Tekst Pascalle Grotenhuis en Joost Flamand

Voorwoord

Beste lezer,

Op 8 maart vierden we Internationale Vrouwendag, met als thema: “Gender equality today, for a sustainable tomorrow”. Duurzame ontwikkeling en klimaatverandering zijn sterk verbonden met onze veiligheid. Bovendien hangen de strijd voor vrouwen- en meisjesrechten en de strijd tegen klimaatverandering nauw samen, aldus voormalig Commandant der Strijdkrachten Tom Middendorp. In deze speciale editie van de Veiligheidsdiplomaat nemen we u hierin mee én leest u meer over gender en veiligheid. 

Nederland maakt zich met zijn partners sterk voor een wereld waar alle vrouwen en meisjes gelijkwaardig en betekenisvol kunnen deelnemen en bijdragen aan besluitvormingsprocessen voor vrede en veiligheid. Dit doen we vanuit de overtuiging dat het een fundamenteel recht is om deel te nemen aan processen die je leven beïnvloeden, maar ook omdat diverse en inclusieve besluitvorming en onderhandelingen leiden tot betere en duurzamere resultaten.

Deze editie van de Veiligheidsdiplomaat neem u verder mee in deze thematiek, met artikelen over de principes van een Feministisch Buitenlandbeleid in relatie tot vrede en veiligheid, en de nieuwe Women, Peace & Security-programma’s van het ministerie van Buitenlandse Zaken.

Gendergelijkheid en veiligheid zijn nauw met elkaar verbonden. Er bestaat een duidelijke relatie tussen gendergelijkheid en de kans op het uitbreken van conflict. Zoals The Economist eind vorig jaar schreef: “Societies that oppress women are far more likely to be violent and unstable”.

Tegelijkertijd vergroot conflict genderongelijkheid doordat bijvoorbeeld de kwetsbaarheid van vrouwen en meisjes groeit naarmate humanitaire behoeften toenemen. Het huidige conflict in Oekraïne onderstreept dat des te meer. Dit geldt over de gehele linie van veiligheidsthema’s. Zo bestaat er een duidelijk verband tussen wapenhandel en gendergerelaterd geweld (gender-based violence, GBV).

De verkoop en verspreiding van wapens kan namelijk direct of indirect bijdragen aan gendergerelateerd geweld, waaronder in de vorm van conflict-gerelateerd seksueel geweld. Daarom houdt Nederland bij het vormgeven van beleid over wapenexport expliciet rekening met het risico dat bepaalde wapens in het land van bestemming worden ingezet bij gendergerelateerd geweld.

Deze duidelijke relatie geldt niet alleen in de offline wereld maar ook online in het cyberdomein. Vrouwen en meisjes zijn disproportioneel vaker slachtoffer van cybercriminaliteit, internet shutdowns en cybergeweld. Des te belangrijker dat vrouwen worden betrokken bij conflict resolution en vredesprocessen, en dat hun potentieel benut wordt voor economische groei en duurzame ontwikkeling.

Tot slot gaat deze editie van de Veiligheidsdiplomaat in op nieuwe partnerschappen binnen Vrouwen, vrede en veiligheid, genderlijkheid binnen ontwapeningsdiplomatie en leest u het interview met Nationaal Coördinator terrorismebestrijding en veiligheid (NCTV).

Wij wensen u veel leesplezier toe!

Pascalle Grotenhuis, ambassadeur vrouwenrechten en gendergelijkheid
Joost Flamand, directeur Veiligheidsbeleid