Tekst Magda de Vetten
Foto René Verleg
Ouderen zolang mogelijk zelfstandig laten wonen. Dat is het doel van VWS. En senioren moeten niet hoeven te verhuizen als ze meer zorg nodig hebben. Maar er zijn schreeuwende tekorten aan woningen voor ouderen. Waar ligt de oplossing?
Alle ouderen in een prettige woning die geschikt voor hen is. Als het aan VWS ligt, wordt dat in de komende tien jaar werkelijkheid, zegt Peter Alders, projectleider Wonen en Zorg bij de directie Maatschappelijke Ondersteuning.
Aan wat voor woningen denk je?
“Dat ligt aan de vraag van ouderen en die is heel divers. Zelf vind ik hofjeswoningen een mooi voorbeeld. Woon je in een hofje met gelijkgestemden, dan doe je meer samen dan wanneer je in je eentje zit. Meer ontmoetingen, minder eenzaamheid. Ook al hebben ouderen nu geen zorg nodig, in de toekomst hebben ze dat misschien wel. Ze doen voor elkaar boodschappen of wieden het onkruid in de tuin van de ander. Houden een oogje in het zeil. Een stukje zorg voor elkaar maar wel met eigen regie.”
Dat klinkt ideaal…
“Ja, alleen is het nog niet zover. We komen woningen tekort. Er waren de afgelopen jaren weinig prikkels om te bouwen. Verzorgingshuizen liepen tot voor kort juist leeg, mede door overheidsbeleid. Corporaties zaten daardoor met oud vastgoed. Bouwers zijn terughoudend om woningen voor ouderen neer te zetten, ook omdat de kosten hoger zijn. De deuren zijn breder, badkamers moeten ruimer. Bovendien is de concurrentie om een stukje grond momenteel erg groot.”
Wat wil VWS bereiken?
“Het is de ambitie van VWS om de komende tien jaar is 50.000 geclusterde woningen te bouwen. Naast de hofjes gaat het bijvoorbeeld ook om woonzorgcomplexen. Daarnaast streven we naar 50.000 verpleegzorgplekken. Dat kan in een verpleeghuis zijn, maar liever verpleegzorg waar mensen meer regie hebben. Ook willen we dat er 110.000 ‘nultredenwoningen’ bijkomen, dus gelijkvloerse huisvesting.”
Hoe krijg je dat voor elkaar?
“We zijn druk bezig geweest met bestuurlijke afspraken tussen alle betrokken partijen, zoals BZK, Zorgverzekeraars Nederland, VNG, ActiZ en de koepel van de woningcorporaties. Ook hebben we vanuit VWS het initiatief genomen tot de Taskforce Wonen en Zorg, waarin dezelfde partijen deelnemen. Zij stimuleren dat elke gemeente een visie opstelt: wat is daar nodig voor goede huisvesting van ouderen? En welke afspraken zijn nodig om te komen tot bouwplannen. Die partijen letten ook op de voorzieningen in de wijk. Ouderen kunnen het beste zelfstandig wonen met de 3 a’s in de buurt: apotheek, arts en … een supermarkt dus. Een gepaste woning is een vorm van preventie. Je kunt als oudere beter niet blijven zitten in een portiekwoning driehoog-achter. Als je dan valt, is een verpleeghuis soms niet te vermijden.”
Is jouw beleidsonderwerp ondergesneeuwd door corona?
“Door de coronacrisis waren er minder debatten in de Kamer. En Hugo de Jonge, die woningen voor ouderen heel belangrijk vindt, had minder tijd voor dit onderwerp. Maar desondanks werden er bestuurlijke afspraken gemaakt. Het werk ging echt wel door. En ik verwacht dat minister De Jonge bij BZK nu met dit onderwerp aan de slag gaat.”
