Voor het eerst zijn er dit jaar ook klimaatscenario’s gepubliceerd voor Bonaire, Sint-Eustatius en Saba. Deze werden samen met de klimaatscenario’s voor Nederland gepubliceerd in oktober. Er zijn scenario’s gemaakt voor temperatuur, neerslag, windsnelheid en zeespiegelstijging. Daarnaast is onderzocht hoe orkanen, die langs de eilanden kunnen trekken, veranderen in een warmer klimaat.  

Voor het eerst zijn er in 2023 ook klimaatscenario’s gepubliceerd voor Bonaire, Sint-Eustatius en Saba.

De klimaatscenario’s laten zien dat Bonaire, Sint-Eustatius en Saba in een opwarmend klimaat te maken krijgen met hogere temperaturen, toenemende windsnelheden en minder neerslag. De temperatuurstijging is sterk afhankelijk van het uitstootscenario. In het lage uitstootscenario is er een toename in temperatuur van +0.8°C in 2050 maar zal de temperatuur daarna niet verder doorstijgen. In het hoge uitstootscenario is de temperatuurstijging steiler en zet door tot het einde van de eeuw, tot +3.0 of +3.3 °C in 2100 in respectievelijk het droge of natte scenario.  

De verandering in windsnelheid en neerslag hangen ook af van het uitstootscenario maar voor deze variabelen is met name het verschil tussen het verdrogende en het vernattende scenario groot. De veranderingen in windsnelheid liggen tussen 0% en 11% in 2100 en voor neerslag tussen 0% en -48%. Het grote verschil tussen het verdrogende en vernattende scenario komt door de invloed van El Niño en La Niña op het weer in het Caribisch gebied. De scenario’s die wijzen op een sterke afname van de neerslag en een toename in wind zijn gebaseerd op klimaatmodellen waarin in de toekomst vaker sprake is van El Niño, terwijl waarnemingen juist een verschuiving richting La Niña tonen. Dit verschil tussen de waarnemingen en modelberekeningen wordt nog niet goed begrepen. Het verschil kan invloed hebben op de scenario’s, de neerslag kan daardoor minder afnemen dan de modellen aangeven.  

Zeespiegelstijging in Bonaire  

Zeespiegelstijging vormt met name een bedreiging voor het laaggelegen Bonaire. Rond 2100 bedraagt de stijging bij Bonaire voor het lage uitstootscenario 31-78 cm en voor het hoge uitstootscenario 55-127 cm. De bovengrens kan oplopen tot 3,4 meter als onzekere processen zoals het instabiel worden van de Antarctische ijskap al vóór 2100 optreden. Voor Saba en Sint-Eustatius wordt iets minder zeespiegelstijging verwacht dan voor Bonaire. In het klimaatbericht ‘Zeespiegelstijging in Caribisch Nederland: wat vertellen de nieuwe KNMI’23-klimaatscenario’s?’ is uitgebreider ingegaan op de zeespiegelstijging in Caribisch Nederland. 

Simulaties met regionale fijnmazige klimaatmodellen laten zien dat stormen en orkanen in een warmer klimaat zullen toenemen in intensiteit, met harde windsnelheden, en natter zullen worden, met meer regen. Bij Saba en Sint-Eustatius zullen orkanen van de zwaarste categorie vaker voorkomen: eens in de 20 tot 34 jaar in de nabije toekomst (2015-2050) tegenover eens in de 39 jaar nu (1980-2017). 

Bezoek aan Bonaire, Sint-Eustatius en Saba

Klimaatonderzoekers van het KNMI hebben naar aanleiding van de publicatie van de klimaatscenario’s Bonaire, Sint-Eustatius en Saba bezocht. Tijdens deze bezoeken werden gesprekken gevoerd met gebruikers en belanghebbenden van de klimaatscenario’s en presentaties gegeven aan inwoners van de eilanden. Het doel van de bezoeken was dan ook het delen van informatie over klimaatverandering, het ontmoeten van gebruikers en belanghebbenden van de scenario’s en het ophalen van informatie over de kennisbehoefte op het gebied van klimaatverandering. Deze input wordt meegenomen in verder onderzoek naar klimaatverandering voor de eilanden. 

Naast de hitte en het actieve orkaanseizoen zorgden de hoge watertemperaturen ook voor stress voor de koraalriffen rond de eilanden.

Weerwaarschuwingen voor Caribisch Nederland

Ondanks dat het een bovengemiddeld actief orkaanseizoen was in de Noord Atlantische Oceaan bleven de orkanen gelukkig op afstand van Bonaire, Sint-Eustatius en Saba. Daardoor was het een rustig seizoen voor de eilanden. Op 20 en 21 oktober stond er een tropical storm warning uit voor Saba en Sint-Eustatius voor orkaan Tammy. Verder waren er geen waarschuwingen voor tropische stormen of orkanen. 

De staat van ons klimaat 2023

In Caribisch Nederland was 2023 een bovengemiddeld warm jaar vanwege de invloed van El Niño en het warme zeewater in de Noord Atlantische Oceaan. Dit zorgde voor bovengemiddeld warme temperaturen vanaf mei. Het warme oceaanwater zorgde er ook voor dat het een bovengemiddeld actief orkaanseizoen werd met 20 tropische stormen en 7 orkanen waarvan 3 van de zware categorie. Naast de hitte en het actieve orkaanseizoen zorgden de hoge watertemperaturen ook voor stress voor de koraalriffen rond de eilanden. Lees De staat van het klimaat voor Caribisch Nederland hier