Foto Josje Deekens
Het is nog best een opgave, concludeert Sanne Ooms, om als ministerie niet alleen divers van samenstelling te zijn, maar ook een veilige plek waar iedereen er mag zijn en kan meedoen. Als beleidsmedewerker bij de concerndirectie Mens en Organisatie (CDMO) zet ze hier stevig voor in. Sanne is lid van het expertiseteam Diversiteit en Inclusie (DenI) en is kernteamlid bij de League of Extraordinary People, een personeelsnetwerk voor en door rijksambtenaren met een ‘arbeidsbijzonderheid’, dat inmiddels op een aantal verschillende ministeries een eigen netwerk heeft. Arjan Aanraad werkt bij de directie Organisatie en Personeel (D-OenP) als senior-adviseur bedrijfsvoering en is daar het eerste aanspreekpunt voor DenI. De collega's van CDMO en D-OenP werken nauw samen aan een diverser en inclusiever IenW.
Op zo’n moment weet je: IenW kan dit.
Het interview is eigenlijk al afgelopen als Sanne een anekdote vertelt over de laatste (online) nieuwjaarsbijeenkomst van FIB, haar eerste sinds ze in april 2021 in dienst trad.
Sanne: ‘Van tevoren kreeg je een pakketje thuis met daarin o.a. een flesje alcoholvrije wijn. Als niet-drinker kon ik dat enorm waarderen.’
Arjan: ‘Ik heb die fles niet eens opengemaakt, omdat ik niet had gezien dat ie alcoholvrij was. Wat goed, ik had hem kunnen opdrinken!’
Sanne: ‘In sommige werkwijzen is het echt heel erg al doordrongen en in andere nog niet, maar op zo’n moment weet je: IenW kan dit.’
Minder kans op blinde vlekken
De ‘het’ waar Sanne het over heeft, is diversiteit en inclusie. Net als bijvoorbeeld duurzaamheid zijn het kernwaarden van IenW die zich op alle mogelijke terreinen laten gelden. Sanne: ‘We willen het perspectief van diverse burgers meenemen bij het veiliger en beter bereikbaar maken van Nederland. Als een divers samengesteld team iets ontwikkelt, heb je minder kans op blinde vlekken. Project Fiets heeft bijvoorbeeld aandacht voor mensen die buiten Nederland zijn opgegroeid zonder fiets. Als je niet bekend bent met de Nederlandse fietscultuur, kan dat leiden tot risico’s voor jezelf en voor de rest van het verkeer. Door oog te hebben voor zulke aspecten, wordt bijgedragen aan de verkeersveiligheid.’
Arjan: ‘Een ander voorbeeld van inclusie als maatschappelijke opgave is dat onze communicatie met de burger voor alle doelgroepen laagdrempelig beschikbaar moet zijn. Je kunt dan denken aan burgers die de Nederlandse taal nog niet machtig zijn, maar ook aan mensen met een visuele beperking. We moeten steeds bedenken of we alle doelgroepen bereiken.’
Naar een diverser departement
Diversiteit en inclusie hebben niet alleen betrekking op het gemaakte beleid, maar zeker ook in de bedrijfsvoering van het ministerie zelf. Wat betekent het eigenlijk voor IenW om een inclusieve werkgever te zijn? Dat je mensen inzet op waar ze goed in zijn en ze de kans geeft zich te ontwikkelen en zich thuis te voelen, legt Sanne uit.
Een divers ministerie is een dwarsdoorsnede van de maatschappij. IenW heeft ambitie om qua diversiteit een afspiegeling van de maatschappij te worden. Sanne: ‘Om die ambitie te realiseren verstevigen we de samenwerking binnen FIB tussen D-OenP en CDMO. Zo wordt er samengewerkt aan arbeidsmarktcommunicatie; we hebben contacten met JINC, een organisatie die bliksemstages en meeloopstages organiseert voor basisschool- en vmbo-leerlingen. Er is ook een project om hoogopgeleide vluchtelingen aan een startersbaan te krijgen bij IenW, we werken samen met het expertisecentrum diversiteitsbeleid ECHO en is er bij FIB een plan om een ambassadeursnetwerk op te richten.’
De League wil een springplank voor talent zijn.
Een League bij IenW
Hoewel Sanne natuurlijk een heel competente en leuke IenW’er is, heeft ze haar baan mede te danken aan de Wet banenafspraak en quotum arbeidsbeperkten. ‘Daardoor heb ik de kans gekregen om inhoudelijk interessant werk te doen. Dat mijn manager en afdelingshoofd het aandurven met mij, vind ik een teken van inclusief leiderschap,’ zegt ze. ‘Dat is nog niet de norm bij de Rijksoverheid.’
Ik ben best wel een emancipator, want ik ga dit jaar bij IenW mijn derde personeelsnetwerk voor medewerkers met een arbeidsbijzonderheid oprichten.’
Wat wil je op IenW bereiken met een eigen netwerk van de League of Extraordinary People?
Sanne: ‘Een nog inclusiever IenW waarin wij kunnen adviseren en signaleren wat goed gaat en waar ruimte voor verbetering is. We willen ook een springplank voor talent zijn. Ik zie bij de Rijksoverheid maar heel weinig managers die open zijn over hun bijzonderheid. Terwijl ik juist wil weten: hé, jij bent succesvol, hoe heb je dat voor elkaar gekregen? Wat kan de organisatie daarvan overnemen? Of wat kan ík de organisatie brengen? Daar denk ik graag aan mee. Knelpunten identificeren, maar ook goede voorbeelden aandragen. Dat werkt toch het beste: delen wat goed gaat.’
Hoe zijn Diversiteit en Inclusie aan het Kompas verbonden?
Arjan: ‘Het Kompas geeft invulling aan de verschillende transities waar we met zijn allen mee bezig zijn. Het gaat over waar wij als organisatie voor staan en waar we aan werken. Diversiteit en Inclusie gaan heel erg over hoe we dat dan doen en met wie. Ze maken integraal deel uit van het Kompas; het één kan niet zonder het ander, het zijn yin en yang.’
Sanne: ‘Neem artificial intelligence. Je wilt geen discriminerende algoritmes. Je wilt het goed doen, en hoe bed je in dat je die belofte ook nakomt? Dit deel van de maatschappelijke opgave moet centraal komen te staan in de werkwijzes van ons ministerie. Van buiten naar binnen en van binnen naar buiten’.
