Tekst Jan Anne van der Veer
Foto ©ASML

Chris de Bock is afgelopen zomer begonnen op de Nederlandse ambassade in Seoul als eerste secretaris op de politieke afdeling. Hier houdt hij zich onder andere bezig met economische veiligheid: een onderwerp dat in de huidige geopolitiek steeds meer aandacht krijgt. Samenwerking met Zuid-Korea (de Republiek Korea) op dit vlak werd vorig jaar heel concreet vanwege het staatbezoek van de Zuid-Koreaanse president Yoon aan Nederland, waar Chris vanuit Seoul een bijdrage aan leverde.

Leestijd: 3 minuten

Chris de Bock
Chris de Bock

Wat voor werk doe je op het gebied van economische veiligheid?

‘Ik zie mezelf hier als een verkenner die probeert het Zuid-Koreaanse landschap op het gebied van economische veiligheid in kaart te brengen. Het is voor Nederland belangrijk te begrijpen hoe de Koreanen het onderwerp definiëren, tegen de verschillende vraagstukken op dit thema aankijken, hoe zij de rollen hebben verdeeld en wat voor instrumenten zij ontwikkelen. Vervolgens kijk ik waar we kunnen samenwerken. Een concreet onderwerp waar we met Zuid-Korea willen samenwerken is hun ‘early warning system’ op het gebied van kritieke grondstoffen. Het land loopt hierop enorm voor.’

Waarom is dit onderwerp belangrijk voor Zuid-Korea?

‘Voor de Zuid-Koreanen is de stabiliteit van hun aanvoerketens van cruciaal belang. Net als Nederland is Zuid-Korea een handelsnatie en zijn ze zeer grondstofarm. Hierdoor zijn de strategische sectoren van de Koreaanse economie, waaronder bijvoorbeeld de halfgeleiderindustrie, in grote mate afhankelijk van bijvoorbeeld grondstoffen en gassen uit het buitenland, met name uit China. Als deze aanvoer verstoord wordt, heeft dit gelijk grote gevolgen. Deze kwetsbaarheid werd in 2021 pijnlijk duidelijk toen China exportregels verscherpte voor ureumoplossing, een reductiemiddel voor stikstofoxide-uitstoot die gebruikt wordt door de transport- en bouwsector. In reactie hierop besloot de Zuid-Koreaanse overheid een systeem op te zetten om toevoerketens te monitoren en mogelijke verstoringen eerder aan te zien komen.’

Hoe werken Nederland en Zuid-Korea samen?

‘Nederland kijkt ook naar de leveringszekerheid van kritieke grondstoffen op de middellange termijn, in nationaal en Europees verband. Hiervoor stelde Nederland eind 2022 bijvoorbeeld al een nationale grondstoffenstrategie op. Het early warning system zoals Zuid-Korea heeft opgezet is ook voor ons interessant. Na verschillende gesprekken met onze Zuid-Koreaanse collega’s spraken de minister Park en onze minister Bruins Slot tijdens het Zuid-Koreaanse staatsbezoek af om hierover dialogen op te zetten tussen de relevante ministers, DG’s en kennisinstituten.’

‘Samenwerking en het aangaan van partnerschappen op het gebied van economische veiligheid is een van de prioriteiten van de Zuid-Koreaanse veiligheidsstrategie. Nederland is hierbij voor de Koreanen een logische partner, wij hebben een belangrijke positie in de halfgeleiderssector, wat voor de Koreanen een strategische industrie is. Daarnaast zijn we beide relatief kleine democratische landen, met een groot belang bij een stabiele en voorspelbare economische orde. Nu geopolitieke verhoudingen verschuiven en landen in toenemende mate bereid zijn economische invloed in te zetten als geopolitiek wapen, is het cruciaal dat we samen optrekken. We zijn hierin erg gelijkgezind.’

Waar zitten de verschillen in de relatie?

‘Waar de Zuid-Koreaanse industrie sterk afhankelijk is van grondstoffen en energie, importeert Nederland veelal halffabricaten en eindproducten en voert het veel door. Een ander verschil is dat Zuid-Korea niet zoals Nederland een economisch achterland heeft waar het op kan terugvallen. Zuid-Korea is hierdoor kwetsbaar, en wellicht kwetsbaarder dan Nederland, dat door de EU meer economische diepte geniet.’

‘Op cultureel gebied merkte ik in de voorbereiding van het staatsbezoek dat er bij de Zuid-Koreanen een sterkere nadruk op snel handelen en op samenwerking in kleiner verband ligt. De Zuid-Koreaanse overheid heeft minder een marathon-instelling en is meer ingesteld op een korte intense sprint. Wij wisten al vrij vroeg wat we tijdens het staatsbezoek op economische veiligheid wilden bereiken. Aan Koreaanse zijde werd echter veel van de voorbereiding kort voor het bezoek gedaan. Dit vraagt flexibiliteit en inlevingsvermogen in de Koreaanse manier van werken. Concreet betekende het een aantal avonden doorwerken vlak voor het bezoek. Als diplomaat geloof ik dat het belangrijk is dat je hier praktisch mee omgaat en steeds zoekt naar de meest effectieve manier waarop je kan samenwerken, want die wens is er wel heel duidelijk van beide kanten.’

Zijne majesteit de Koning brengt in de tweede helft van maart een staatsbezoek aan Vietnam. Welke tips wil je meegeven aan onze collega’s daar?

‘Zorg er allereerst voor dat je in een vroeg stadium duidelijk voor ogen hebt wat je wil bereiken tijdens het bezoek. Door de gewenste resultaten al vroeg scherp te hebben creëer je aan het einde van het traject zo de ruimte en de rust om effectief om te gaan met plotse veranderingen, die er altijd zijn. Tot slot is het belangrijk goed te coördineren onderling op de post en tussen de post en Den Haag. Dit laatste ging bij ons heel natuurlijk. Tijdens mijn plaatsing hier in Seoul volgden we met een groep nieuwe collega’s een cursus over economische veiligheid in Den Haag. Dankzij deze cursus leerden we niet alleen elkaar maar ook de collega’s in Den Haag goed kennen. Deze persoonlijke banden maken de communicatie in de regio en met Nederland een stuk soepeler.’