Van tuinslang naar transitie

Festivals als voorbeeld voor een circulaire toekomst

Een festival emissieloos opbouwen, cateren met herbruikbaar servies en lokale producten, lokaal opgewekte groene stroom gebruiken, drinkwaterbesparing, afvalwater zuiveren en hergebruiken. Wat vijf jaar geleden begon als experimenteren op festivalterreinen vol modder, muziek en feestende mensen, is uitgegroeid tot een groene transitie. Tot je enkels door plastic bekers lopen bijvoorbeeld is er tegenwoordig écht niet meer bij.

Influencers in laarzen

Maarten van ’t Veld, sustainability manager bij ID&T, was er vanaf het begin bij. "Wat ik echt bijzonder vind? Dat we als festivals, ondanks de keiharde concurrentie, samen de schouders eronder hebben gezet. We deelden onze best practises niet alleen met elkaar, maar ook met de hele sector én de samenleving. Ik vind het een rotwoord, maar toch; we zijn een soort influencers. Als iets op een festival werkt, kan het ook in een ziekenhuis of woonwijk. Festivals zijn mini-maatschappijen. Wat we daar voor elkaar krijgen, kan ook buiten het festivalterrein.”

Onze footprint

"Dat er festivals uit heel Europa meedoen, maakt het extra waardevol. Neem bijvoorbeeld mobiliteit, als je ziet hoe anderen daarmee omgaan, hoef je niet telkens zelf het wiel uit te vinden. En gezien de tijdsdruk en de stijgende kosten, is dat zeer welkom. Wat ik zelf een enorme stap vooruit vind, is dat we nu harde data hebben die duidelijk laten zien wat onze footprint is. Voorheen deden we veel op gevoel. Nu weten we precies wat de impact is. Daardoor kunnen we betere keuzes maken én een langetermijnstrategie bouwen."

Nog niet klaar

"Is het jammer dat de Green Deal stopt? Absoluut! We zijn als sector super flexibel en creatief, maar de rol van het ministerie als verbinder en facilitator kunnen we nog niet missen. Dankzij hen zitten we nu eindelijk aan tafel met partijen die echt het verschil maken: NS, waterschappen, drinkwaterbedrijven, provincies, noem maar op. We zijn klaar om op te schalen. Juist nu hebben we die samenwerking hard nodig. De monitoring, de toolbox, het verzamelen van data, alles valt nu weg. Echt zonde. Dus ja, als je het mij vraagt moet die deal gewoon nog een paar jaar doorlopen!"

"Lekker hands-on"

Charlotte van Slagmaat, beleidsmedewerker circulaire economie bij het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, werkte de afgelopen jaren nauw samen met de festivals. "Wat zo gaaf is, deze sector staat echt open voor innovatie. De samenwerking is zo lekker hands-on.
Een festival bouw je elk jaar opnieuw, dus je kunt razendsnel nieuwe dingen testen. Bovendien, festivalgangers staan vaak open voor verandering. Ze vinden het juist leuk om iets nieuws te proberen. Het vrouwenurinoir op DGTL-festival of de 'power shower' op de Zwarte Cross waar in het kader van waterbesparing mensen werden afgespoten met een tuinslang. Juist die speelse setting maakt gedragsverandering mogelijk."

Koplopers én aanjagers

"Sommige innovaties werken zo goed dat ketenpartners, gemeenten en andere sectoren er ook mee aan de slag gaan. Circular Festivals zijn dus niet alleen voorlopers, maar ook aanjagers! Natuurlijk is het jammer dat de deal stopt maar de tijdelijk aard is niet toevallig. Green Deals zijn bedoeld als katalysator. De afgelopen vijf jaar is er een geweldig netwerk opgebouwd. Ik hoop dat de sector er Europees een vervolg aan kan geven. Er liggen zoveel kansen."