Tekst Janny Terlouw
Foto John van Helvert

Energie Combinatie Wieringermeer (ECW) is particulier netbeheerder voor gas, elektra en warmteproductie en -transport in glastuinbouwgebied Agriport A7 in het Noord-Hollandse Middenmeer. Het kleine energiebedrijf van en voor de lokale glastuinbouw en datacenters is groot in aardwarmte. ‘We zijn in de Benelux de grootste leverancier’, vertelt directeur Robert Kielstra. Hij voegt hier eerlijkheidshalve aan toe dat aardwarmte in Nederland nog een bescheiden rol speelt en in België en Luxemburg helemaal niet wordt gewonnen.

1. Hoe werkt aardwarmte?

‘We boren water van 90 ºC aan in een aardlaag op 2300 meter diepte. Dat halen we omhoog en leveren we als warmte aan de glastuinbouwbedrijven op Agriport A7 in Middenmeer. Als het water is afgekoeld tot 30 ºC injecteren we het via een andere put terug in de aarde. Hiervoor hebben we twee stellen (doublets) putten geslagen met elk een put voor heet en koud water. Verder hebben we een speciale warmtecentrale gebouwd, inclusief een pijpleidingstelsel voor transport naar de bedrijven.’

2. Waarom is deze warmte duurzaam?

‘Al het water dat we uit de grond halen, geven we terug aan de aarde. Daar warmt het weer op vanuit het midden van de aarde. In principe kan dit proces eeuwig door blijven gaan. En omdat het grotendeels onder de grond plaatsvindt, ziet, ruikt en hoort de omgeving niets.
Aardwarmte is op zich ook goedkoper dan wind- of zonne-energie, maar je moet het vanwege de grote startinvestering (35 miljoen euro/red.) grootschalig willen ontwikkelen.’

'Al het water dat we uit de grond halen, geven we terug aan de aarde. Daar warmt het weer op vanuit het midden van de aarde. In principe kan dit proces eeuwig door blijven gaan.'

3. Wat is de huidige opbrengst?

‘Per maand wekken we circa twee miljoen m³ aardgas-equivalente warmte op. Hiermee voorzien we de glastuinbouwbedrijven in Agriport voor 15% van warmte. We willen toe naar 50%, maar daarvoor moeten we zeker twee nieuwe doublets boorputten aanleggen.
In Nederland is aardwarmte nieuw en ligt het aandeel ruim onder de 1% van het energieverbruik. Maar de methode wordt al zeker 40 jaar toegepast in bijvoorbeeld Frankrijk, Duitsland en IJsland. De noodzaak voor Nederland om in duurzame energie te investeren, was altijd klein omdat wij zoveel gas hadden. Frankrijk heeft geen fossiele energie en in IJsland schep je het warme water zo uit de grond.’

4. Hoe heeft ECW deze investering kunnen doen?

‘Diverse partijen hebben er gezamenlijk met ECW en de glastuinbouwbedrijven geld ingestoken. Daarnaast hebben we 10% investeringssubsidie ontvangen van het ministerie van EZ. Via de regeling Stimulering Duurzame Energie worden we gecompenseerd voor de lage gasprijs. Zonder deze subsidie kun je duurzame energie niet rendabel maken, zeker niet met de huidige lage gasprijs van 12 cent.’

5. Wat is uw ambitie? En wat is de toekomst van aardwarmte?

‘We willen meer putten slaan, zodat we onze klanten voor 50% van warmte kunnen voorzien. We zijn daarvoor ons team deskundigen verder aan het opbouwen.
Ik verwacht dat aardwarmte in Nederland vooral een rol gaat spelen in het leveren van warmte aan bedrijven, met name in de glastuinbouw. De belangstelling voor wat wij hier doen groeit. Jaarlijks ontvangen we 10.000 bezoekers op Agriport, van wie de helft uit Azië komt.’