Ruimte voor duidelijkheid en verbetering
Het persoonsgebonden budget (pgb) bestond in 2020 25 jaar. Door dit pgb beslissen mensen zelf wie hen wast, aankleedt en helpt bij andere zorgbehoeften. Het pgb geeft ze regie, en is daarom een belangrijk instrument dat veel voor budgethouders betekent. Om het pgb toekomstbestendig te maken is in 2018 de Agenda pgb opgesteld in samenwerking met Per Saldo, gemeenten, zorgkantoren en zorgverzekeraars, de Sociale Verzekeringsbank (SVB), Zorgverzekeraars Nederland (ZN), de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en de Branchevereniging Kleinschalige Zorg (BVKZ). Het doel van de agenda was het pgb binnen de bestaande kaders te optimaliseren, zodat mensen met een langdurige zorgvraag – nu en in de toekomst – goede en passende zorg krijgen. Daarbij is het van belang er voor te waken dat er geen misbruik van hen of van hun pgb wordt gemaakt.
Slotbrief Agenda pgb en Stand van zaken PGB2.0
Lees meer in de slotbrief van demissionair minister De Jonge aan de Tweede Kamer over de Agenda PGB en de Stand van zaken PGB2.0?
Artikelen in dit e-magazine zijn voorzien van een korte reactie van Lies van de Loo, budgethouder en lid van de klankbordgroep van Per Saldo. Lies zit in een elekrische rolstoel. Haar pgb voor verzorging krijgt zij van de zorgverzekeraar. Als budgethouder van het eerste uur wil zij niets anders dan eigen regie over haar zorg. Het regelwerk rondom het werkgeverschap vindt ze niet zo ingewikkeld. ‘Belangrijkste is te blijven bouwen aan een goede relatie met de mensen die mij assisteren.’
Deze verbeteragenda is in de zomer van 2021 afgerond. Een goed moment om de resultaten in kaart te brengen en vooruit te kijken naar het werk dat nog in het verschiet ligt. In dit magazine vertellen verschillende betrokkenen hierover. Zo bereikten we bijvoorbeeld veel op het gebied van informatievoorziening: we ontwikkelden een pgb-toolkit waarin voorlichtingsmateriaal over het pgb is verzameld, en we stelden een 10-puntenkader op om de pgb-vaardigheid van een potentiële budgethouder te toetsen. Dit zijn ontwikkelingen waar we trots op zijn, omdat het beheren van een pgb een grote verantwoordelijkheid met zich meebrengt. Ook zijn er verschillende onderzoeken gedaan, bijvoorbeeld naar informele zorg binnen het pgb en de betekenis en waarde van het pgb. Die onderzoeksresultaten kunnen als input dienen om het pgb ook in de toekomst goed te laten functioneren voor de aanvragers en verstrekkers. Andere acties lopen nog, zoals de ontwikkeling van een online platform waarop actuele informatie staat voor gemeentemedewerkers om de kwaliteit van pgb-beleid en uitvoering te verbeteren.
Tijdens de uitvoering van de Agenda bleek ook dat we bepaalde knelpunten niet binnen de huidige kaders kunnen aanpakken. Zo zorgt de complexiteit van het pgb – dat verdeeld is over vier wetten – bijvoorbeeld voor foutgevoeligheid, en is er nog geen uitkomst voor eventuele financiële afhankelijkheid van informele zorgverleners. Die knelpunten en mogelijke oplossingen zijn in het onderzoek naar de betekenis en waarde van het pgb in kaart gebracht. We voeren inmiddels voorbereidende gesprekken om hier een passend vervolg aan te geven, maar het is uiteindelijk aan het volgende kabinet om hier beslissingen over te nemen.
De onderlinge samenwerking tussen de ketenpartijen is flink verbeterd.
Terugblikkend op de afgelopen tweeënhalf jaar had de Agenda pgb wat mij betreft ook nog een heel waardevolle ‘bijvangst’. Alle ondernomen activiteiten van ketenpartijen in het kader van de agenda resulteerden namelijk in een flink verbeterde onderlinge samenwerking. En dat is precies wat we nodig hebben om er als ketenpartijen voor te zorgen dat budgethouders goede zorg kunnen krijgen en zorgverleners goede zorg kunnen verlenen. Daarvoor is het pgb immers 26 jaar geleden in het leven geroepen.
Ernst van Koesveld
Ministerie van VWS, Directeur-generaal Langdurige Zorg
