De samenwerking met Humanitas

Jullie zijn beiden relatief kort ‘aan’ als directeur. Wat drijft jullie?

Jerzy :

“Sociaal bewustzijn is me met de paplepel ingegoten. Ik groeide op in de Bijlmer van de jaren tachtig en al vroeg merkte ik dat niet iedereen dezelfde kansen heeft. Maar mijn ouders, die allebei lesgaven op een school voor zeer moeilijk opvoedbare kinderen, lieten me zien hoe belangrijk het is dat iedereen zijn talenten verzilvert. En dat je elkaar daarbij helpt, van mens tot mens. Bij Humanitas maken duizenden vrijwilligers elke dag belangeloos het verschil in het leven van anderen, totdat iemand het weer zelf kan. Voor mij is er geen ander pad.”

Nicole: 

“Wat bijzonder. Ik heb langer gezocht naar waartoe ik op aarde ben, maar ook ik kwam erop uit dat we elkaar vooruit moeten helpen. Dat ik bij Dienst Toeslagen op een plek zit waar ik verschil kan maken, vind ik fantastisch. Dat veel Nederlanders moeite hebben om elke maand rond te komen, gaat me aan het hart. Daarom doe ik mijn best om te zorgen dat ons werk steeds beter aansluit bij wat de samenleving nodig heeft. Zodat iedereen de huur, de zorgverzekering of de zorg voor kinderen kan betalen, wie je ook bent en wat je persoonlijke situatie ook is.”

Waarom samenwerken?

Nicole:

“Alle huishoudens zouden de toeslagen moeten krijgen waar ze recht op hebben, zonder verrassingen achteraf. Dat is onze missie. Maar we weten dat er mensen zijn die wat extra hulp nodig hebben met het regelen van toeslagen. Daarom werken we hard om die hulp dichtbij te brengen, bijvoorbeeld door de handen ineen te slaan met  maatschappelijke organisaties. Humanitas is een prachtig voorbeeld. De Thuisadministratie-vrijwilligers van Humanitas komen bij veel mensen thuis die toeslagen ontvangen of daar recht op hebben. Dat zijn vaak mensen die anders voor ons moeilijk bereikbaar zijn.”

Jerzy:

“Dat klopt. Onze vrijwilligers helpen onze deelnemers – zo noemen we de mensen die we ondersteunen – met het op orde brengen van de administratie: ze maken hen bewust van het huishoudboekje, de inkomsten en uitgaven, en helpen daarbij ook om toeslagen te regelen. Soms lopen ze aan tegen goedbedoeld beleid dat in de praktijk vastloopt. Zo vertelde een vrijwilliger laatst dat een aanvraag voor een energietoeslag wel 34 keer opnieuw moest bij een gemeente. De samenwerking tussen Humanitas en Dienst Toeslagen maakt de afstemming over dit soort zaken makkelijker. Dat is een goed voorbeeld van hoe het ook kan.”

En hoe zit de samenwerking precies in elkaar?

Nicole:

“Zo’n situatie als Jerzy net schetst, dat is inderdaad precies wat we in onze eigen processen willen voorkomen. Sinds vorig jaar hebben bijna alle 78 afdelingen van Humanitas de status van Toeslagenservicepunt. Dat betekent dat alle Thuisadministratie-vrijwilligers nu een telefonische ingang hebben bij een speciaal team voor vragen over dossiers. Zo kunnen ze de deelnemers gericht helpen, buiten de reguliere wachttijden om. En met online trainingen zorgen we dat vrijwilligers op pad gaan met de juiste kennis over toeslagen.”

Jerzy:

“De samenwerking is redelijk nieuw, dus cijfers heb ik nog niet, maar ik hoor positieve geluiden. Onze vrijwilligers zijn tevreden, ze merken dat ze mensen makkelijker kunnen helpen – en dat maakt het werk leuker. We merken dat deelnemers het soms spannend vinden om toeslagen aan te vragen. Maar dat onze vrijwilligers nu nog beter getraind zijn en precies weten hoe toeslagen werken, geeft extra vertrouwen. En mogelijk verlaagt het de drempel.”

Humanitas heeft ook een activistische inslag. Schuurt dat soms?

Jerzy:

“Schuren doet het niet. Maar het is belangrijk dat we twee aparte, onafhankelijke organisaties blijven. Anders kan Humanitas haar werk niet goed doen. Met onze campagne ‘Stop de schuldenindustrie’ maken we ons bijvoorbeeld hard voor wetgeving die mensen beschermt tegen het maken van hoge schulden. De overheid is zelf onderdeel van dit verhaal wanneer ze belastingen, te hoge toeslagen en boetes int zonder oog voor de menselijke maat. Dat raakt ergens Dienst Toeslagen als overheidsinstelling. Maar we realiseren ons dat het beleid niet hier wordt gemaakt. Dat we de krachten bundelen is in het belang van de burger.”

Nicole:

“Absoluut. Als onze organisaties elkaar op de juiste punten versterken, plukt de burger daar de vruchten van. Natuurlijk komen we uit een andere hoek, maar uiteindelijk willen Dienst Toeslagen en Humanitas allebei hetzelfde: dat iedereen in Nederland kan meedoen in de maatschappij.  Ik vind het verder belangrijk om te benadrukken dat Humanitas en andere maatschappelijke organisaties met wie we samenwerken voor ons een belangrijke bron van signalen zijn Alles wat we via jullie horen kunnen wij meenemen naar beleidsmakers en de wetgever. De samenwerking is jong, maar op dat gebied zie ik zeker kansen voor de toekomst.”

Wat vinden jullie de grootste kracht van de samenwerking?

Jerzy:

“Dienst Toeslagen heeft net als andere overheden te maken met hardnekkig maatschappelijk wantrouwen. Dat heeft te maken met het verleden: iedereen kent wel iemand die is getroffen door de toeslagenaffaire. Daarbij is dit sentiment iets van deze tijd. Dat jullie via informele hulpverlening de verbinding zoeken met burgers vind ik moedig en goed. Omdat Humanitas onafhankelijk opereert, voeren onze vrijwilligers gesprekken die mensen niet snel met een overheid zullen voeren. Daardoor slaan ze een brug tussen de burger en de overheid. Zo komen onze Thuisadministratie-vrijwilligers elk jaar bij zo’n 24.000 deelnemers over de vloer. Al deze mensen zijn erbij gebaat dat ze de juiste toeslagen ontvangen.”

Nicole:

“Precies. Nog steeds maakt niet iedereen gebruik van zijn recht op toeslagen en dat is zonde. Ook is het belangrijk dat je ons de juiste gegevens doorgeeft en die aanpast als je inkomen of levenssituatie verandert. Alleen als we werken op basis van de juiste gegevens kunnen we de juiste toeslagen uitkeren en terugvorderingen voorkomen. Dat Humanitas Thuisadministratie-vrijwilligers al die 24.000 mensen helpen met het aanvragen, aanpassen en stopzetten van toeslagen is dus ongelooflijk waardevol. Voor Dienst Toeslagen, maar vooral voor de burger. Daar is het ons uiteindelijk om te doen.”