Tekst Tom Coppen en Frederik Voûte
Nederland werkt aan nucleaire ontwapening – een ingewikkeld beleidsterrein. Voor een frisse blik en een goede discussie brengt het ministerie van Buitenlandse Zaken academici en diplomaten bijeen op 15 april in Genève.
Het lijkt een vastomlijnd doel: alle kernwapens de wereld uit! Maar dat valt tegen.
Zoals bijvoorbeeld president Obama al opmerkte: “een wereld zonder kernwapens is niet hetzelfde als onze huidige wereld minus de kernwapens”. Met andere woorden: er zal nog wel flink wat aan onze huidige internationale samenleving gesleuteld moeten worden als we deze gigantische opdracht tot een goed resultaat willen brengen.
Wat komt er nu allemaal bij kijken, bij zo’n algehele nucleaire ontwapening?
We moeten natuurlijk kunnen controleren of iedereen zich aan de afspraken houdt. Met dit vraagstuk houden we ons al bezig. Maar dan: wat gebeurt er in een wereld zonder kernwapens als een land toch probeert een nieuw arsenaal op te bouwen? Wat doen we met landen die zich niet aan de afspraken houden?
In bredere zin komen er natuurlijk ook allerlei vraagstukken omtrent internationale veiligheid en stabiliteit bij kijken. Want: als kernwapens nu zo’n belangrijke rol spelen in de balans tussen bijvoorbeeld de VS, Europa, Rusland en China – of India en Pakistan – hoe moet dat dan zonder? Nucleaire ontwapening heeft weinig zin als dat leidt tot allerlei conventioneel uitgevochten conflicten. En we moeten ook zien te voorkomen dat sommige van deze landen zich benadeeld voelen door het ontwapeningsproces.
Hoewel het proces van nucleaire ontwapening lang duurt, vindt Nederland het belangrijk om toch alvast naar dit soort vraagstukken te kijken. Want als we een beter idee hebben van waar we naartoe willen, helpt ons dat hopelijk ook om er te komen. Als we kunnen laten zien dat bezwaren die sommige landen wellicht hebben tegen ontwapening weggenomen kunnen worden, helpt ons dat om ze te overtuigen.
Daarom organiseren wij op 15 april in Geneve het colloquium. Vanuit de hele wereld worden academici ingevlogen om zich over dit soort vragen te buigen, samen met de in Genève aanwezige ontwapeningsdiplomaten. Hopelijk helpt ook dit ons weer om een stapje in de goede richting te zetten. We kijken in ieder geval uit naar goede nieuwe ideeën en uitstekende discussies!
