Dagboek van een veiligheidsdiplomaat

De weken voor vertrek naar New York

In de eerste week van oktober zal de ontwapeningsdelegatie vanuit Geneve tezamen met collega’s uit Den Haag voor vijf weken naar New York vertrekken voor de Eerste Commissie. De weken voor vertrek hebben we meerdere videogesprekken met New York, Den Haag en Geneve om de Nederlandse inzet en posities met elkaar af te stemmen. Welke posities vinden we belangrijk om uit te lichten en wat past binnen ons beleid?

Daarnaast vindt er zowel in Genève als in Brussel meerdere keren per week een EU-coördinatie plaats, waarin de gezamenlijk EU-standpunten worden bepaald en de verschillende EU-verklaringen worden vastgesteld. Daarnaast vinden in deze weken tal van informele consultaties plaats over resoluties waarover in New York besloten zal worden.

Programma in New York

Eenmaal aangekomen heeft de delegatie een druk programma. Gedurende de Eerste Commissie is er een plenair debat, waarin naast een algemene verklaringen ook verklaringen over verschillende thematische clusters worden afgelegd. Tegelijkertijd wordt er in de marge onderhandeld over de verschillende resoluties en worden er side-events over uiteenlopende ontwapeningsthema’s georganiseerd. Daarnaast gaan de EU-coördinaties in New York gewoon verder, om met elkaar de EU-posities en standpunten te blijven afstemmen.

Het Algemeen debat vormt voor elke delegatie het moment waarin de nationaal belangrijke ontwapening en veiligheidsonderwerpen kunnen worden uitgelicht. Ook Nederland heeft op maandag 14 oktober gesproken. De ontwapeningsambassadeur, Rob Gabriëlse, heeft onze nationale verklaring afgelegd waarin de prioriteiten van het Nederlands ontwapenings- en internationale veiligheidsbeleid naar voren kwamen: gezamenlijke betrokkenheid, een constructieve aanpak en enige creativiteit kan bijdragen aan de effectiviteit van multilaterale instrumenten, de internationale orde op het gebied van non-proliferatie en de ontwapeningsarchitectuur. In de volgende weken zullen alle landen nog meerdere verklaringen afleggen over de aparte thematische clusters.

Nederlandse resoluties

Dit jaar zal Nederland de resolutie ‘Transparency in Armaments’ inbrengen bij de Eerste Commissie. Deze driejaarlijkse-resolutie roept VN-lidstaten op te rapporteren over wapenexport en -import. Tevens worden lidstaten aangemoedigd om extra informatie aan te leveren over militaire bezittingen, de aanschaf van nieuwe wapens en relevante regelgeving hierover. Het is belangrijk dat landen dit doen, omdat op deze manier de transparantie hierover toeneemt wat kan dienen als een belangrijke vertrouwenwekkendemaatregel, alsmede de illegale handel kan worden tegen gegaan.

Elk land dat een resolutie inbrengt houdt informele consultaties, dat wil zeggen een informele bijeenkomst met geïnteresseerde landen, die amendementen kunnen voorstellen op de tekst van de resolutie. Het doel is uiteindelijk om zo veel mogelijk steun voor de resolutie te vergaren. Ook Nederland heeft consultaties voor de ‘Transparency in Armaments’ gehouden, zowel in Geneve als in New York, om zo veel mogelijk steun voor de resolutie te krijgen.

Wat ligt er nog in het verschiet?

Zoals al eerder aangegeven zullen aankomende weken nog de thematische debatten van de Eerste Commissie volgen. Hierin zal de Nederlandse delegatie nog zes verklaringen afleggen over nucleaire wapens, massavernietigingswapens, Outer space, conventionele wapens, wapens in cyberspace en de ontwapeningsmachinerie. Ook zal Nederland meerdere side events organiseren, o.a. over drones en ‘Improvised Explosive Devices’.

Daarnaast zal de delegatie nog naar consultaties van andere landen gaan om de Nederlandse standpunten in te brengen. Daarnaast zijn er nog tal van side-events waarin uiteenlopende onderwerpen op het gebied van ontwapening aan de orde komen. Kortom, nog drukke, maar heel interessante weken in het verschiet!