “Bij een gesprek van maximaal drie personen maak ik gebruik van SpeakSee, een programma dat gesproken taal bijna direct omzet in tekst op mijn iPad. Heel handig. Teams gebruik ik vooral bij thuiswerken en wel eens op werk indien nodig.” Monique: “Vaak hebben mensen nog vooroordelen over de doelgroep en de hulpmiddelen die ze denken nodig te hebben. We houden ze dan voor om niet in beperkingen te denken, maar juist in talenten. Want hun talenten wegen vrijwel altijd op tegen de vooroordelen.”
Onder de aandacht blijven houden
“De uitdaging is plekken te blijven creëren nu we te maken hebben met een taakstelling”, vertelt Monique. “We krijgen minder budgetten, dat betekent ook dat bepaalde programma's ten einde komen en prioriteiten elders komen te liggen. Daarom zijn we nu bewust bezig om het onderwerp onder de aandacht te blijven brengen. Bijvoorbeeld door aan te schuiven bij managementteams, en een jaarplanning en contentkalender. Want het is heel belangrijk dat we er voor zorgen dat deze bijzondere mensen kunnen participeren in de maatschappij. Door weer aan het werk te kunnen gaan, halen ze weer voldoening uit hun leven. En dat is onbetaalbaar.”
Mogen we je een aantal vragen stellen over het FIB jaarbericht? Klik dan hier.