Opening Zeesluis IJmuiden

Tekst: Luc van Koppen
Fotografie: Rijkswaterstaat en ANP

De Koning zelf deed de nieuwe voordeur op 26 januari open: met een druk op de knop opende hij de nieuwe Zeesluis IJmuiden. Het eerste schip, de Bontrup Amsterdam, kreeg met veel maritiem onthaal toegang tot het Noordzeekanaal. Hoe gaat het sinds de opening?

Scroll naar beneden voor alle foto's.

“Zo’n grote zeesluis heb je nergens ter wereld, dus alles is nieuw: de stromingen, de krachten die ontstaan op de trossen”, zegt Jan Rienstra, Omgevingsmanager Rijkswaterstaat. “Daarom hebben we het afgelopen najaar met alle partijen intensief de zeesluis getest. Het is heel mooi om te zien dat alles nu werkt zoals het moet werken. We kunnen nu onafhankelijk van het getij toegang geven aan diepere schepen. Voorheen kregen die schepen in de Noordersluis bij eb te maken met een drempel die te hoog was, en moesten ze wachten. Die drempel is er nu niet meer. Dat maakt het havengebied van Amsterdam en daarmee het Europees achterland beter bereikbaar. Vanuit de Port of Amsterdam krijgen we nu ook het signaal dat marktpartijen zich aan het oriënteren zijn om op Amsterdam te gaan varen.”

Wie nu onmiddellijk het volledige scheepverkeer door de nieuwe zeesluis wil bekijken, kan beter nog even wachten. Om precies te zijn: nog drie jaar. De zeesluis kan tot die tijd nog niet volledig worden gebruikt. Reden: zoutwater. Om te voorkomen dat te veel zoutwater het Noordzeekanaal binnendringt moet er in het naastgelegen Binnenspuikanaal nog een zoutwaterdam worden gebouwd om zout zeewater weer af te voeren. Deze zogeheten ‘selectieve onttrekking’ is naar huidig inzicht eind 2024 klaar. Tot die tijd is de oude Noordersluis ook nog in gebruik.

Rienstra: “Ik zeg vaak dat we nieuwe schoenen hebben, maar voor speciale gelegenheden. In ons jargon: we schutten aanbod-gestuurd. Dat wil zeggen: de nieuwe zeesluis gaat nu zo’n twee of drie keer per week open voor schepen van bijvoorbeeld zo’n veertien meter diep. De rest gaat nu nog door de oude sluis. Dat is zo’n tien keer per etmaal. Als we dat nu met de nieuwe zeesluis zouden doen, komt er veel te veel zoutwater naar binnen, met alle gevolgen voor drinkwater, landbouw en natuur.”

Aannemersconsortium OpenIJ heeft in opdracht van Rijkswaterstaat de zeesluis gebouwd en onderhoud deze voor de komende 26 jaar.

Andere betrokkenen:

• Port of Amsterdam
• Provincie Noord-Holland
• Gemeente Amsterdam
• Gemeente Velsen
• Ministerie van IenW
• Europese Unie

• 500 meter lang, 70 meter breed en 18 meter diep.
• Voor de bouw is in vijf jaar ruim 300.000 kubieke meter beton geproduceerd.
• De sluis heeft 3 deuren, gemaakt in Zuid-Korea en over 30.000 kilometer over zee naar Nederland verscheept. De deuren zijn 72 meter lang, 24 meter hoog en 11 meter breed.
• Met een hoogte van 8 meter 85 is de zeesluis ook een zeewering die klaar is om de stijgende zeespiegel in de aankomende 100 jaar op te vangen.