Tekst Shereen Cok

Ambassadeur Ernst Noorman is afgelopen zomer aangetreden als Cyberambassadeur. Met jarenlange ervaring als ambassadeur in o.a. Colombia, Afghanistan en Suriname richtte hij zich toen op de Nederlandse relatie  met deze landen. Zijn nieuwe functie  functie markeert een verschuiving van bilaterale diplomatie naar de wereld van de cyberdiplomatie. Een snel ontwikkelend thema, dat relevant is voor iedereen die is aangesloten of aangesloten wil worden op het internet. Zo nam hij in oktober deel aan twee internationale conferenties, het Internet Governance Forum (IGF) in Kyoto en de Singapore International Cyber Week (SICW).

Waar ziet uw functie op als Cyberambassadeur?

Als Cyberambassadeur richt ik mij op de uitvoering van de Internationale Cyber Strategie van Nederland, die geholpen zomer is gepubliceerd. Deze strategie richt zich op drie prioriteiten, met daarnaast capaciteitsopbouw op deze prioriteiten. Allereerst het tegengaan van cyberdreigingen van staten en criminelen, waarover we op internationaal niveau normen overeenkomen wat niet acceptabel is. We werken hiervoor nauw samen met andere landen en organisaties zoals de EU, NAVO en andere partners. Daarnaast richten wij ons op Internet Governance, waarbij we streven naar het behoud van een vrij, open en veilig internet voor iedereen in de toekomst. We vinden het daarbij cruciaal dat niet alleen staten, maar ook de  tech-gemeenschap, NGO’s, bedrijven en academici blijven meepraten. Dit zogenaamde multistakeholders-model heeft ervoor gezorgd dat het internet zo goed functioneert als het nu doet. Ook zetten wij ons in om er voor te zorgen dat mensenrechten online gewaarborgd worden op het internet en in de toepassing en ontwikkelingen van digitale technologieën. Ten slotte prioriteren wij capaciteitsopbouw om diverse regio’s weerbaarder te maken tegen cyberaanvallen, te betrekken bij de internationale discussies en ervoor te zorgen dat zij een veilig, open en toegankelijk internet behouden.

Wat waren de belangrijkste doelstellingen en resultaten van de Nederlandse deelname aan het IGF in Kyoto?

Onze deelname aan het IGF in Kyoto was voor mij een kans om deel te nemen aan discussies over de toekomst van het internet en hoe we het internet wereldwijd organiseren. Met meer dan 6000 deelnemers uit meer dan 150 verschillende landen, inclusief allerlei NGO's en bedrijven. Nederland werd vertegenwoordigd door o.a. Buitenlandse Zaken (Veiligheidsbeleid en posten), Economische Zaken en Klimaat, en vertegenwoordigers van maatschappelijke organisaties. Uniek aan deze VN-conferentie is dat het een inclusief podium biedt voor open gesprekken tussen alle belanghebbenden rondom het internet. Ik had bijvoorbeeld het privilege om met de Filipijnse journalist Maria Ressa, winnares van de Nobelprijs voor de Vrede, te spreken. Zij zet zich voor de vrijheid van meningsuiting en de persvrijheid. Ook heb ik gesproken met de Technologie-gezant van de Verenigde Naties om zijn plannen te bespreken en  te laten zien waar Nederland voor staat op het gebied van cyberdiplomatie, waarvoor we een goede reputatie hebben bij de VN.

Cyberambassadeur Ernst Noorman (r) tijdens een van de ontmoetingen tijdens zijn deelname aan twee internationale conferenties, het Internet Governance Forum (IGF) in Kyoto en de Singapore International Cyber Week (SICW).

Welke belangrijke discussiepunten en inzichten heeft u opgedaan tijdens het IGF-programma?

Tijdens het IGF-programma heb ik deelgenomen aan een panel over de Freedom Online Coalition (FOC), waarvan Nederland het voorzitterschap overneemt begin 2024. Nederland zal focussen op het uitbreiden van de FOC en op thema’s zoals Internet Governance (GDC, WSIS), internationale AI-governance en digitale inclusie. De discussies hierover met de aanwezige deelnemers waren verrijkend voor ons toekomstige voorzitterschap.

Wat opviel tijdens het IGF was de grote mate van eensgezindheid onder de deelnemers. Iedereen leek oprecht betrokken bij Internet Governance en het bevorderen van mensenrechten online. Toch is het  de vraag of deze overeenstemming ook daadwerkelijk wordt weerspiegeld in de praktijk in bepaalde deelnemende landen.

Kunt u ons meer vertellen over uw deelname aan het Singapore International Cyber Week (SICW) op 16 -19 oktober?

De SICW is een belangrijke conferentie op het gebied van cybersecurity met een brede Aziatische deelname, vooral door bedrijven en overheden. Singapore had ook China en Rusland uitgenodigd, wat aangeeft welke verbindende positie zij in het mondiale cybersecurity-landschap willen innemen.

Tijdens de SICW had ik de gelegenheid om aan een panel over attributie deel te nemen. Dit bood een mooie gelegenheid  ons het beleid op dit gebied uit te leggen. Daarnaast  creëerde de SICW ook een platform om met vertegenwoordigers van ASEAN-landen* in gesprek te gaan. We lichtten ons beleid toe en spraken de bereidheid uit om landen te ondersteunen die behoefte hebben aan capaciteitsopbouw op het gebied van cybersecurity. In dit kader heeft Nederland ook het Global Forum on Cyber Expertise (GFCE) opgericht, dat tot doel heeft coördinatie te bevorderen en vraag en aanbod op het gebied van cyber-capaciteitsopbouw te coördineren.

*Brunei, Cambodja, Filipijnen, Indonesië, Laos, Maleisië, Myanmar, Singapore, Vietnam en Thailand (22 aug 2023). Myanmar wordt momenteel niet uitgenodigd voor high-level bijeenkomsten van ASEAN.

Hoe ziet u de toekomst van internationale samenwerking op het gebied van cyber, en wat zijn de prioriteiten voor Nederland op dit gebied?

De toekomst van internationale samenwerking in het cyberdomein wordt gekenmerkt door talrijke uitdagingen en uiteenlopende belangen. Geopolitieke factoren spelen een steeds prominentere rol in het domein van internet en cybersecurity, zoals duidelijk werd bij het conflict rond Oekraïne. Cyberdiplomatie gericht op een grotere weerbaarheid tegen cyberaanvallen, en een veiliger internet blijven cruciale onderwerpen in de komende jaren. De komende twee jaar zal er speciale aandacht zijn voor de toekomst van het internet in de VN, waarbij we gezamenlijk met gelijkgezinde landen en stakeholders ons krachtig zullen inzetten voor een veilig, vrij en open internet.

Hoe kan jij ‘Cyber Veilig’ zijn? De tips van Ambassadeur Noorman:

  1. Gebruik een goede wachtwoordmanager;
  2. Indien mogelijk, maak gebruik van twee staps factorauthenticatie;
  3. Zorg voor automatische update van je software;
  4. Wees alert op phishing mails.

Lees het volgende artikel - Vleugels voor Oekraïne: F-16-trainingscentrum geopend in Roemenië.