Tekst Sander van der Sluis
Foto Twitter minister-president Rutte
Nederland organiseerde als voorzitter van de Veiligheidsraad op 28 maart een open debat over het verbeteren en moderniseren van VN-vredesoperaties. Dit is immers één van de topprioriteiten tijdens het Nederlandse lidmaatschap van de Veiligheidsraad in 2018.
We are the UN
Premier Rutte zat het debat voor en onderstreepte dat alle actoren hier hun verantwoordelijkheid moeten nemen: de Veiligheidsraad zelf, het VN-secretariaat dat de missies plant en ondersteunt, en de host nations die goed met de vredesmissies moeten samenwerken. En uiteraard de VN-lidstaten die de nodige troepen moeten leveren, want de VN, dat zijn we zelf (“We are the UN”).
De concrete punten die premier Rutte inbracht om VN-missies te verbeteren waren:
- Goede inlichtingen zodat de missie zijn mandaat effectief kan uitvoeren;
- Beschikbaarheid van kritische capaciteiten zoals helikopters en medische faciliteiten, waarbij de VN meer gaat werken met rotatieschema’s;
- Elke VN-missie moet beschikken over een geïntegreerde strategie met duidelijke doelen;
- Meer samenwerking met regionale partners zoals de Afrikaanse Unie en de EU.
Action for Peacekeeping
Secretaris-generaal van de VN, António Guterres, wees erop dat de VN veel succesvolle VN-vredesmissies heeft gekend, maar dat er op dit moment serieuze uitdagingen zijn voor de missies in Mali, de Democratische Republiek Kongo, de Centraal Afrikaanse Republiek en Zuid-Soedan. De missies zijn gevaarlijker en complexer geworden. Peacekeepers hebben vaak een gebrek aan uitrusting en training en zijn op die manier niet goed voorbereid op de gevaarlijke omstandigheden waaronder zij moeten opereren. Hier moet hoognodig wat aan worden gedaan. Ook moet het vinden van een politieke oplossing in het conflict en het goed uitvoeren van vredesakkoorden centraal staan. Om dit alles mogelijk te maken bevestigde Guterres het punt dat alle betrokken actoren hierbij hun verantwoordelijkheid moeten nemen. Om dit aan te jagen lanceerde hij tijdens dit open debat zijn nieuwe initiatief ‘Action for Peacekeeping’.
Nederland had de Malinese directeur van de NGO ‘Group de Recherche d’Etude Formation Femme Action, mevrouw Fatimata Touré uit Gao, als briefer uitgenodigd. Zij gaf een gepassioneerde beschrijving van de harde realiteit voor vrouwen in het al lang durende conflict in Noord-Mali en brak een lans voor een nog actievere opstelling van de VN-missie MINUSMA bij het beschermen van burgers.
Hoe nu verder?
In het acht uur durende debat in de volle zaal van de Veiligheidsraad dat hierop volgde namen 72 sprekers, waaronder 12 ingevlogen ministers, het woord. Met het debat is het onderwerp modernisering van VN-vredesoperaties hoog op de agenda gezet. Het plan is om hier verdere follow-up aan te geven tijdens een high level bijeenkomst tijdens de Algemene Vergadering van de VN in september in New York. Nederland zal proberen om in samenwerking met Ivoorkust, dat in december de VNVR voorzit, tot een VN-resolutie te komen waarin de acties en verantwoordelijkheden voor betere VN-vredesmissies uiteen worden gezet.