Tekst Guus van Zwoll
Foto Guus van Zwoll
Wereldwijd neemt de cybercrime toe, hacken staten elkaars netwerken en worden burgers online gevolgd en gemonitord. Ook leidt nieuwe nationale wetgeving tegen cybercriminaliteit soms tot inperkingen van mensenrechten. In het internationale cybersecurity debat is het niet altijd duidelijk dat mensenrechten en veiligheid juist wel goed samengaan.
Leestijd: 3 minuten
Om deze trend tegen te gaan en te betogen dat mensenrechten en cybersecurity wél complementair zijn en elkaar ondersteunen, namen de mensenrechtenambassadeur Bahia Tahzib-Lie en Guus van Zwoll begin februari deel aan de jaarlijkse conferentie van de Freedom Online Coalition. De slogan luidde: “Achieving a Common Vision for Internet Freedom”.
Freedom Online Coalition
De Freedom Online Coalition (FOC) is in 2011 mede-opgericht door Nederland om internetvrijheid wereldwijd te versterken. Met 31 landen probeert de coalitie diplomatiek af te stemmen en samen te werken met maatschappelijke organisaties en de private sector op het gebied van online vrijheden. Zo werd er tijdens de conferentie gesproken over het bestrijden van online desinformatie, de invloed van kunstmatige intelligentie en de belangenafweging tussen veiligheid en vrijheid.
Over dit laatste onderwerp zijn de leden tot een Joint Statement gekomen: ‘’Human Rights Impact of Cybersecurity Laws, Practices and Policies’’. In deze verklaring stelt de FOC dat cyberveiligheid altijd meer is dan de veiligheid van gegevens en systemen. Cyberveiligheid krijgt zijn waarde omdat het altijd verbonden is met échte mensen. Zij zijn de reden dat we de beschikbaarheid, integriteit en vertrouwelijkheid van informatie en systemen willen versterken. Zo voldoet een elektronisch patiëntendossier bijvoorbeeld niet aan het medisch beroepsgeheim als deze niet integer en vertrouwelijk is. Cybersecurity en mensenrechten zijn complementair, wederzijds versterkend en onderling afhankelijk – ze zijn twee zijden van dezelfde medaille.
OEWG en GGE
Qua timing kwam deze verklaring goed uit, want in de weken erop waren er in de VN twee processen waar cyberveiligheid besproken werden. Zo was er in de week na de FOC conferentie de United Nations Open-ended Working Group (OEWG) on Developments in the field of information and telecommunications in the context of international security. In deze werkgroep werd er gesproken over de dreigingen in cyberspace, de normen, regels en principes die online zouden moeten gelden en hoe het internationale recht online geldt. Twee weken later vonden in Geneve de onderhandelingen van de Group of Governmental of Experts (GGE) on Advancing responsible State behaviour in cyberspace in the context of international security plaats. De Permanente Vertegenwoordiging van Nederland organiseerde een side event waar zowel deelnemers van de GGE als van de mensenrechtenraad –normaal twee gescheiden werelden–bij aanwezig waren. Tijdens beide momenten werd het statement van de FOC onder de aandacht gebracht en goed ontvangen.
Nederland hoopt nu dat ook binnen de VN tekst uit het FOC statement overgenomen zal worden en dat meer landen met ons zullen inzien dat cyberveiligheid en mensenrechten twee kanten van dezelfde medaille zijn.
Nederland zal actief blijven binnen de OEWG en de GGE. Op de hoogte blijven? Volg onze ambassadeur in algemene dienst Timo Koster (@tskos) en Carmen Gonsalves (@carmengonsalves). Benieuwd naar het werk van de FOC? Kijk dan op www.freedomonlinecoalition.com.
