Tekst Luc van Koppen
Foto TeamAlert
Jongeren zijn helaas oververtegenwoordigd in de cijfers van verkeersongevallen. De kans op een ernstig ongeval in het verkeer is voor jongeren vier keer zo groot als voor volwassenen. TeamAlert zet zich al 22 jaar in om het bewustzijn onder jongeren te verhogen.
Drukke tijden voor TeamAlert: het festivalseizoen begint. Ergens op het terrein, te midden van de drukte, muziek, en eet- en dranktenten is er vaak ook een tent met de jongeren van TeamAlert te vinden. Geen wijzende vingers, maar vooral vragend: heb je al nagedacht hoe je thuiskomt straks? Enig idee wat het effect van alcohol of lachgas is in het verkeer? Kan ik je helpen om veilig thuis te komen?
“We zijn nu bezig om de festivals in kaart te brengen, we gaan na welke thema’s er spelen, we checken of al ons materiaal nog up-to-date is, en we leggen de laatste hand aan bijvoorbeeld de nieuwe campagne Rij Drugsvrij. Ook voor ons begint het festivalseizoen weer, na twee jaar corona.” Maartje Burghgraef is directeur van TeamAlert. Haar medewerkers zijn niet alleen aanwezig op de festivals maar gaan het hele jaar door de scholen langs, van middelbare scholen tot universiteiten. Ze zijn online actief, voeren campagnes en doen onderzoek, onder andere met een eigen panel van 7000 jongeren. TeamAlert bestaat uit 30 medewerkers en 50 jongeren die de voorlichting als een bijbaan verzorgen.
Red Bull
Zelfoverschatting is volgens haar een groot knelpunt bij jongeren. Maartje: “Ze begrijpen best de risico’s van bijvoorbeeld alcohol en drugs in het verkeer. Maar als ze zelf een paar keer met drugs achter het stuur hebben gezeten en er is niks gebeurd, dan denken ze vaak: ‘ik kan dat wel’. Als het daarbij ook ontbreekt aan een heldere sociale norm, dan creëren ze die zelf op basis van eigen ervaringen. Bijvoorbeeld dat je met één Red Bull de effecten van een avondje blowen kan neutraliseren. Als niemand zegt dat dit onzin is, dan overtuigen ze zichzelf.”
Voor een deel is dit fysiologisch bepaald. Maartje: “Het deel van de hersenen dat risico’s inschat, is pas volgroeid op je vijfentwintigste. Daarom is onze doelgroep 12 tot en met 24 jaar. Juist in die periode is extra aandacht nodig. Jongeren maken zich dan los van hun ouders en richten zich meer op hun leeftijdgenoten. Daarom praten wij met jongeren in plaats van over jongeren. We stemmen alles af met ons jongerenpanel, van inhoudelijke boodschappen in projecten en campagnes tot de kleuren en stijl van het logo. Als dat al niet klopt, komt de rest ook niet binnen.”
Lachgas
Het contact met IenW is volgens haar ‘intensief en positief’. “We delen dezelfde missie, namelijk nul jonge verkeersslachtoffers. IenW geeft ons volop ruimte en denkt actief mee, uiteraard op basis van een jaarplan. Soms moet je inspringen op een trend die opeens opkomt, zoals lachgasgebruik. In opdracht van IenW hebben we in 2020 een campagne ontwikkeld. We zijn daarvoor in gesprek gegaan met lachgas-gebruikers zelf. Daar kwam uit dat bestuurders gevoelig zijn voor de mening van hun bijrijders. De campagne is dan ook vooral op die bijrijder gericht.”
Heeft jullie werk effect? Maartje: “We meten alles zoveel mogelijk en passen werkwijzen steeds aan. Om daadwerkelijk effect te meten, liggen we ook weleens letterlijk in de bosjes bij een school voor en na onze activiteiten, om te kijken hoe het zit met telefoongebruik op de fiets. Het is lastig om het effect te meten in een vermindering van het aantal verkeersslachtoffers. Zeker is wel dat het de verkeerde kant opgaat als we nietsdoen.”