“Deze module wíl je gewoon doen”

SSR en het Openbaar Ministerie hebben een innovatieve en een op de praktijk gerichte e-learning voor beginnend leidinggevenden bij het OM ontwikkeld. “De leerbeleving ligt op alle aspecten die leidinggevenden kunnen tegenkomen”, zegt Inge van Calker van SSR. “En draait om goed werkgeverschap”, vult Joost de Grauw van het OM aan.

“Leidinggeven aan een team binnen het OM is écht een vak apart”, weet Joost de Grauw, adviseur arbeidsvoorwaarden/rechtspositie bij het Openbaar Ministerie. Om beginnend leidinggevenden bij het OM een goede basis te geven en wegwijs te maken in dat ‘aparte vak’, ontwikkelden OM en SSR een innovatieve e-learning. Praktijkgericht én onderhoudend. “Waardoor je deze e-learning als beginnend leidinggevende gewoon wílt doen”, vult Inge van Calker, adviseur Leren en Ontwikkelen binnen het team Leiderschap van SSR aan. “Ik hoor ook van meer ervaren leidinggevenden: ‘Was dit er maar eerder, hier heb ik ook nu nog steeds behoefte aan!’”

Ieders bijdrage deed ertoe

Geen precedenten scheppen

Een samenhangend geheel van informatie over onderwerpen die beginnend leidinggevenden bij het OM zoal tegenkomen, was er niet. Maar daar was wel grote behoefte aan. Van Calker: “Binnen het OM leefde de wens om een gedegen basisleergang neer te zetten. Want er komt zoveel op een beginnend leidinggevenden af. Als je niet oppast, ga je eraan ten onder. Het team is nieuw voor jou, je krijgt alles wat in zo’n team zit: ziekteverzuim, arbeidsrechtelijke zaken, ontwikkelbehoeften, noem maar op. Je wilt de kaders daarvan weten omdat ze je stevigheid geven en omdat je op die manier een goede gesprekspartner voor je medewerkers kunt zijn.” Maar je wilt er ook voor zorgen dat je het belang van de organisatie dient, vult De Grauw aan. “Kun je iemand een extra beloning geven? Welke speelruimte is daarvoor? Hoe kun je iemand die nu ziek is tijdig en goed begeleiden? Weten waarover je het hebt, weten wat je te doen staat en weten wat je niet kunt doen. Je wilt geen precedenten scheppen.”

Flexibel leren

De nieuwe basisleergang voor leidinggevenden bij het OM kreeg gestalte tijdens de hoogtijdagen van corona. Inge van Calker: “We startten eind 2021 met verkennende gesprekken: hoe mooi zou het zijn als leidinggevenden een uniforme kennisopstap zouden kunnen krijgen? Hoe geven we leiding bij het OM, wat vinden we belangrijk en over welke thema’s zouden we informatie willen geven? En dan de vraag: hoe kunnen we dat samen, dus specialisten van het OM en SSR, organiseren?” Vorig jaar kwamen de thema’s tijdens diverse ontwerpsessies goed in beeld: arbeidsvoorwaarden en rechtspositie, verzuim, gesprekscyclus, planning & control en managementinformatie. “Maar dan begint het werk pas goed”, zegt Van Calker. “Want welke vormen van flexibel leren zijn geschikt om de beoogde doelen te halen?”

Losstaande modules

In een kleine groep werd binnen SSR vervolgens nagedacht over de onderwijskundige aanpak, de specificaties en de vormgeving. De uitkomst was dat losstaande interactieve e-learningmodules ontwikkeld zouden worden die individueel doorlopen kunnen worden, gevolgd door een onlinebijeenkomst waar de deelnemers vragen kunnen stellen aan een expert en een ervaren leidinggevende. Collega’s voor wie het leidinggeven nieuw is, of die nieuw zijn bij het OM en elders leiding hebben gegeven, worden automatisch aangemeld voor deze basisleergang.

Geen houtje-touwtje

Alle andere leidinggevenden binnen het OM hebben ook toegang gekregen tot deze leergang, die dus volledig online is. De Grauw: “De tijden zijn veranderd door corona. Voor corona gaf ik in het land trainingen op het gebied van arbeidsvoorwaarden/rechtspositie voor nieuwe leidinggevenden. Tijdens corona lagen deze stil. Houtje-touwtje zijn we het noodgedwongen met FaceTime gaan doen, met klasjes van maximaal zes mensen. Je wilt in één scherm wel iedereen in beeld hebben namelijk. Na corona zijn we daarmee doorgegaan; ook met andere modules. Houtje-touwtje is het allang niet meer. Gezien de leerdoelen is ook deze basisleergang ideaal voor e-learning. Je kunt de losstaande modules waar dan ook en wanneer het jou uitkomt volgen. Je hoeft er de deur niet voor uit.”

Je hoeft er de deur niet voor uit

Goede samenwerking

Maar dan moet het aanbod wél de moeite waard zijn. Dat is gelukt, zegt Inge van Calker: “De online basisleergang is gevuld met relevante informatie, levendige animaties, video’s, oefenvragen en dertig casussen. De leidinggevende kan aangeven hoe hij of zij een situatie zou aanpakken. De praktijk is het uitgangspunt. In deze e-learning staat bijvoorbeeld iemand voor je bureau met een vraag. En wat doe je dan?” Bij de inhoudelijke uitwerking van elk van de thema’s werden daarvoor twee of drie OM-specialisten betrokken en lazen OM-collega’s mee. Ook werd de hulp ingeroepen van Learning Heroes. Van Calker: “Zij hebben ons geholpen met het schrijven van leerteksten, en later ook bij het maken van passende afbeeldingen, flowcharts, video’s en animaties. Ieders bijdrage deed ertoe en was cruciaal voor het eindresultaat. Ik kan niet genoeg benadrukken hoe goed de samenwerking was.”

Houvast

De basisleergang start in het online leerplatform MIJN SSR met een introductiefilmpje van de twee parketleiders en eindigt met een online bijeenkomst van 1,5 uur waarbij deelnemers vragen kunnen stellen. De Grauw heeft de eerste afsluitende onlinebijeenkomst begeleid. En? “Aan de bijeenkomst namen nieuwe leidinggevenden en één ervaren leidinggevende deel. De reacties waren heel positief. Er waren vragen en er was een goede inhoudelijke discussie. De OM’ers die nieuw waren in het leidinggeven zeiden dat ze op veel punten op het spoor zijn gezet en houvast kregen. Maar ook de ervaren leidinggevende vond het een ‘toffe’ online leergang. Hij hoorde nieuwe dingen.”

Belangstelling uit de Rechtspraak

Het werk aan de module wordt niet als afgerond beschouwd. “Als het OM een nieuw managementthema zou willen toevoegen aan deze e-learning, dan kan dat gemakkelijk”, zegt Van Calker. “En nog een voordeel: de e-learning is op veel meer plekken binnen het Rijk te gebruiken”, vult De Grauw aan. “Er zitten weliswaar OM-elementen en OM-filmpjes in deze e-learning, maar met wat bijschaven zou je deze training zomaar bij een ander ministerie kunnen uitzetten. ” Van Calker besluit: “De Rechtspraak heeft niet voor niets concrete belangstelling. Ze willen in ieder geval twee onderwerpen uit deze leergang. We hebben gewoon een heel interessante blended leergang gemaakt, die ook nog eens een perfecte opstap biedt naar de leergang leidinggeven bij het OM.”

Meer informatie over de basisopleiding leidinggeven bij het OM, lees je op de SSR website.