Tekst Auteurs: Famke de Kroon, Gijs Zebregts en Nina Krijnen

Dit najaar organiseerde de Task Force Cyber van de Directie Veiligheidsbeleid in samenwerking met het Instituut voor Internationale Betrekkingen Clingendael een training voor diplomaten van Buitenlandse Zaken. In twee modules werden de deelnemers ondergedompeld in het reilen en zeilen van het cyberdomein. Voor sommigen was dit een relatief bekend terrein, voor anderen ietwat ver-van-mijn-bed. Het algehele plaatje is duidelijk: binnen een technisch domein als cyber is het van groot belang om bij te blijven spijkeren.

Leestijd: 3 minuten

Nederlandse positie binnen het internationale cyberdomein

Het ministerie van Buitenlandse Zaken bouwt aan een netwerk van diplomaten die zich wereldwijd met cyber bezighouden. Cyber is onderdeel geworden van onze vitale infrastructuur, wat het werk van deze diplomaten belangrijk maakt voor een veilig Nederland. De diplomaten zijn experts in hun regio en zijn de aangewezen personen om daar de Nederlandse belangen te vertegenwoordigen. Om de kennis van deze diplomaten op te frissen, werd de cyberdiplomatentraining georganiseerd.

In deze training werd niet alleen stilgestaan bij de kansen maar ook bij actuele risico’s en dreigingen binnen het digitale domein. Voor deelnemers met minder cyberexpertise op zak was dit een stoomcursus, en voor doorgewinterde cyberdiplomaten was de training een mogelijkheid om hun kennis te verbreden. Kortom: het ideale moment voor diplomaten van over de hele wereld om weer met elkaar in contact te komen en cyberervaringen uit te wisselen.

Perspectief van experts op trends en ontwikkelingen in het digitale domein

Na een eerste module over de Nederlandse positie bracht de tweede module de huidige trends en ontwikkelingen in kaart vanuit het oogpunt van externe partners. Het past bij de ambitie van de Task Force Cyber om inspiratie en kennis van buiten het ministerie op te doen ten behoeve van de ontwikkeling van het internationale cyberbeleid. Instituut Clingendael organiseerde deze module en bracht een veelzijdigheid aan perspectieven door sprekers als professor Tatiana Tropina en onderzoeksjournalist Anthony van der Meer uit te nodigen.

Naast deze theoretische inzichten vraagt cyberdiplomatie ook om kennis van technische processen. Technologieën ontwikkelen zich binnen het cyberlandschap in razend tempo. Emma Boekee, Nederlandse diplomaat op de ambassade in Zuid-Afrika en deelnemer aan beide modules, wordt hier dagelijks mee geconfronteerd en onderschrijft het belang van dit soort trainingen.

Emma: “Sinds ruim een jaar besteden we in Zuid-Afrika meer aandacht aan cyberdiplomatie. Het doel hiervan is om Zuid-Afrika, een belangrijke Afrikaanse stem op dit thema, dichter bij onze posities op cyberveiligheid en -criminaliteit te krijgen en de Zuid-Afrikaanse posities beter te begrijpen. Cyber is echter een complex en technisch onderwerp dus deze cursus was perfect om meer inzicht te krijgen in de verschillende aspecten van cyber zodat we ons beter kunnen inzetten voor dit thema in Zuid-Afrika.”

Onmisbare aanvulling

De training werd als geslaagd ervaren door zowel diplomaten met minder ervaring binnen cyber als door doorgewinterde cyberdiplomaten. Jan-Hein: “Ik was onder de indruk van deze cursus over cyberdiplomatie en kan me voorstellen dat de cursus een aanvulling kan zijn op bestaande cyberdiplomatieke inzet, bijvoorbeeld in de Indo-Pacifische regio.”

Cyber is een relatief nieuw domein binnen de internationale betrekkingen dat zich snel ontwikkelt. Door het organiseren van cybertrainingen en kennissessies blijven collega’s op de hoogte. Hierdoor blijven ze goed gepositioneerd om de discussie aan te gaan en de Nederlandse positie als koploper binnen het internationale cyberdomein te behouden.