Foto Jurgen Huiskes

Werkateliers Vakmanschap

Afgelopen jaar namen 825 beleidsmedewerkers deel aan de Werkateliers Vakmanschap. Doel: reflecteren op onze rollen als overheid in de snel veranderende, ‘energieke’ samenleving. Deelnemers bespraken elkaars cases en organiseerden diners voor stakeholders uit de samenleving. ‘Ik vond het inspirerend.’ 

Theo van Bruggen, programmamanager Versterking Vakmanschap voor de Energieke Samenleving (VVES) zegt: ‘De twee rollen van presterende en rechtmatige overheid spelen we doorgaans goed. Maar de energieke samenleving verwacht meer. Steeds vaker moeten we ook twee betrekkelijk nieuwe rollen spelen: die van netwerkende en responsieve overheid. Ofwel: we willen ook een overheid zijn die horizontaal kan samenwerken en maatschappelijke initiatieven ruimte geeft.’

Twee doelen

Els Snel is senioradviseur Leren en Ontwikkelen, lid van het programmateam VVES en medeverantwoordelijk voor de inkoop en selectie van de innovatieve partijen die de werkateliers begeleiden. Ze zegt: ‘Met de werkateliers hadden we twee doelen voor ogen. Ten eerste beter begrip kweken van deze verschillende rollen. En daarnaast aan de hand van praktijkvoorbeelden kijken hoe je kunt schakelen tussen die rollen. Uiteindelijk moeten deze vier rollen, of kwadranten, ons gezamenlijke referentiekader vormen. Er moet een cultuur groeien van: zo doen we het hier.’

‘Tijdens het diner hoorde je echt hoe jij ‘in het veld’ wordt ervaren’

Diner

De Werkateliers Vakmanschap vonden vooral in 2017 plaats. In groepjes van tien tot vijftien man werkte je in een atelier dat bestond uit drie dagen, verspreid over een aantal weken.
Els: ‘Voor veel deelnemers was het stakeholdersdiner op de tweede dag een hoogtepunt. Je nodigde als team externe partijen uit voor een heus diner. Tijdens dat diner reflecteerde je met hen op het project dat je met elkaar doet. Op zo’n moment hoor je echt hoe jij ‘in het veld’ wordt ervaren.’ (zie kader).

Els Snel en Theo Verbruggen in gesprek
Els Snel en Theo van Bruggen

Vloggen en hacken

Op de derde dag kon je kiezen tussen tien modules. In de ene setting kon je focussen op dossier-coaching, in de andere op snel schakelen tussen politiek, samenleving en (bureaucratisch) systeem. Maar je kon bijvoorbeeld ook leren vloggen en hacken. Of nu eens niet ‘out of the box’, maar ‘within the box’, op zoek gaan naar nieuwe invalshoeken en oplossingen. Bij elke module was het de bedoeling dat je je eigen dossier inbracht.

Zelfreflectie

Els en Theo hebben inmiddels ook zelf gereflecteerd op hoe de werkateliers zijn verlopen. Theo: ‘Je moest verplicht meedoen – dat werd niet door iedereen gewaardeerd. Er waren ook medewerkers die zeiden: bij ons doen we dit allang, en dat klopt ook wel. Wat uiteindelijk vrijwel iedereen positief vond, was dat je echt de tijd had om met collega’s en externen te reflecteren op je dossiers en op het werk in het algemeen. Er wordt heel vaak gezegd: dit was zinvol!’

Maatwerk

Els: ‘Wat we nu bieden met ‘Versterken Vakmanschap voor de Energieke Samenleving’, is maatwerk. We spelen in op actuele vragen die dossierhouders hebben en helpen om het leren te organiseren rond samenwerken met buiten.  Een voorbeeld daarvan is de leergroep Water (Watercoalitie, ONS Water en Bestuursakkoord Water). Op basis van casuïstiek leren de deelnemers met en van elkaar over de relatie met de buitenwereld.’

HSL Lansingerland in werkatelierverband

Bart Snel is coördinerend beleidsmedewerker, belast met de HSL-Zuid binnen de directie OVS. Als casus in de werkateliers bracht hij het project Geluidsmaatregelen Lansingerland in. Bart: ‘Na ingebruikname van de HSL bleek er fikse geluidsoverlast te zijn. We namen de klachten ter harte en er is geld gereserveerd voor maatregelen. Juridisch gezien had het niet gehoeven, moreel gezien - vonden we - moest het wel. Besloten is om samen met de omwonenden te gaan kijken hoe we dat geld het beste konden besteden. Ik denk, een goed voorbeeld van de responsieve, participerende overheid.’

Bijzonder

Voor het diner nodigde het team, waarvan Bart onderdeel uitmaakte, als externe partijen de voorzitter van de bewonersstichting tegen geluidsoverlast uit, samen met de directeur van onderhoudsbedrijf Infraspeed.
Bart: ‘Ze hadden elkaar nog nooit ontmoet. Dat gaf dit diner een extra bijzonder karakter. Zo bleek eens te meer hoe waardevol het is om een moment te nemen om met elkaar te zitten en even rustig te reflecteren op de case waar je samen aan werkt. Het HSL-geluidsdossier loopt nog steeds. Dus het was ook in praktische zin heel goed dat we met elkaar aan tafel zaten. Het heeft ons weer een stap vooruitgebracht. Ik vond het werkatelier inspirerend.’