EMASoH in tijden van COVID-19

De start van de missie

EMASoH heeft ondanks de COVID-19 crisis veel werk kunnen verrichten via zowel het diplomatieke als het militaire spoor. In de maanden sinds haar begin in februari 2020 heeft de missie zich ontwikkeld tot een belangrijke partner van de Europese en andere scheepvaart en heeft het door de permanente aanwezigheid in de Golf regio (met een hoofdkantoor en schepen en vliegtuigen) een bijdrage geleverd aan het beheersen van de spanningen in het gebied rond de druk bevaren Straat van Hormuz.

De schepen van de missie, waaronder van februari tot juli het Nederlandse luchtverdedigings- en commandofregat Zr. Ms. De Ruyter van de Koninklijke Marine, doen veel waarnemingen en bouwen daarmee een goed beeld op van wat er dagelijks gebeurt in de zo belangrijke doorgang tussen de Perzische Golf en de Golf van Oman. De aanwezigheid van marineschepen met hun boordhelikopters en een maritiem patrouillevliegtuig geeft verder vertrouwen aan de commerciële scheepvaart dat als er ergens iets mis gaat, er vrienden in de buurt zijn om te helpen.

De uitzending heeft vanwege COVID-19 voor de militairen wel anders uitgepakt dan verwacht. Dankzij alle voorzorgsmaatregelen is iedereen gezond gebleven, maar er hebben geen bezoeken aan de havens plaats kunnen vinden en geen familiebezoeken. Een ‘positieve’ bijkomstigheid was dat niemand verlof heeft gehad, waardoor er meer tijd was om de missie tot in detail op te bouwen. 

Hoe ziet het dagelijkse leven van de SCR er uit in tijden dat er niet gereisd kan worden?

Tot mijn verbazing zijn de zes maanden van mijn mandaat voorbij gevlogen. Ik ben verantwoordelijk voor het ‘diplomatieke spoor’ van de missie en ben druk bezig geweest daar vorm aan te geven. Helaas heb ik na het bezoek in februari met minister van Buitenlandse Zaken Blok niet meer naar de regio kunnen gaan. Ik heb daardoor niet mijn oor te luisteren kunnen leggen in bijvoorbeeld Iran, Saudi-Arabië, de Verenigde Arabische Emiraten en andere regionale spelers, zoals Oman of Koeweit. Maar van huis uit en ‘online’ valt er ook veel te doen, zeker in de opbouwfase van een missie.

Zo heb ik onder meer de politieke omgeving van de missie in kaart gebracht, waarbij vooral de spanningen tussen de Verenigde Staten en Iran en tussen de landen in de Golfregio opvallen. Het is belangrijk voor een missie om te begrijpen wat er precies speelt, zodat je niet alleen met de juiste mensen praat over ‘maritieme veiligheid’ (ofwel het bevorderen van een veilige en vrije omgeving voor de commerciële en militaire scheepvaart), maar ook – zoals een goede partner betaamt - met passende ideeën komt die een bijdrage kunnen leveren aan het nader tot elkaar brengen van de belanghebbenden in de Golfregio.

Als EMASoH bekijken we daarom ook hoe we gesprekken tussen deze belanghebbenden kunnen aanmoedigen en ondersteunen. Daarvoor heb ik onder meer contact gelegd met denktanks en wetenschappers, die bezig zijn (geweest) met interessante initiatieven die nauw aansluiten bij het mandaat van EMASoH en die EMASoH mogelijk een beetje verder kan helpen.

Verder heb ik tijd besteed aan het oprichten van een werkgroep van medewerkers van de ministeries van Buitenlandse Zaken en Defensie van de EMASoH-landen, die regelmatig online bijeenkomt en de voortgang van de missie bespreekt, maar ook bijvoorbeeld een grove schets heeft gemaakt over aan wie en hoe je ‘het verhaal’ van de missie aan belanghebbenden vertelt en over de toekomst van de missie nadenkt.

Afscheid

Het is jammer om na zes maanden EMASoH alweer te verlaten en mijn werkzaamheden aan mijn opvolger over te dragen. Maar het is ondanks alle beperkingen een prachtige ervaring geweest. EMASoH is een mooie missie, met een prachtig team, een interessant en belangrijk mandaat, in een fascinerende omgeving. Ik zal EMASoH missen, maar gelukkig kan ik de missie op LinkedIn en Twitter blijven volgen.