Dit artikel hoort bij: KNMI Jaaroverzicht 2016

Het weer in 2016

2016 was voor Nederland een zeer warm jaar. Met een gemiddelde temperatuur van 10,7 graden komt 2016 in de top tien van warmste jaren sinds het begin van de metingen. Dit past in de trend van een opwarmend klimaat.

2016 was zeer zonnig met landelijk gemiddeld 1880 uur zon tegenover 1640 uur normaal. Aan de kust scheen de zon het meest, in Zuid-Limburg het minst, maar nog altijd 140 meer zonuren dan normaal.

2016 was een vrij droog jaar met landelijk gemiddeld 758 mm neerslag tegenover 849 mm normaal. Het noorden was het droogst, in het westen en zuiden van het land was het iets natter dan normaal.

2016 was wereldwijd het warmste jaar sinds het begin van de metingen in 1880. Een sterke El Niño met warmer oceaanwater bij de evenaar heeft met name in de eerste maanden van het jaar bijgedragen aan de warmte. Ongeveer 0,2 van de 1,2 graden opwarming ten opzichte van 150 jaar geleden komt door El Niño. De overige 1 graad is het gevolg van de uitstoot van broeikasgassen door de mens. Naast de wereldwijde temperatuur zijn de concentraties broeikasgassen in de atmosfeer ook record hoog.

Foto met 2 mensen die schaatsen op de stoep

Recordzachte winter met één week vorst

De winter van 2016 was een recordzachte winter, veroorzaakt door een voortdurende aanvoer van zeer zachte lucht uit het zuidwesten. Er waren slechts 21 vorstdagen tegen 38 normaal en ijsdagen waarop het de hele dag vriest kwamen in De Bilt niet voor. Begin januari draaide de wind tijdelijk naar het oosten waardoor het in het noordoosten van Nederland tot een week vorst kwam. Voor dat deel van het land gold een aantal dagen code rood voor gladheid door ijzel. De overlast was groot: veel wegen waren dagen achtereen onbegaanbaar en de ijsafzetting leidde tot stroomonderbrekingen. De ijslaag werd zo dik dat op een aantal straten zelfs kon worden geschaatst.

Foto: Jannes Wiersema
Foto met bloemen die in de sneeuw staan

Lente met vorst en zomerse onweersbuien

De lente begon met vorst en eindigde met warme dagen en pittige onweersbuien. In tegenstelling tot in de winter werd in de lente wel vaak koude lucht uit het noorden aangevoerd. De eerste week van mei draaide de wind naar het zuiden en steeg de temperatuur op veel plaatsen tot 25 à 28 graden. Echter het pinksterweekeinde daarna is in 80 jaar niet zo koud geweest en was met hooguit 11 tot 13 graden kouder dan Kerstmis en Pasen.

Foto: Jacob Kuiper, Weather Pictures International
Luchtfoto van kapotte kassen door hagel

Wisselvallige zomer met veel regen en zonnig einde

In juni en juli viel er vrijwel dagelijks regen en opmerkelijk was het grote aantal dagen met flinke plensregens en wateroverlast. De onweersbuien op 22 en 23 juni 2016 hebben in het zuidoosten voor wateroverlast, wind- en hagelschade gezorgd. Pas de laatste dagen van augustus werd het zonnig en warm. De zomer maakte toen een heuse inhaalslag met veel zon en tropische warmte.

Foto: Omroep Brabant
Foto van boom in herfstkleuren

Herfst zeer zonnig en droog en eindigt koud

De herfst was veel zonniger dan normaal met gemiddeld 432 uur zon in plaats van de 320 normaal. September was warm met zelfs nog twee tropische dagen. In oktober werd het steeds kouder en onstuimig. November was de koudste november in jaren. De temperatuur lag meer dan een graad onder de normale temperatuur voor november.

Foto: Jannes Wiersema