UMCG pakt de fiets

Hoe zag jullie aanpak eruit?

“In eerste instantie hebben we geïnventariseerd wat er al in huis is, zoals het aantal stallingen en fietsenmakers en de bestaande fiscale regeling voor fietsers. Eenmaal in kaart gebracht rees de vraag: wéét ons personeel dat ook? Dat bleek lang niet altijd het geval. Goede communicatie is dus cruciaal om tot gedragsverandering te kunnen komen. Die les leerden we meteen.”

“Na de inventarisatie is er de afgelopen 2 jaar een breed pakket aan maatregelen uitgerold. Een belangrijke: het financieel aantrekkelijker maken van fietsen, zoals extra voordeel bij de aanschaf van een e-bike. Ook introduceerden we het leasen van een elektrische fiets, waardoor deze betaalbaar is geworden voor collega’s met een kleinere portemonnee.”

Wat hebben jullie nog meer gedaan?

“Voordat je fietsen gaat stimuleren, moeten de faciliteiten echt op orde zijn. Daarom zijn de stallingen uitgebreid en zo veel mogelijk overdekt en bewaakt gemaakt. Daarnaast kunnen collega’s twee weken lang een e-bike of een week lang gratis een speed pedelec uitproberen. We hielden regelmatig informatiemarkten en met een ludieke zadelhoesjes-actie bedankten we alle fietsers op de landelijke ‘Fiets naar je werk-dag’. Door het fietsen breed en positief onder de aandacht te brengen ging het onderwerp ook echt leven onder collega’s.”

Tegelijkertijd werd het autogebruik ontmoedigd. Hoe reageerden collega’s daarop?

“De meeste reacties waren positief, maar natuurlijk kwam er ook weerstand. We hadden alleen wél een duidelijk argument: het ziekenhuis bereikbaar houden en daarnaast meer ruimte voor de patiënt creëren in de parkeergarage. We konden dus goed uitleggen waaróm we de abonnementskosten verhoogden en het aantal beschikbare parkeerplekken voor personeel verminderden. Dat hielp, net als het aan boord krijgen van belangrijke stakeholders, zoals de raad van bestuur en medewerkers die breed bekend zijn binnen de organisatie. Een voorbeeldfunctie kan stimulerend werken. Om die reden vertelde een van de managers dat hij zijn parkeerabonnement had opgezegd, als voorbeeld richting zijn medewerkers. Nu komt hij iedere dag met de e-bike naar het ziekenhuis.”

Wat heeft de fietspromotie tot nu toe opgeleverd?

“Ruim 50 procent van ons personeel fietst al naar het ziekenhuis. Onze doelstelling was om dat percentage naar 60 te brengen en daar komen we inmiddels aardig bij in de buurt. Uit een recente enquête onder de medewerkers blijkt dat 71 procent op een zonnige dag met de fiets aankomt. Van hen fietst 52 procent iedere dag en 60 procent wel eens. We waarderen dus ieder stuk dat iemand fietst, ook de collega die zijn of haar auto eerst op een P+R in de buurt zet."

Zit er nog meer rek in?

“Ik zou het fantastisch vinden als 70 procent van onze medewerkers regelmatig met de fiets naar het werk gaat, maar dat is niet helemaal realistisch. Voor een deel van het personeel, zoals de nacht- en spoeddiensten, blijft de auto de enige optie. Wel zie ik nog groeimogelijkheden voor de e-bike, die de laatste jaren een veel positiever imago heeft gekregen. Was het eerst een fiets voor ouderen, tegenwoordig raken ook steeds meer jongere collega’s enthousiast.”

Heeft het stimuleren van de fiets nog geholpen in deze coronatijd?

“Ja. Zo’n 10 procent van ons personeel komt met het openbaar vervoer, maar dat is sinds de komst van corona flink gedaald. Mensen voelen zich minder veilig in de bus of trein, begrijpelijk. De keuze voor de auto is dan snel gemaakt. Om die reden hebben we de fiets de afgelopen maanden weer extra gepromoot. En omdat we dat al eerder deden, komt het duurzame en gezondere alternatief makkelijker in het zicht bij onze collega’s. Dat heeft zeker geholpen.”

Bekijk in onderstaande video hoe UMCG fietsen makkelijker maakt en wat dit de fietser oplevert.