Binnenkort start de sanering van het voormalige EMK-terrein. Hoe de uitvoering eruit gaat zien, toont de afbeelding ‘Sanering en herontwikkeling Stormpolderdijk’. In het uitvoeringsplan staat in detail hoe we de bodemsanering gaan uitvoeren. Marco Endert, omgevingsmanager en Silvester Pastoor, projectmanager namens Dura Vermeer vertellen hoe de uitvoering eruit gaat zien.
Ontgravingshal met luchtzuivering
Centraal staat een veilige uitvoering met minimale overlast voor de omgeving. De graafwerkzaamheden in de verontreinigde grond vinden plaats in een speciaal ontworpen hal. De lucht in deze hal is op onderdruk gezet zodat de lucht wel naar binnen kan, maar niet naar buiten. Marco Endert: ‘De vrachtwagens moeten eerst door een luchtsluis om eventuele vrijgekomen lucht binnen te houden. Op deze manier komt er geen vervuilde lucht vrij en is de overlast voor de omgeving beperkt’.
De hal is aan de buitenkant voorzien van gevelplaten en dakplaten. Er is een afzuigsysteem geïnstalleerd bedoeld om straks veilig in de hal te kunnen werken. Het afzuigsysteem in de ontgravingshal is verbonden met een luchtzuiveringsinstallatie. Deze installatie onttrekt lucht uit de hal en zuivert de lucht vervolgens (tot een acceptabel niveau) van verontreinigingen. Het tijdens de ontgraving van de verontreinigde grond opgepompte grondwater wordt gezuiverd in een grondwaterzuivering. Deze is speciaal ontworpen voor dit project en afgestemd op de specifieke verontreiniging van deze locatie.
Luchtdichte containers
Als het graven van start gaat wordt de verontreinigde grond afgevoerd in speciaal ontworpen luchtdichte containers die specifiek voor het project zijn gebouwd. Ze zijn half zo lang en half zo hoog als de bekende grote zeecontainers. Deze containers kunnen volledig gevuld worden en daardoor zit er minder lucht in en krijgt de verontreinigde grond minder kans om “uit te dampen”. Daarnaast heeft elke container een speciale filter. Dat zorgt ervoor dat lucht uit de container niet schadelijk is voor de omgeving. De containers zijn per schip naar Krimpen aan den IJssel gekomen.
Veilig vervoer: op water en op land
De containers worden tijdens de uitvoering per schip afgevoerd richting de verwerkingslocaties. Deze schepen kunnen veilig aanmeren bij de nieuwe laad- en loskade aan de Hollandsche IJssel. Als de sanering op gang is gebeurt dat één tot twee keer per week. Een speciale rupskraan laadt de containers dan op de schepen.
Het transport per binnenvaartschip zorgt ervoor dat er minder transport over de weg nodig is. En dat zorgt weer voor minder overlast voor bedrijven en bewoners in de omgeving. Dat wil niet zeggen dat er straks helemaal geen vrachtverkeer van en naar het voormalig EMK-terrein rijdt. ‘We wijzen deze chauffeurs erop dat ze te gast zijn op de Stormpolderdijk. En welke regels daarbij horen’, vertelt Pastoor. ‘Deze regels leggen we ook vast in de contracten met onze onderaannemers en partners. Zij zijn het verlengstuk van onze projectorganisatie.’
Meten en monitoren
Een speciaal opgesteld meetplan zorgt dat er een continue monitoring plaatsvindt gericht op luchtkwaliteit, geluid en stof. De omgeving wordt gemonitord op een aantal maatgevende stoffen. Welke stoffen dat zijn, is afgestemd met de klankbordgroep en de GGD Rotterdam-Rijnmond.
Op en om het terrein staan verschillende meetinstrumenten. Endert: ’In het meetplan is een belangrijke rol weggelegd voor de e-nose. Ik noem hem ook wel ‘onze snuffelpaal’. De e-nose snuffelt constant aan de lucht. Als hij iets ruikt wat er niet hoort te zijn, dan geeft hij een signaal en komen wij in actie’. Die actie bestaat eerst uit intensiever meten. Komt de lucht van het EMK-terrein? Zo ja, waar komt het vandaan? Zo nee, dan wordt de melding overgedragen aan de DCMR. Endert:’ Als blijkt dat de stoffen van ons terrein komen gaan we verder onderzoeken. Waar zit het ‘lek’ en hoe gaan we het oplossen? En natuurlijk die oplossing uitvoeren’.
Door streng te monitoren zorgen we ervoor dat de omgeving vrij blijft van schadelijke stoffen. Endert: ‘We willen de omgeving ook graag op de hoogte houden van wat wij monitoren. Daarom delen we rapportages van de monitoring op Stormpolderdijk.nl. Mochten mensen daar vragen over hebben, kunnen ze altijd contact met me opnemen’.
Voorbereid op calamiteiten
De laatste stap voor de start van de sanering was de calamiteitenoefening van 9 april 2024. Aannemer Dura Vermeer organiseerde de oefening samen met de Veiligheidsregio Rijnmond. Endert: ‘We hebben een calamiteit in scène gezet. In dit geval raakte een van onze mensen in de hal bekneld onder een graafmachine. De hal stond vol met rook en de brandweer moest komen. In zo’n geval is het goed dat iedereen zijn rol weet. Daarom wordt er geoefend. Weten de medewerkers in de hal wat ze moeten doen? Weet de brandweer hoe ze moeten aanrijden, lukt het met het aantrekken van beschermende kleding voor zij de hal binnen gaan?’
De oefening is geëvalueerd met de commandant van de Veiligheidsregio Rijnmond. Endert: ‘Samen hebben we gekeken naar wat er goed ging en wat er beter kan. Daarna hebben we de oefening herhaald en het geleerde in de praktijk gebracht’. De ontgravingshal wordt tijdens de sanering meerdere keren verplaatst. ‘Elke keer als de hal is verplaatst, doen we ook een nieuwe calamiteitenoefening’, legt Marco uit, ‘aanrijroutes kunnen veranderd zijn, of spullen liggen op een andere plek. Door elke keer te oefenen, komen we niet voor verrassingen te staan’.
Het uitvoeringsplan bodemsanering Stormpolderdijk kent een lange voorgeschiedenis. Aan de basis van het uitvoeringsplan staan de eerdere afspraken en uitgangspunten die vastgelegd zijn in het raamsaneringsplan (2016) en het eerdere uitvoeringsplan (18 april 2019). Het oorspronkelijke uitvoeringsplan uit 2019 is nooit ten uitvoer gebracht.
In 2020 bleek tijdens de voorbereidingen op de bodemsanering dat er niet kon worden gestart omdat thermisch reinigen van deze grond niet mogelijk bleek. Vervolgens bleek uit onderzoek dat er PFAS op de locatie aanwezig is. In een uitgebreide heroriëntatie is aanvullend onderzoek gedaan. Er is vervolgens bestuurlijk vastgesteld wat de randvoorwaarden moeten zijn voor een nieuw op te stellen Uitvoeringsplan 2.0. Met de uitkomsten daarvan is het uitvoeringsplan bodemsanering vernieuwd. Dat plan gaat nu uitgevoerd worden.