Tekst Carmen Brinkman
Foto Josje Deekens
FEZ speelt een belangrijke rol in het versimpelen van financiële processen en kaders, zodat deze toegankelijker en lichter worden. In nauwe samenwerking met de collega’s in het financieel domein en de beleidsuitvoering, heeft FEZ/FM (Financieel Economische Zaken/Financieel Management) een belangrijke stap gezet in het vereenvoudigen van de beoordelingsformulieren van rapportages in de activiteitencyclus. Deze worden gebruikt bij de monitoring van activiteiten die vanuit de programmamiddelen worden gefinancierd. De oproep in 2024 van Steven Collet (plvDGIS) (Directoraat Generaal Internationale Samenwerking) deel te nemen aan de wedstrijd ‘DGIS ontregelt’, leidde tot een brainstorm binnen FEZ/FM. Het voorstel de formulieren te versimpelen belandde uiteindelijk in de top drie van de wedstrijd, omdat het veel werk kan schelen voor collega’s op het ministerie en op de posten.

'Het doel is een formulier dat collega’s daadwerkelijk ondersteunt bij het beoordelen van rapportages.'
Van invuloefening naar effectieve ondersteuning
Bij de beoordeling van rapportages moesten collega’s veel en soms onduidelijke vragen beantwoorden. ‘Het doel is een formulier dat collega’s daadwerkelijk ondersteunt bij het beoordelen van rapportages,’ zegt Monique van der Meijden, specialistisch senior beleidsmedewerker FEZ/FM. Ze benadrukt dat de nieuwe formulieren niet slechts een ‘verplichte invuloefening’ moeten zijn. ‘Je ontvangt rapportages, die moet je lezen en daar moet je iets van vinden. Een effectief formulier helpt beleids- en financieel medewerkers om te beoordelen of de organisatie op koers zit om de afgesproken resultaten te behalen binnen de looptijd en het goedgekeurde budget. Op basis van deze beoordeling kan, indien nodig worden bijgestuurd door bijvoorbeeld aanvullende afspraken met de organisatie te maken. Samen met de gebruikers en op basis van de huidige rapportagevereisten willen we het beste formulier ontwikkelen om dat te bereiken’.
Rogier Marchand, senior beleidsmedewerker FEZ/FM, heeft samen met collega’s in het financieel domein en met beleidscollega’s van Bureau Internationale Samenwerking (BIS), het proces grondig doorgelicht. ‘We hebben gekeken waar vragen overbodig of onduidelijk waren.’, legt hij uit. ‘De inhoudelijke vragen werden voornamelijk door beleidscollega’s van BIS opgepakt, terwijl FEZ zich focuste op de financiële vragen.’ Na een intensieve doorloop met feedback van controllers, zowel op posten als op het departement, financieel adviseurs van de Financiële Service Organisatie (FSO) en Monitoring, Evaluatie en Learning collega’s werden verbeteringen aangebracht en getest.

'Het doel blijft om processen zo eenvoudig en effectief mogelijk te maken, zodat collega’s op een toegankelijke manier hun werk kunnen doen.'
Doelgerichter en efficiënter beoordelen
Jasper Kort, Senior Beheermedewerker Ontwikkelingssamenwerking (SBOS) in Dhaka, Bangladesh: ‘In het afgelopen jaar heb ik regelmatig een Quality Note ingediend via BZelf bij onduidelijkheden of wanneer zaken op de pagina mijns inziens overbodig waren. Ik heb op die manier vaak contact gehad met Rogier, die altijd erg open heeft gestaan voor suggesties. Fijn om te zien dat suggesties ook daadwerkelijk leiden tot veranderingen in het beoordelingsformulier. Voorheen waren vragen zeer generiek en verder gedefinieerd in een aantal sub-vragen waardoor antwoorden lang en onoverzichtelijk werden. In de nieuwe formulieren zijn de vragen beknopter en specifieker, wat mij als financieel adviseur de mogelijkheid geeft om rapportages doelgerichter en efficiënter te beoordelen en de controller van een overzichtelijk geheel te voorzien.
Jasper sluit af met een doorkijkje. ‘We zijn als BZ goed op weg om het beoordelingsproces te stroomlijnen. We kunnen winst behalen op het afstemmen van de beoordelingscriteria met de contractuele rapportagevoorwaarden. Aan ons de taak als financieel adviseurs en controllers om FEZ van input vanuit de dagelijkse praktijk te voorzien!’.


'De nieuwe formulieren bieden meer gebruiksgemak en minder werkdruk.'
Invoering in IMPACT voor simpeler proces
Een grote stap in de vereenvoudiging komt met de invoering van de nieuwe formulieren in IMPACT, het systeem dat door BZ wordt gebruikt voor de activiteitencyclus. Monique legt uit: ‘Bij de boordeling van de rapportages werk je op dit moment in verschillende systemen: BZelf, 247Plaza, IMPACT en het archiefsysteem Sophia. Vanaf januari 2025 zal de gehele beoordeling, en de goedkeuring van rapportages volledig in IMPACT plaatsvinden. Sinds december is het in IMPACT mogelijk om tracks en comments zichtbaar te maken in de HTML invulvelden en formulieren zodat op een goede manier samengewerkt kan worden aan de beoordeling. Ook is het mogelijk om schermafbeeldingen toe te voegen voor een solide onderbouwing (audit trail). Met het terugzetten van de beoordelingsformulieren in IMPACT is gewacht op deze functionaliteiten.
De volgende stap is volgens Monique om kritisch te kijken naar de informatie die BZ vraagt aan organisaties. ‘We vragen heel veel detailinformatie. Als we dit kunnen versimpelen, zal dat een gunstig effect hebben op de beoordeling van die rapportages. Soms krijgen we hele boekwerken binnen.’ Het doel blijft om processen zo eenvoudig en effectief mogelijk te maken, zodat collega’s op een toegankelijke manier hun werk kunnen doen.

Meer weten over de directie Financieel-Economische Zaken (FEZ)?
(NB: links naar het Rijksportaal zijn alleen toegankelijk voor Rijksmedewerkers)
Doorlopende initiatieven
FEZ werkt voortdurend aan het vereenvoudigen van werkprocessen. Oplossingen worden gezocht in de vereenvoudiging van kaderstelling, verbetering van formulieren, vergroten van kennis en ondersteuning via IMPACT. Het afschaffen van het tussentijds afboeken van voorschotten is een voorbeeld van vereenvoudigde kaderstelling. FEZ/FM is ook een traject gestart om de accountantsprotocollen beter werkbaar te maken. En FEZ heeft de ORIA-ondergrens verhoogd van 1 mln euro naar 1,5 mln euro, in lijn met de inflatiecorrectie van de afgelopen tien jaar. In het kader van Toekomstbestendig BZ wordt de komende tijd ook buiten de activiteitencyclus actief gezocht naar mogelijkheden om regels en toezicht te versimpelen en te stroomlijnen.
Heb je een leuk idee voor versimpeling van financiële processen en procedures? We horen het graag! Stuur je ideeën naar FEZ@minbuza.nl
Het MIBZ-kernteam focust momenteel op het bouwen van dashboards voor negen hoofdprocessen, voornamelijk gericht op het financiële domein: Activiteitencyclus, OntwikkelingsSamenwerking (OS) beleidsgegevens, Bedrijfsvoering Posten, Facturen verwerken en betalen, Financieel beheer, Inkoop, Relatiebeheer, Geldverkeer en Vorderingenbeheer. Met het SSP-formulier Aanvraagformulier Tableau dashboard kun je een aanvraag indienen voor het laten maken van een nieuw dashboard in MIBZ of het laten wijzigen van een bestaand dashboard.