Foto IND

De IND stond heel 2019 stil bij zijn 25-jarig bestaan, onder andere door terug te blikken op de geschiedenis van de dienst. Senior communicatieadviseur Tom van Essenberg is een van de drijvende krachten achter het jubileumjaar, zijn communicatie-collega Werner Zonderop schreef veel herinneringen van oud-medewerkers en –bewindspersonen op. “Het jubileumjaar laat eens te meer zien dat de IND een organisatie is waar we trots op zijn.”

expo 25 jaar IND - bezoekers

“We wilden er geen intern feestje van maken”, vertelt Van Essenberg. “Belangrijk was dat de blik naar buiten gericht werd. Naar de samenleving en de mensen voor wie de IND werkt. Intern en extern zijn er veel artikelen gepubliceerd van (oud) medewerkers, klanten en bewindspersonen die terugblikken op 25 jaar IND (zie kaders). In oktober was er tevens een groot congres dat we met de medewerkers, ketenpartners en het maatschappelijk middenveld opgezet hebben. Het jubileum is een gezamenlijk moment geworden voor iedereen in het werkveld van migratie. Neem alleen al de jubileumexpositie Binnenstebuiten over het werk van de IND; een medewerkersversie van deze tentoonstelling is op alle kantoren van de dienst langs geweest. Een publieksversie ervan zal vanaf januari 2020 te zien zijn in het Haagse stadhuis, waarna zij door het land zal rondreizen.”

Aly van Berckel in workshop tassen maken bij MijnBuuf
Hoofddirecteur IND Aly van Berckel bij een workshop tasjes maken van MijnBuuf.

Tasjes

Als ludieke actie zijn oude IND-vlaggen en banners tot tasjes verwerkt door atelier MijnBuuf. Van Essenberg: “Bij MijnBuuf werken vrouwelijke statushouders. Voor sommigen is het creatief bezig zijn iets dat ze in het land van herkomst al deden. Anderen vergroten zo hun sociale netwerk en leren nieuwe vaardigheden. Maar bovenal is dit een plek waar zij kunnen oefenen op hun Nederlands. Van ons oude materiaal hebben zij zo’n tweehonderd tasjes gemaakt.”

tasjes 25 jaar IND

Trots

Vooral de oude verhalen gaven een gevoel van trots. Veel van deze werden opgetekend door Werner Zonderop: “Veel medewerkers herkennen zich in de verhalen. Ook op externe kanalen als Facebook, LinkedIn en Twitter krijgen we veel reacties. We hebben een snaar geraakt.” Bijzonder is dat ook vrijwel alle oud-hoofddirecteuren en –bewindslieden zijn geïnterviewd. Zonderop: “Als rode draad vond ik de waardering die zij allemaal hebben voor IND’ers. Zij roemen de betrokkenheid en professionaliteit van die medewerkers. Ook geven zij aan zich te realiseren dat de IND belangrijk, maar ingewikkeld werk doet.”

En dat is juist het mooie van al die verhalen, stelt Van Essenberg tot slot: “Die verhalen laten ons zien dat, hoewel er veel verandert bij de IND, er ook veel hetzelfde is gebleven. Van tijd tot tijd krijgen we te maken met pieken en dalen in de instroom en worden we geconfronteerd met alle gevolgen die dat met zich meebrengt. Desondanks werken veel medewerkers hier al lang én zijn nog steeds positief. Dat laat zien dat we met elkaar een organisatie vormen om trots op te zijn.”

(onder de foto vind je enkele herinneringen van oud-medewerkers en oud-bewindslieden)

IND startschot 1994
Staatssecretaris Aad Kosto (achter pc) en eerste hoofddirecteur IND Hilbrand Nawijn (staand achter Kosto) tijdens de officiële start van de IND in 1994.
Job Cohen
Rita Verdonk

Oud-bewindspersonen over 25 jaar IND

Aad Kosto (staatssecretaris van Justitie belast met asielzaken 1989-1994)

Uw naam zal altijd verbonden blijven met het iconische beeld van u met uw kat in uw armen…

“Op zeker moment kregen we toestemming om naar het huis te gaan om kleren te halen. Niet alles was vernietigd, de kleren hingen er nog. Toen we terugliepen, kwam de kat onmiddellijk naar mij toe. Ik pakte ‘m op en liep de weg af, richting journalisten die daar langs de kant stonden.” Lachend: “Ik heb dat toen niet per ongeluk gedaan. Dat beeld heeft golven van sympathie opgeleverd.”

Job Cohen (staatssecretaris ten tijde van het ontwerp van de Vreemdelingenwet in 2000)

“Het vreemdelingenbeleid blijft een moeilijk dossier. Hoe goed de wet ook is, er zullen altijd mensen blijven die niet voor een vergunning in aanmerking komen. En die mensen willen zo lang mogelijk hier blijven en procederen daarom eindeloos door, in de hoop dat ze ooit een vergunning zullen krijgen. Mijn overtuiging is dat je op dit terrein een koel hoofd en een warm hart moet hebben. Ik heb er zelf altijd naar gestreefd om dit in de praktijk te brengen: het koele hoofd voor een goede procedure, het warme hart voor de discretionaire bevoegdheid. Maar natuurlijk kun je niet iedereen toelaten. Dat spanningsveld is precies het kernprobleem waarmee iedereen altijd zal blijven zitten.”

Rita Verdonk (voormalig minister voor Vreemdelingenzaken en Integratie 2003-'06)

“Als oud-minister kan ik alleen maar zeggen dat ik veel respect heb voor het moeilijke werk dat al die IND’ers doen. Ik heb in die tijd gehoren bijgewoond om een beeld te krijgen van het werk en ik heb gezien hoe zwaar dat is. Als ik ergens in het land moest uitleggen dat iemand niet kon blijven, heb ik vaak gedacht aan de medewerkers, die dat dagelijks moeten doen. Voor mij was dat een reden om, hoe moeilijk het ook vaak was, geen toezeggingen of valse beloftes te doen. Als IND’ers dit moeten en kunnen, kan ik niet achterblijven.”

Testimonials oud-medewerkers

Désirée Wouters

“Op maandag en dinsdag deed ik reguliere zaken, op woensdag, donderdag en vrijdag asiel. Voor de dagen dat ik asiel deed, ging ik met collega’s in de auto naar het opvangcentrum in Zeewolde. ’s-Ochtends vroeg vertrokken we. Op de A12 haalden we eerst koffie bij een benzinepomp en reden dan verder. In het opvangcentrum zaten wij in vakantiehuisjes. We wachtten tot contactambtenaren die de asielzoeker hoorden hun rapport van nader gehoor naar ons toebrachten; daarna sloegen wij de beschikkingen. Het was natuurlijk heel inefficiënt, want het duurde ontzettend lang voordat je er was. Om 16:00 ging je alweer naar huis.” Ze lacht: “Dit gebeurde allemaal onder het mom van versnelling van het proces…”

Roy Arentz

“In de beginperiode van de uitvoering van de asielprocedure was de tolkenfunctie nog niet ingeregeld. In Zeewolde schakelden we een bejaarde pastoor in. Deze Pater Piet sprak diverse Afrikaanse dialecten, omdat hij in Afrika als missionaris had gewerkt. Als het nodig was, liet hij zich brengen door een chauffeur. Vaak was dat zijn buurman. Uit België kwam een echtpaar met de trein om te tolken voor asielzoekers uit Mongolië. Ook werd wel gebruik gemaakt van een blinde Chinese tolk, die samen met zijn vriendin en blindengeleidenhond naar AC Zevenaar kwam.”

Oud-hoofddirecteuren over 25 jaar IND

Hilbrand Nawijn (eerste IND hoofddirecteur 1994-1996)

“Het omvormen van Dienst Vreemdelingenzaken tot Immigratie- en Naturalisatiedienst was natuurlijk een grote uitdaging. De gedachte erachter: beleid en uitvoering nadrukkelijk van elkaar scheiden.  Ik kreeg pas acht maanden eerder van mijn baas te horen dat de omvorming per 1 januari gerealiseerd moest zijn. We kozen ervoor een agentschap ter maken van de IND. Alles moest worden ingeregeld:  van bedrijfsvoering en uitvoering van beleid tot automatisering en communicatie. Een grote klus en het was een heel bijzondere tijd, waarbij er ongelofelijk hard gewerkt werd.”

Dick Schoof (hoofddirecteur IND 1999-2002)

“IND’ers mogen trots zijn op hun werk. Ik weet dat er ook nu nog IND’ers zijn die niet op een feestje durven zeggen dat ze bij de IND werken. Dat vind ik erg. Ondanks alle kritiek vanuit de maatschappij werken IND’ers professioneel en met hart voor de publieke zaak. Zij werken vaak onder moeilijke omstandigheden, maar doen dat naar eer en geweten. Met respect voor de mensen en voor de wet. Dat is het belangrijkste wat er is.”

HIND's
Voormalige en huidige hoofddirectieleden (vlnr) Gert Versluis oud plaatsvervangend HIND, Peter Veld oud-HIND, Hilbrand Nawijn, oud-HIND, Aly van Berckel, HIND, Gerrit Jan Olthoff, oud hoofddirectielid, Rob van Lint, oud-HIND.

Klanten over de IND

Eddie Grundy (kennismigrant)

“Ik had niet echt een helder beeld van Nederland. Als danser bij een Frans dansgezelschap toerde ik door Europa. Nederland was het enige land waar ik nog nooit geweest was. Ik dacht dat het er niet heel veel anders zou zijn dan in Engeland of Frankrijk. En ja, ik had wel gehoord dat Nederland een open maatschappij was, en alles - nou ja niet alles - er geaccepteerd werd.

Voor de musical Saturday Night Fever kwam ik in mei 2001 naar Nederland. Ik weet nog dat ik de eerste paar maanden vooral moest wennen aan de directheid van mensen. Nederlanders zeggen wat ze denken. Dat kwam op mij nogal bot over. In het begin dacht ik: heb ik iets fout gedaan? Ik leerde gaandeweg het me niet persoonlijk aan te trekken.”

Cigdem Ercan (kwam als student naar Nederland en is inmiddels Nederlandse)

“Het weer was echt anders, ik kwam in een behoorlijke regenachtige periode en het voelde alsof het hier alleen maar regende. Ook de steden en de architectuur zijn verschillend met die van Turkije. Ik vond en vind het geweldig om in Nederland te wonen. Nederland is erg groen en goed georganiseerd. Nederlanders zijn in eerste instantie wat afstandelijk, maar wanneer je iemand leert kennen, bouw je mooie vriendschappen op.”