Recentelijk zijn drie prominente functies bij IenW overgegaan naar nieuwe mensen. Co Verdaas is de nieuwe Deltacommissaris. Mattheus Wassenaar is de nieuwe Inspecteur-generaal bij de ILT. En Martin Wijnen de nieuwe Directeur-generaal van Rijkswaterstaat. Ze stellen zich graag voor.
Co Verdaas, Deltacommissaris
Prof. dr. Co Verdaas (57) is per 1 december 2023 de nieuwe deltacommissaris. Hiervoor was hij dijkgraaf van het waterschap Rivierenland, staatssecretaris van Economische zaken, gedeputeerde van de provincie Gelderland, en Tweede Kamerlid voor de Partij van de Arbeid. Verdaas studeerde planologie en promoveerde op het functioneren van het planstelsel in Nederland. Hij is naast deltacommissaris deeltijdhoogleraar gebiedsontwikkeling aan de TU Delft. Verdaas is in zijn vrije tijd zanger en gitarist in de rock-'n-rollband John-Boy & The Waltons.
Co Verdaas ziet zijn benoeming als een mooi nieuw hoogtepunt in zijn loopbaan. Zijn carrière stond altijd in het teken van de leefomgeving. Kansen om een andere afslag te nemen heeft hij nooit aangegrepen. "Als ik daar dan langer over nadacht voelde het niet goed", zo vertelt Verdaas, "ik vind dit gewoon het mooiste vakgebied." Als gedeputeerde in Gelderland was hij verantwoordelijk voor water en ruimte, daarna was hij enkele jaren dijkgraaf van het waterschap Rivierenland. "Eigenlijk ben ik mijn hele loopbaan al bezig met de inrichting en toekomst van Nederland, en daarin zijn water en ruimte altijd dominant geweest."
Het Deltaprogramma is indertijd opgezet om Nederland Waterland toekomstbestendig te houden. Waterveiligheid stond en staat daarbij voorop. Dat kan ook niet anders, zegt Verdaas, want een derde van Nederland ligt onder zeeniveau, en nog eens een derde kan overstromen als de rivieren buiten hun oevers treden. Sinds 2018 is droogte net zo’n grote zorg. "We moeten leren leven met te veel èn te weinig water. We hebben een eeuwenlange traditie om het water te beteugelen en te beheersen. De klassieke aanpak met technische maatregelen in het watersysteem begint te knellen. We moeten ons land zo gaan inrichten dat we de extremen beter kunnen opvangen. Dat gaat niet vanzelf, maar vraagt om keuzes die ingrijpen op onze leefomgeving en de manier waarop we ons land en ons water gebruiken. In de herijking van het Nationaal Deltaprogramma bereiden we de komende jaren die keuzes voor. Het zijn lastige keuzes, maar ze leveren wel een toekomstbestendig land op."
Verdaas karakteriseert zijn rol als die van ultieme dienstbaarheid. "Ons werk is iets van de hele gemeenschap. Het gaat dus niet om mij, dat besef moet je hebben als Deltacommissaris. Het gaat om delen en anderen helpen, en hen ook successen gunnen in hun werk. Want al die mensen uit de verschillende sectoren weten geheid meer dan ik."
Mattheus Wassenaar, IG Inspectie Leefbaarheid en Transport
Mattheus Wassenaar (53) is sinds oktober 2023 inspecteur-generaal bij de ILT, een functie die hij al waarnam sinds januari. Daarvoor was hij directeur Informatie, Netwerken en Programmering/CIO en sinds oktober 2021 plaatsvervangend IG. Wassenaar studeerde Algemene Economie en Econometrie aan de Rijksuniversiteit Groningen en hij behaalde een PhD Economie aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Hij is getrouwd en heeft twee volwassen dochters. In zijn vrije tijd is Mattheus Wassenaar een roeier en speelt hij altviool.
"De ILT is een prachtige organisatie, die werkt aan een enorme hoeveelheid onderwerpen op het gebied van transport, infrastructuur, leefomgeving en wonen. Onderwerpen die ons elke dag raken. Als toezichthouder en vergunningverlener ben je beschermer van publieke belangen. Het is een heel complexe rol. Het bewaken van veiligheid is een grote verantwoordelijkheid."
De samenleving verandert, en dat heeft invloed op het werk en de speelruimte van de ILT. Wassenaar: "Wat het soms wel uitdagend maakt, zijn de steeds hogere verwachtingen van burgers en bedrijven. Risico’s worden steeds minder geaccepteerd, de leefomgeving móet veilig zijn. Dat vraagt onder andere om goed toezicht. Maar dat wil niet zeggen dat we met streng toezicht en kritische vragen altijd warm worden onthaald. En ook niet dat het met scherp toezicht altijd helemaal geregeld is. Die spagaat vraagt dus wel om een heel zorgvuldige benadering."
"Bij grote thema’s zoals een schone, veilige leefomgeving in de buurt van grote industriële complexen zoals Schiphol, Tata Steel of Chemelot moeten we scherper de belangen van de omgeving bewaken. Dat kunnen we niet alleen. Daar zoeken we dus de samenwerking met de stakeholders en brancheorganisaties. Hetzelfde geldt bijvoorbeeld voor drinkwaterbedrijven. Wat daarbij een interessant verschil is, is dat drinkwaterbedrijven hetzelfde doel nastreven als de ILT, namelijk schoon drinkwater. Zoiets maakt samenwerken wel iets makkelijker."
Hoe ziet hij de ILT over een paar jaar?
"Mijn streven is dat de ILT door de buitenwereld wordt gezien als een zorgvuldige en betrouwbare hoeder van het algemeen belang, maar ook als een benaderbare partner. Als toezichthouder sta je op enige afstand, dan is inherent aan de rol. Daarbij zoek ik wel de ruimte om de samenwerking aan te gaan met onze stakeholders. Uiteindelijk zitten daar de kansen om echt iets te doen aan een veilig en schoon land. Samen ben je veel effectiever."
Martin Wijnen, DG Rijkswaterstaat
Martin Wijnen (1966) is sinds 1 januari 2024 directeur-generaal van Rijkswaterstaat. Wijnen is getrouwd en heeft twee studerende kinderen. Hij woont in Enschede. Tot zijn overstap naar Rijkswaterstaat was Martin Wijnen Commandant Landstrijdkrachten bij het ministerie van Defensie. Als officier van de Genie volgde Martin Wijnen de Officiersopleiding Grond-, weg- en waterbouwkunde aan de Koninklijke Militaire Academie in Breda. In zijn vrije tijd is Martin voetbalscheidsrechter.
"Ik had natuurlijk nog even bij Defensie kunnen blijven en over een paar jaar met pensioen kunnen gaan. Maar wie heeft nou de kans om – na Defensie- nóg zo’n iconische organisatie als Rijkswaterstaat te mogen leiden? Zo’n kans krijg je nooit meer."
Martin komt binnen in een tijd dat er grote uitdagingen liggen. "Het werk, de opgave en de maatschappelijke rol van Rijkswaterstaat zijn magnifiek. Maar de opgave is stevig, ingewikkeld en veelomvattend: het areaal veroudert razendsnel. De productie moet omhoog en worden versneld. Ons land moet klimaatbestendig, duurzaam en leefbaar worden ingericht. Met zo min mogelijk hinder. En daar komt dan nog bij dat de markt weerbarstig en de samenleving superkritisch is. Het is een illusie om te denken dat we alles de komende jaren gaan oplossen. Ik hoop dat we over een paar jaar kunnen zeggen: we hebben de grote thema’s in goede banen weten te leiden. Ons land heeft niet ingeboet aan bereikbaarheid, leefbaarheid en veiligheid, terwijl er wel een plan en een aanpak is waarmee we kunnen voortbouwen aan dit land voor de volgende generaties."
Sinds Martin DG is heeft hij gemerkt dat veel Rijkswaterstaters in hun werk worstelen met onduidelijkheid, stroperige processen en bureaucratie. "Daarom heb ik twee dingen gedaan. Als eerste heb ik expliciet aangegeven wat er voorlopig níet verandert. Dat zijn de missie van Rijkswaterstaat en de koers, het Kompas RWS. Als tweede heb ik aangegeven hoe ik RWS graag zie werken. Daarom heb ik een zogenoemd ‘intent’ gemaakt. Een richtinggevend document dat focus biedt, motiveert en aanzet tot actie. Leveren, Vereenvoudigen en Verbinden zijn in dat intent de sleutelwoorden. Het beschrijft hoe we onze opgaven als één Team RWS slagvaardiger kunnen waarmaken."
Doel: Team RWS werkt aan een veilig, leefbaar en bereikbaar Nederland.
Volgens drie pijlers:
- Rijkswaterstaat levert, volgens het principe Buiten voorop. Met als kernbegrippen: toekomstgericht, dienstbaar en betrouwbaar.
- Rijkswaterstaat vereenvoudigt, volgens het principe Heldere en begrepen sturing. Met als kernbegrippen: Focus, efficiënt, slagvaardig
- Rijkswaterstaat verbindt, volgens het principe Optimale bijdrage van de medewerker. Met als kernbegrippen: talentgericht, betrokken, samen.
Motto: Daden, geen woorden - aan de slag!
Het team is voor Martin namelijk enorm belangrijk. "Sterker: niemand is belangrijker dan het team, vind ik. Ook ik niet, als DG. Ik moet mezelf kunnen zijn in dat team. Maar het moet zeker niet zo zijn dat het team zich in alles schikt naar mij. Iedereen brengt zijn of haar eigen inzet of expertise in en dat gaat leiden tot een gezamenlijke oplossing. Waar je ook werkt in de organisatie en welke rol, specialisme of positie je ook hebt."
