“Ik heb een diepgewortelde passie om het juiste te doen”

Er bestaan mensen met bijbehorende carrières, die vanaf het begin af aan een rode draad lijken te hebben. ‘Ik wist altijd al …’ Ik wist dat dus niet en ik had dat niet. Ik was überhaupt de eerste van mijn familie die studeerde. En toen ik in recordtijd afgestudeerd was als jurist, had ik vooral – ook financieel gedreven – de behoefte om een baan te vinden. Mijn studieschuld was hoog en in 1989 was de werkloosheid ook hoog. Ik droomde wel van een togaberoep, maar dat leek nog een ver-van-mijn-bed-show. Ik was dus erg blij dat ik bij de KLM aan de slag zou kunnen als stewardess; het uniform hing al in mijn kast. Totdat ik ook het bericht kreeg dat ik als wetgevingsjurist aan de slag mocht bij het ministerie van VWS…

Het juiste willen doen

Kortom, ik had geen vooropgezet plan, maar de passie heeft mij gegrepen. De passie om het juiste te doen voor de samenleving. Mensen zijn afhankelijk van jouw werk; hoe zaken in de wet staan, hoe je de grenzen bewaakt of open houdt, hoe een uitkering voor oorlogsslachtoffers geregeld is, hoe je het huwelijk toegankelijk maakt voor mensen van hetzelfde geslacht. Aan al dat soort vraagstukken heb ik meegewerkt. Waar je ook bij de overheid werkt, je kunt bijdragen aan de samenleving en je bent nodig als je het juiste wil doen.

Uit de praktijk

Ik vind het altijd ontzettend interessant als ik op werkbezoek kan. Zo hoor ik hoe wetgeving uitpakt in de praktijk, of – beter nog – waar er behoefte aan is. Ik liep bijvoorbeeld graag mee met de boeren in het veld om dat te horen, bij het Ministerie van Landbouw, toen ik daar mijn juridische carrière voort kon zetten. Of bij het Ministerie van JenV; op bezoek bij de azc’s, bij de mensen die in ons land asiel aanvragen. Ik wil alle belangen kennen en dan een afweging maken. Dat kan ik iedereen als tip meegeven: ga het veld in. Dat brengt je veel.

Toegankelijk en streng tegelijk; dat kan

En nu de douane, die dit jaar 425 jaar bestaat. De oudste overheidsdienst van ons land! De dienst die het verschil maakt aan de grens. Dat klinkt misschien heel streng – en vaak zijn we dat ook – maar we willen vooral samenwerken met de partijen om ons heen. Ook die uit het bedrijfsleven. Want met een starre opstelling bereik je vooral dat je het alleen moet doen. Daar ga je de ondermijning in onze havens bijvoorbeeld, niet mee ondervangen. Wel met vereende, slimme krachten en ideeën en inzet vanuit bedrijven. Dat is soms dubbel, ja: aan de ene kant ben je toetsend en streng, aan de andere kant flexibel en samenwerkend. Dat maakt het ook zo interessant.

In die 425 jaar ben ik de eerste Directeur-Generaal is bij de douane, en dan ook nog een vrouw. Dat vind ik een eer en ik hoop dat het ook een inspiratie is voor andere vrouwen. Gelukkig zijn er steeds meer vrouwen die bij de douane komen werken. En vergis je niet, dat is fysiek flink aanpakken. Van schepen doorzoeken tot in containers kruipen. Ons nieuwe, praktische uniform - ontworpen door Mart Visser - is zelfs eerst voor vrouwen gemaakt en daarna is er pas een mannen-versie van gecreëerd. En het nieuwe uniform is blauw. Heb ik uiteindelijk tòch een blauw uniform aan.  ♦

Stokje doorgeven

Ik geef het column-stokje graag door aan Hans Brussaard, beleidsmedewerker bij DG Ondermijning. Mijn vraag aan hem zou zijn:

Jouw opgave is dat alle ministerie, diensten, overheden en zelfs bedrijven en burgers meehelpen in het tegengaan van ondermijning. Dat is een enorme klus die je samen met anderen oppakt. Welke ervaringen heb jij, welke tips kun je delen en wat breng jij als persoon mee om dit tot een succes te maken?