Tekst Iris Loonen
Foto © Jaco Klamer

In 2021 is het vierde Nederlandse Nationaal Actieplan voor de implementatie van VN Veiligheidsraad Resolutie 1325 (NAP1325-IV) over Vrouwen, Vrede en Veiligheid van start gegaan. Met dit NAP1325-IV zet Nederland zich in om wereldwijd vrede en gendergelijkheid te bevorderen. Maatschappelijke organisaties zijn belangrijke partners om resultaten te behalen, in binnen- en buitenland. Daarom is Nederland nieuwe partnerschappen voor Vrouwen, Vrede en Veiligheid aangegaan.

Leestijd: 3 minuten

Waarom samenwerken met maatschappelijke organisaties voor vrede, veiligheid en gendergelijkheid?

Een sterk maatschappelijk middenveld, gecombineerd met goed bestuur en een private sector die op verantwoordelijke wijze zakendoet, vormt de basis van een goed functionerende, inclusieve samenleving. Maatschappelijke organisaties versterken niet alleen de stem van burgers, maar vertegenwoordigen deze stem ook in politieke processen.

Maatschappelijke organisaties roepen overheden en de private sector op om hun verantwoordelijkheden te nemen voor mensenrechten. Vaak benoemen maatschappelijke organisaties onrecht en ongelijke machtsverhoudingen, en zorgen ze ervoor dat politieke instituties rekenschap afleggen voor het beleid dat zij voeren. Op die manier versterkt het maatschappelijk middenveld de democratie en de rechtsorde – onmisbare onderdelen van vreedzame en veilige maatschappijen.

Partnerschappen voor Vrouwen, Vrede en Veiligheid

Om bij te dragen aan het versterken van het maatschappelijk middenveld en zo resultaten te behalen op het gebied van Vrouwen, Vrede en Veiligheid zijn in 2021 zeven nieuwe strategische partnerschappen van start gegaan. Met deze partnerschappen ondersteunt het ministerie van Buitenlandse Zaken maatschappelijke en vrouwenrechtenorganisaties om te pleiten voor de versterkte rol en het leiderschap van vrouwen. Bijvoorbeeld bij het voorkomen en oplossen van conflicten, vredesopbouw, en voor de bescherming van vrouwen en meisjes in conflictsituaties.

De zeven partnerschappen zijn actief in negen landen (Burundi, Colombia, Democratische Republiek Congo, Irak, Jemen, Myanmar, de Palestijnse Gebieden, Soedan, en Zuid-Soedan) en richten zich op drie specifieke doelstellingen:

  1. verbeteren van de bescherming van vrouwen en meisjes in (post)conflictsituaties.
  2. tegengaan van schadelijke gendernormen die een obstakel voor duurzame vrede vormen.
  3. bevorderen van de participatie en leiderschap van vrouwen in conflictpreventie en -beslechting, vredesopbouw en noodhulp.

Gendergelijkheid draagt bij aan duurzame vrede

Werken aan bescherming, gendernormen en participatie is belangrijk voor het bevorderen van vrouwenrechten en gendergelijkheid, maar ook voor het bereiken van duurzame vrede. Onderzoek wijst namelijk uit dat vredesakkoorden beter geïmplementeerd worden en langer standhouden als vrouwen betrokken zijn bij de totstandkoming ervan. Daarnaast is er een correlatie tussen gendergelijkheid en vrede en conflict, waarbij genderongelijkheid één van de belangrijkste voorspellende indicatoren is voor het uitbreken van gewelddadige conflicten. Tegelijkertijd is nergens ter wereld gendergelijkheid bereikt, en zijn vrouwen en maatschappelijke organisaties in veel gevallen nog uitgesloten van politieke en vredesprocessen.

Door samen te werken met lokale organisaties, besluitvormers op verschillende niveaus, internationale partijen op het gebied van vrede en veiligheid, mannen en jongens, vrouwen en meisjes, kunnen we samen met onze partners bijdragen aan inclusievere vredesprocessen en samenlevingen. Daarmee bevorderen we gelijke rechten en staan we voor onze waarden. En bouwen we aan duurzame vrede en veiligheid.

In de Democratische Republiek Congo en Burundi werken onze partners samen met vrouwelijke leiders, informele machthebbers en autoriteiten om de invloed van vrouwen in conflictpreventie en vredesopbouw te bevorderen. Dit doen ze onder andere door schadelijke gendernormen te bespreken, de capaciteiten van vrouwenorganisaties te versterken, en te pleiten voor de implementatie van wetgeving en beleid op het gebied van vrouwen, vrede en veiligheid.

Lees het volgende artikel: vrouwen in cyber: hoe Nederland bijdraagt aan inclusieve cyberdiplomatie.