Bye, bye 2020

Middelpunt

"Ongekend, zo zou ik 2020 omschrijven. We kregen te maken met de grootste crisis sinds de Tweede Wereldoorlog, en VWS had de bijzondere eer om in het middelpunt te staan. Bijzonder, omdat we met vijf procent van de kennis, honderd procent van de beslissingen moesten nemen. Onbegonnen werk, zeker omdat het virus vaak sneller en slimmer bleek. Maar we hebben onze verantwoordelijkheid genomen. En daar ben ik ongelooflijk trots op.

Alle VWS’ers hebben keihard gewerkt aan een crisis die eigenlijk ongrijpbaar was. Elke dag opnieuw, vol goede moed. Niet vanuit de ivoren toren in Den Haag, maar samen met deskundigen, zorgpartijen en andere betrokkenen. Ik zeg altijd: VWS deed aan ‘co-creatie to the max’. Daar kunnen andere overheden een voorbeeld aan nemen!

Een heftig jaar was het voor iedereen. Zakelijk en privé. Op het werk voelden we allemaal: dit is een zaak van leven en dood. Zeker toen het tekort aan beademingsapparatuur dreigde, was de spanning enorm. Ook privé is iedereen geraakt, maar er gloort licht aan het einde van de tunnel. Wat ik ga doen als dit allemaal achter de rug is? Lekker uit eten met mijn vrouw. Want eerlijk is eerlijk: een afhaalmaaltijd aan de keukentafel haalt het niet bij een gezellige avond in je favoriete restaurant."

George Floyd

"2020 is een ontwrichtend jaar, maar daardoor ook een jaar van dankbaarheid en bezinning. Opeens is niets meer vanzelfsprekend: boodschappen doen, afspreken met vrienden, knuffelen met mijn moeder, werken op kantoor. Dat is moeilijk, maar tegelijkertijd tel ik mijn zegeningen. Ik ben gezond, mijn kinderen zijn gezond, ik heb een fijn huis en een goede baan. Om mij heen heb ik gezien dat het ook anders kan lopen.

Corona heeft mijn jaar bepaald, maar niet alles stond in het teken van corona. De moord op George Floyd staat mij bijvoorbeeld nog helder voor de geest. Deze afschuwelijke gebeurtenis staat voor een wereldwijd probleem: racisme en discriminatie van zwarte mensen. Ja, ook in Nederland. En ik spreek uit ervaring: mijn puberzoon is het afgelopen jaar dertien keer staande gehouden door de politie. Dertien keer! Dat maakt me boos en verdrietig, maar niet machteloos.

Ik kom in actie tegen racisme en ongelijkheid. Niet alleen in mijn privéleven, maar ook bij VWS. We moeten leren verder te kijken dan onze neus lang is, en uit de Haagse bubbel breken. Iedereen verdient gelijke kansen en dat begint bij een inclusief aannamebeleid. Daar maak ik werk van, want van een inclusief personeelsbestand wordt onze organisatie niet alleen beter, maar ook mooier."

Gezondheid

"Als de coronacrisis mij iets heeft geleerd, dan is het wel hoe belangrijk je gezondheid is. Dat is misschien een open deur, maar dat is hij niet voor niets. De crisis schudt onze levens behoorlijk door de war. Opeens kan en mag veel niet. Dat is jammer en soms ronduit balen, maar als je je realiseert dat je het doet voor je eigen gezondheid en die van een ander, wordt het een stuk makkelijker. Sterker nog: je geniet misschien zelfs meer van de dingen die wél mogen.

Tegelijkertijd realiseer ik me ook wel dat dit eenvoudiger klinkt dan het is. Mijn kinderen, bijvoorbeeld, zijn alle drie in de twintig. Ik zie van dichtbij hoe heftig de crisis hun levens raakt. Maandenlang virtueel colleges volgen, geen afstudeerfeest, niet uitgaan, een baan zoeken op afstand… Ze hebben het niet makkelijk. Mijn ouders, allebei op leeftijd, zeggen weleens: voor de jongeren is het moeilijker dan voor ons. Daar hebben ze misschien wel een punt.

Wie het ook niet altijd makkelijk hebben, zijn de thuiswerkers. Natuurlijk, door de crisis voelen velen van ons hoe betekenisvol ons werk is. Maar dat gevoel is misschien even zoek als je week in, week uit, alleen aan de keukentafel zit. Of met een jong gezin om je heen je werk probeert te doen. Tegen hen, maar eigenlijk tegen alle VWS’ers, zou ik willen zeggen: houd vol, richt je op wat wél kan. Hopelijk wordt dat in het nieuwe jaar steeds meer."

Rust

"Corona is natuurlijk iets vreselijks, maar toch heb ik het afgelopen jaar als positief ervaren. Wat we hebben meegemaakt - en nog steeds meemaken - is uniek. Dat had niemand aan het begin van het jaar kunnen voorspellen. De crisis heeft ons allemaal gedwongen om pas op de plaats te maken. Drukke weekenden maakten plaats voor een wandeling door de eigen buurt of een gezellige avond met de kinderen.

De rust die ik thuis voelde, heb ik ook in mijn werk gestopt. Want ik ben ervan overtuigd dat alleen kalmte je inzicht geeft hoe te handelen in een onvoorspelbare crisissituatie. Al weet ik ook wel dat de praktijk weerbarstiger is, hoor. Als je lange dagen maakt en veel overwerkt, slaat de vermoeidheid toe, en daarmee het ongeduld. Ook bij mij. Als je dan ook nog de hele dag thuis zit te webexen zonder collega’s om je heen, is de koek weleens op.

Maar ik zeg altijd: het gaat zoals het komt. Het virus is onvoorspelbaar, daar hebben we maar beperkt invloed op. Als je dat accepteert, komt het goed. Ik heb veel geleerd het afgelopen jaar en de flexibiliteit en oplossingsgerichtheid van VWS’ers heeft me blij verrast. Daarvoor neem ik mijn petje af. Ik zie uit naar 2021!"

Contact

"De coronacrisis heeft mij veel geleerd. Op zaterdagavond thuis een spelletje doen waardeer ik nog meer dan eerst. Want eerlijk is eerlijk, de afgelopen maanden werkte ik veel. Zeker in het begin vaak zeven dagen in de week, waarvan drie thuis: vrijdag, zaterdag en zondag. De momenten dat je even met je gezin bent, zijn dan extra waardevol.

Ook op zakelijk vlak realiseer ik me dat goed contact goud waard is. Zeker in een crisis: de juiste mensen kennen en weten te vinden, houdt de vaart erin om problemen aan te pakken. Goed contact houden met VWS-collega’s is best moeilijk gebleken. Samenwerken op kantoor is niet alleen makkelijker, maar ook veel gezelliger. Dat zie je ook aan de blije gezichten van mensen die soms wel weer even op kantoor komen. Want laten we wel wezen, corona heeft ons ook geleerd dat voor nabijheid geen vervanging bestaat.

Het nieuwe jaar stap ik in met een gevoel van trots. Trots op wat we allemaal hebben gedaan om de crisis de beteugelen. Maar ook trots op het werk dat buiten corona om is verzet. Want bij VWS gebeurt zo veel meer. Voor de collega’s die doorwerkten aan alle niet-corona-zaken, meestal ook nog eens vanuit huis, zeg ik: chapeau! Of ik een nieuwjaarswens heb voor alle VWS’ers? Ja, dat 2021 perspectief biedt en we elkaar snel weer zullen treffen op kantoor."

Ernst: "Hier zit ik aan het bureau dat mijn grootvader heeft gemaakt, de klok aan de muur heb ik van mijn oma geerfd. De rest van de inrichting is minder historisch verantwoord, haha!"