Tekst Celine Mureau

Het is zondagochtend, 4 november. Landgoed de Wittenburg waant zich in complete stilte, tot er auto’s bij het kasteel arriveren. De Jordaanse delegatie van het Royal Hashemite Court is aangekomen om het kasteel geschikt te maken voor de komst van koning Abdullah II. In de avond zal namelijk het openingsdiner van het Aqaba-proces plaatsvinden en op maandag zullen minister Blok en de koning van Jordanië de bijeenkomst bijwonen.

Leestijd: 4 minuten

Het Aqaba-proces

In maart 2018 bezocht een delegatie uit Jordanië Nederland. Tijdens dit bezoek werd overeengekomen dat de koning van Jordanië en minister Blok in Den Haag een bijeenkomst zouden organiseren om op informele wijze met een groot aantal landen een aantal aspecten van terrorismebestrijding te bespreken. Op initiatief van de Jordaanse koning werd in 2015 de eerste Aqaba-bijeenkomst georganiseerd, vernoemd naar de stad waar de conferentie plaatsvond. Hierop volgden meerdere edities die onderdeel uitmaken van de Aqaba-reeks. Alle edities worden gekenmerkt door een informeel karakter, bestaan uit een diner en een dag gevuld met discussierondes en belichten altijd een andere regio of ander aspect van terrorismebestrijding.

Het diner

Inmiddels is het zondagavond, half zes. De kandelaren zijn gepoetst, de ronde tafels gedekt. Nog snel wordt de rode loper die buiten ligt uitgerold, gestofzuigd. De stofzuiger is nét weer terug in de kast als minister Blok als eerste arriveert, klaar om de 36 uitgenodigde delegaties te ontvangen. Naast alle Europese lidstaten nemen Australië, Canada, Koeweit, Nigeria en de VS deel. Ook de EU, de NAVO en de VN worden vertegenwoordigd. De motorcolonnes verraden dat de ministers van Buitenlandse Zaken aankomen. Als alle delegaties aan tafel zitten opent minister Blok met een korte toespraak de bijeenkomst. Hij benadrukt dat de dreiging van ISIS nog niet voorbij is en wijst op het belang van internationale dialoog over terrorismebestrijding om de dreiging te verminderen. Na het dessert en een kop koffie in de kasteelbibliotheek gaan de gasten op tijd naar huis: de meeting op maandagochtend begint vroeg, want er is genoeg te bespreken.

Ook minister-president Rutte, minister Blok (BZ) en Rob Bertholee (AIVD) waren aanwezig.

Entree van de Jordaanse koning

Maandagochtend staan minister Blok en het Aqaba-team vroeg klaar om de gasten weer te ontvangen. Vandaag zal ook koning Abdullah II aanwezig zijn, samen met prins Ghazi en prins Hashim. Om half negen stapt de minister-president met ferme stappen het kasteel binnen. Hij zal samen met minister Blok en de directeur van kasteel de Wittenburg de koning een warm welkom geven op de koude herfstdag. Klokslag negen uur komt de koning binnen met de prinsen en hun begeleiding. Ze nemen plaats aan het hoofd van de U-vormige tafel: de bijeenkomst kan nu echt beginnen.

Na mooie openingswoorden van de minister-president, minister Blok en koning Abdullah, is het tijd voor de eerste sessie. De directeur-generaal van de AIVD, Rob Bertholee, legt uit wat de huidige problemen voor Europa zijn op het gebied van terrorisme. Deze onderwerpen worden de rest van de dag uitvoerig besproken. Prins Ghazi opent de tweede sessie. Hij stelt dat er in Jordanië veel aandacht is voor preventieve maatregelen binnen religie en onderwijs. Dit opent de discussie over preventie en het aanpakken van grondoorzaken voor radicalisering en terrorisme. Ook homegrown terrorisme en de dreiging die daarvan uitgaat komen aan bod. Hier vertelt minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid meer over. Tijdens de koffiepauzes staat er een lange rij van delegaties voor de koning om hem de hand te schudden. De vele kamers van het kasteel worden gebruikt voor korte gesprekken tussen verschillende delegaties. In de derde sessie staan terugkerende foreign terrorist fighters en hun families en de manier waarop zij zouden moeten worden berecht op de agenda. Minister Blok en de koning sluiten de bijeenkomst af met een korte samenvatting van de belangrijkste punten. De minister legt vooral nadruk op het belang van preventie en accountability en dat samenwerking tussen de verschillende niveaus die zich bezighouden met de preventie en bestrijding van terrorisme essentieel is: zowel multilateraal, nationaal als lokaal.

Koning Abdullah II samen met de organisatie van de Aqaba-bijeenkomst.

Na deze woorden volgt de afsluitende lunch waarbij het succes van de bijeenkomst herhaaldelijk wordt benoemd. Er worden nog wat laatste bilaterale gesprekjes gehouden en uiteindelijk vertrekt ook minister Blok als een van de laatsten, op naar een debat in de Tweede Kamer. Ondertussen wordt de Jordaanse vlag weer opgevouwen, de tafels afgeruimd en het buffet weer leeggehaald: de rust keert terug op het landgoed.