Interview met André van Hassent, Havenbedrijf Rotterdam

André van Hassent, assetmanager construction & dredging bij het Havenbedrijf Rotterdam, vertelt over de uitdaging om duurzamer te kunnen werken: "Als Havenbedrijf zijn we verantwoordelijk voor de aanleg en het beheer van de infrastructuur voor onze klanten. Daar hebben we invloed op en we kunnen en willen dat zo duurzaam mogelijk aanpakken."

André van Hassent
André van Hassent. Foto: Kick Smeets voor Ministerie van IenW

"Als assetmanager construction & dredging ben ik er simpel gezegd verantwoordelijk voor dat de haven van Rotterdam diep genoeg is voor de schepen die willen aanleggen. Vroeger heetten we baggerdienst, dat is misschien duidelijker. Met baggerschepen, onder andere sleephopperzuigers, zuigen we modder van de bodem uit de haven en brengen dat naar zee. Ik ben niet zelf op een schip te vinden, het baggerwerk wordt uitgevoerd door bedrijven als Boskalis en Van der Kamp. Samen met Rijkswaterstaat zorg ik onder andere  voor de aansturing en het contractmanagement. En ik zorg dat we als havenbedrijf waar krijgen voor ons geld, ik overleg met aannemers en check of ze doen wat we hebben afgesproken in de contracten."

"Vanuit het Klimaatakkoord van Parijs hebben we onze duurzaamheidsdoelstellingen geformuleerd. Het Havenbedrijf is verantwoordelijk voor de aanleg en het beheer van de infrastructuur voor onze klanten. Daar hebben we invloed op en dat kunnen en willen we zo duurzaam mogelijk aanpakken. We hebben gekozen om aan te sluiten bij bestaande initiatieven van bijvoorbeeld Rijkswaterstaat en ProRail."

"Bij een aanbesteding vraag je, naast de ‘normale’ kosten, ook naar de milieukosten. Dat telt mee in de keuze voor welke aannemer de opdracht krijgt."

Nog duurzamer

"De haven van Rotterdam is een interessante locatie voor duurzame energieproductie, zoals zonne-energie, windenergie en energieproductie uit biomassa. We hebben windturbines en zonnepanelen op ons areaal staan. Maar zeeschepen varen voornamelijk op fossiele brandstoffen. Het is een uitdaging om uit te vinden wat we daaraan kunnen veranderen. Dat is nog niet makkelijk, want de voorzieningen rond alternatieve energie zoals waterstof of accu’s zijn nog niet volwassen genoeg. Bovendien hebben we veel energie nodig. Biofuel is een goed alternatief, maar ook een duur alternatief. LNG komt als transitie-brandstof steeds meer in beeld, één van de baggerschepen van onze aannemer Van der Kamp vaart daar nu op."

André van hassent staat voor een stapel metalen buizen
Foto: Kick Smeets voor Ministerie van IenW

"Daarnaast werken we met MKI’s: milieukostenindicatoren, waarmee je inzichtelijk maakt welke impact een project heeft op het milieu, uitgedrukt in euro’s. Zo kunnen we in een contract eisen stellen met betrekking tot  CO₂-uitstoot of klimaatverandering. Bij een aanbesteding vraag je dan, naast de ‘normale’ kosten, ook naar de milieukosten. Is de MKI hoog of laag? Dat telt mee in de keuze voor welke aannemer de opdracht krijgt. De volgende stap is dat de aannemer zijn ambities op milieugebied waarmaakt. We controleren daarvoor onder andere de hoeveelheid verbruikte brandstof, maar het bijhouden van milieukosten is complex. En onze aandeelhouders (de gemeente Rotterdam en het Rijk; het Havenbedrijf is een medeoverheid, red.) verwachten wel dat onze investeringen rendement opleveren. Het is een kwestie van balanceren: winst voor onze aandeelhouders moet samengaan met winst voor het milieu."

Verduurzamen vraagt extra infrastructuur

"In onze gezamenlijk contracten met Rijkswaterstaat nemen we ruimte op voor duurzame initiatieven, zoals het Programma Innovatief Sediment Management (PRISMA). Denk daarbij onder andere aan andere baggertechnieken waardoor er minder transport nodig is, en aan de bouw van nieuwe schepen die efficiënter en duurzamer zijn. Om het havengebied Rotterdam verder te verduurzamen, is er de komende jaren veel extra infrastructuur nodig. Dat geldt op verschillende terreinen. De bedrijven in het havengebied Rotterdam zijn nu sterk met elkaar verbonden. Ze leveren elkaar producten via pijpleidingen en kabels."

"De komende jaren zullen er steeds meer duurzame producten onderling uitgewisseld worden, zoals stoom, warmte en waterstof. Daarnaast gaan we steeds meer energie opwekken met windparken op de Noordzee. De opgewekte elektriciteit van die windparken moet naar het hoogspanningsnetwerk op land worden vervoerd. En tot slot gaan we CO₂ van de industrie afvangen en opslaan onder de Noordzee. Ook voor deze techniek is nieuwe infrastructuur nodig."

"We werken nu operationeel al veel samen met Rijkswaterstaat. Wie weet kunnen we ook eens naar geïntegreerd beheer van ons areaal kijken. Formeel is de verantwoordelijkheid soms lastig te regelen, maar in de praktijk werken we al veel samen om dubbel werk te voorkomen.
Het Rijk mag wat minder afwachtend optreden. Wet- en regelgeving kan soms in de weg zitten bij duurzame projecten. Het zou makkelijk zijn als de overheid openstaat voor dingen die net buiten de bestaande regels vallen, met name als het gaat om stikstofproblematiek en hergebruik van bepaalde materialen."

Zie hiervoor ook het artikel Duurzame investeringen op de tocht door stikstofimpasse