Iedereen merkt het: ons klimaat verandert. Het is warmer en het weer wordt extremer. Iedereen heeft in de zomer van 2023 gezien hoe heftige weersextremen landen over de hele wereld teisterden. Ook Nederland moet zich voorbereiden op steeds zwaardere weersomstandigheden. Betere en eerdere waarschuwingen worden hierdoor steeds belangrijker. Voor het weer van de komende uren en dagen, maar ook voor hoe het klimaat zal blijven veranderen. Begin oktober hebben we de KNMI'23-klimaatscenario's gepubliceerd, deze vervangen de KNMI'14-klimaatscenario's. In totaal heeft de supercomputer zo’n 2 jaar 2.000 terabyte aan klimaatmodellen doorgerekend. Een grote groep KNMI’ers heeft meegewerkt aan de scenario’s. Tijdens de publicatie zijn de KNMI'23-klimaatscenario's voor Nederland aangeboden aan Minister Harbers. 

Ook Nederland moet zich voorbereiden op steeds zwaardere weersomstandigheden.

De KNMI’23-klimaatscenario’s vertalen de nieuwe inzichten en onderzoeksresultaten uit het meest recente IPCC-rapport (2021) naar Nederland. Met behulp van klimaatmodellen zijn de gevolgen van de uitstoot van CO2 door mensen op het toekomstige klimaat berekend. De KNMI’23-klimaatscenario’s bestaan uit vier paden die een mogelijk toekomstig klimaat in Nederland rond 2050, 2100 en 2150 beschrijven. De scenario’s zijn gebaseerd op de hoeveelheid uitstoot van broeikasgassen (en daarmee de wereldwijde opwarming) en de mate van neerslagverandering in Nederland. Er wordt geen uitspraak gedaan over de waarschijnlijkheden van de vier scenario’s. Ieder scenario is een mogelijkheid. De vier scenario’s die hieronder afgebeeld staan geven als het ware de hoekpunten waarbinnen het Nederlandse klimaat in de toekomst waarschijnlijk zal veranderen. Zo weten we hoe door klimaatverandering het Nederlandse weer zal veranderen. 

Animatievideo van de KNMI'23-klimaatscenario's in het kort

Vier scenario’s voor klimaatverandering in Nederland. Het aantal blokjes staat voor de mate van klimaatverandering rond 2100 ten opzichte van 1991-2020.

KNMI'23- klimaatscenario's, wat is er nieuw?

De KNMI-klimaatscenario's zijn een vertaling van de wereldwijde klimaatprojecties van het IPCC - het klimaatpanel van de Verenigde Naties - naar Nederland. De vier nieuwe scenario’s schetsen hoe het toekomstige klimaat in Nederland eruit kan zien. Ze vormen de basis voor onderzoek naar de effecten van klimaatverandering en adaptatie aan die verandering. 

De belangrijkste veranderingen in de KNMI’23-klimaatscenario’s ten opzichte van de scenario’s uit 2014:

  • Voor het eerst ook klimaatscenario’s voor de eilanden in Caribisch Nederland, de bijzondere gemeenten Bonaire, St. Eustatius en Saba. 

  • Directe koppeling van de KNMI’23-klimaatscenario’s aan uitstoot en daarmee aan klimaatbeleid;

  • Betere onderbouwing extreme zeespiegel en extreme neerslag; 

  • Presentatie van de KNMI'23-klimaatscenario's was live te volgen via een YouTube livestream; 

  • Om een groter publiek te bereiken, is een samenvatting van de scenario's gepubliceerd op taalniveau B1; 

  • Om een jonger publiek te bereiken, heeft het KNMI voor het eerst een podcastserie gelanceerd. Door de seizoenen van de toekomst te bespreken, wordt het publiek meegenomen in klimaatscenario's; 

  • Voor deze scenario's zijn er 11 impact cases gemaakt. De impact cases laten zien hoe de cijfers uit de scenario's gebruikt kunnen worden om gevolgen voor Nederland te analyseren. Zo heeft Wageningen University & Research met de nieuwe klimaatscenario’s toekomstige veranderingen in natuurbrandgevaar doorgerekend, Rijkswaterstaat het effect van een zeespiegelstijging op het aantal sluitingen van de Oosterscheldekering en het RIVM de toekomstige verandering in sterfte door hitte en kou;  

  • Er is ingezet op meer laagdrempelige communicatie door middel van een samenvatting; 

  • De KNMI'23-klimaatscenario's zijn beoordeeld door onze Advisory Board en ook door een klankbordgroep van gebruikers. In de klankbordgroep hebben we de wensen van gebruikers van de klimaatscenario’s, zoals universiteiten, verzekeraars, ministeries, waterschappen, gemeenten en de Deltacommissie, verzameld. 

Klimaatverandering in Nederland: wat ga jij hiervan meemaken?

Meer over de KNMI'23-klimaatscenario's

Hoe nu verder?

In december 2023 is met het Klimaatscenario's team geëvalueerd hoe het proces om tot de scenario’s te komen is verlopen en wat we daaruit kunnen leren en verbeteren. Op dit moment wordt ook een inhoudelijke evaluatie voorbereid, welke wetenschappelijke vraagstukken moeten (verder) worden onderzocht voor de volgende set scenario’s in 2030? Op basis hiervan zal de onderzoeksagenda voor het vervolg worden opgesteld. Naar verwachting zullen de nieuwe klimaatscenario’s eerder worden gepubliceerd en worden de scenario’s doorvertaald, specifiek voor gebruikers. 

KNMI-podcast: De vier seizoenen van de toekomst

Spotify, Apple of Springcast. 

Meer lezen over KNMI'23-klimaatscenario's?

Op deze pagina staat alle informatie over de KNMI'23-klimaatscenario's.