Bij de les blijven

Na een gedwongen pauze van een aantal jaren konden we op 7 juni 2023 eindelijk onze docenten weer op een event begroeten. Dat hier behoefte aan was, bleek wel uit het aantal aanmeldingen dat binnenstroomde: Na enkele dagen moesten we bij 175 aanmeldingen de inschrijving sluiten omdat de zaal geen plaats meer bood.

Opnieuw kennis maken

Ook tijdens het event bleef dit enthousiasme de boventoon voeren. De deelnemende docenten bleken het 'kennismaken' uit de titel van het event ‘Opnieuw kennis maken’ gelukkig heel letterlijk op te vatten door tijdens de pauzes en gedurende de workshops actief en openhartig het contact met elkaar te zoeken. Ook na afloop bleef iedereen (docenten, SSR-cursusmanagers en -lectoren) druk met elkaar in gesprek. Over het docentschap, over de opzet van cursussen en over hoe het beter kan. Daar was de bijeenkomst natuurlijk deels voor bedoeld.

Maar als lector onderwijskunde ben ik ook enorm blij met de tweede betekenis van de titel van het event: opnieuw kennis maken. Meer specifiek, nieuwe manieren verkennen om kennis te maken / over te brengen. We mogen niet stil blijven staan. SSR is het opleidingsinstituut van en voor de rechterlijke organisatie. We hebben collega’s uit de praktijk nodig om ons te vertellen wát er geleerd moet worden en hoe we de aansluiting met de praktijk kunnen waarborgen. Maar bij het overbrengen van die inhoud - onze verantwoordelijkheid - staan we ook voor nieuwe uitdagingen.

Nieuwsgierigheid en verbeelding

Een hologram van SSR rector Margreet Blaisse dat de bezoekers welkom heette, liet op een ludieke manier zien dat er steeds meer technologische mogelijkheden zijn. “Blijf nieuwsgierig en gebruik je verbeelding” was haar boodschap vanuit de holobox. Het is aan ons als SSR en aan onze docenten om deze handschoen op te pakken. Wat willen we bereiken tijdens onze cursussen en wanneer en hoe kunnen digitale werkvormen daaraan bijdragen? Een van de sprekers liet zien dat we daarbij niet alleen te maken hebben met begrensde technische mogelijkheden, maar ook met menselijke begrenzingen van de cursist. Ons brein kan zich ongeveer 20 minuten op een onderwerp concentreren (online zelfs maar circa 12 minuten). Iets om goed rekening mee te houden bij het ontwerp van de cursus.

Ons brein kan zich maar ongeveer 20 minuten op een onderwerp concentreren

De andere menselijke component - de docent - blijft heel belangrijk. Professor Jan van Tartwijk legde aan de hand van de interpersoonlijke cirkel uit hoe invloed en nabijheid hiervoor de bouwstenen zijn. Met voorbeelden uit het televisieprogramma Dreamschool werd de invloed van de docent op het gedrag van de leerlingen pijnlijk duidelijk. Wat we daarvan kunnen leren? Inzetten op nabijheid is de basis, waarbij vriendelijk, begrijpend en sturend gedrag gewaardeerd worden. Corrigerend en dwingend gedrag van de docent leidt tot ontevreden cursisten die zich uit het contact terugtrekken.

Verder was er veel animo voor de workshops met de juridische faculteit van de universiteit van Maastricht. Ook deze juridische opleiding moest tijdens de coronapandemie razendsnel omschakelen naar een ander soort onderwijs. Hoe pakten zij dat aan? Twee sessies vol uitwisseling van best practices (en minder geslaagde experimenten!) leverden veel inspiratie op voor alle deelnemers.

Natuurlijk was SSR ook aanwezig met onze eigen docenttrainingen (zie kader), maar het was vooral waardevol om samen met onze docenten weer eens in de theoretische onderbouwing te duiken, nieuwe technologische ontwikkelingen te onderzoeken en over doceren na te denken.  Een ontdekkingstocht naar nieuwe manieren om elkaar bij de les te houden. Volgend jaar weer?