Tekst Emma Cats
Op donderdag 2 april jl. vond de bijeenkomst van NAVO-ministers van Buitenlandse Zaken plaats, ook wel de Foreign Ministers Meeting genoemd (FMM). Op deze bijeenkomst komen alle ministers van Buitenlandse Zaken van NAVO bondgenoten bijeen om de meest prangende zaken te bespreken over de veiligheid van het Noord-Atlantisch grondgebied. Noord-Macedonië schoof voor de eerste keer officieel aan als 30e bondgenoot. Deze FMM had ook om een andere reden een erg bijzonder tintje: als gevolg van COVID-19 vond de vergadering voor de eerste keer ooit plaats via videoverbinding. De COVID-19 crisis was gelijk ook een van de belangrijkste onderwerpen op het programma van de FMM van 2 april, naast onder andere Irak, Afghanistan, Georgië/Oekraïne en het NAVO reflectieproces. Wellicht denk je, wat kan een militaire bondgenootschap betekenen bij het bestrijden van COVID-19?
Via videoverbinding benadrukten de bondgenoten het belang van eenheid, solidariteit en weerbaarheid in deze crisis. Ook al kampen alle bondgenoten met nationale problemen ten gevolge van het COVID-19 virus, zij staan elkaar bij in de gezamenlijke strijd ertegen. Zo bedankte Nederland andere bondgenoten voor hun hulp bij repatriëring van Nederlanders en het aanbieden van zorg voor COVID-19 patiënten. Hoewel de NAVO geen leidende rol heeft bij de bestrijding van COVID-19, vervult zij zeker een belangrijke taak bij de ondersteuning van bondgenoten: zo gaven de ministers hun goedkeuring aan het oprichten van een Task Force voor het faciliteren van transport van personeel en materiaal en aan het treffen van maatregelen die ervoor zorgen dat hulpgoederen snel per vliegtuig getransporteerd kunnen worden. Naast concrete maatregelen benadrukten diverse bondgenoten, waaronder Nederland, dat de Corona-crisis geen excuus mocht zijn om democratische normen uit te hollen en dat moet worden voorkomen dat de gezondheidscrisis uitmondt in een veiligheidscrisis.
Maar hoe belangrijk de corona-crisis ook is, het gewone werk van de NAVO moet natuurlijk gewoon doorgaan: het beschermen van de bijna 1 miljard inwoners van het verdragsgebied. Bestaande operaties, missies en activiteiten moeten zo veel mogelijk worden voortgezet.
Daarom hebben de ministers het niet alleen maar gehad over de gevolgen van de corona-crisis, maar hebben zij ook een aantal besluiten genomen die tot het reguliere werk van de NAVO horen. Ze beslisten onder meer dat de NAVO-missie in Irak zou worden uitgebreid en keurden een pakket goed waardoor de NAVO de VN kan bijstaan bij de professionalisering van vredeshandhaving, door training en advies te geven aan VN-vredessoldaten. Ook is stilgestaan bij de situatie in Afghanistan. Bondgenoten bevestigden in die discussie het uitgangspunt van “in together, adjust together, out together”. Deze eenheid en solidariteit geeft precies weer wat de kern van de NAVO vormt, of het nou gaat om de gezamenlijke bestrijding van het corona-virus of de NAVO-missie in Afghanistan.