Kennisontwikkeling en kennisdeling met buitenlandse partijen krijgt meer prioriteit op het ministerie van LNV. Dat blijkt onder meer uit het recente Realisatieplan Visie LNV. Hierin wordt gewezen op de belangrijke rol van Nederlandse kennisinstellingen en agrofoodbedrijven bij de noodzakelijke verduurzaming van de mondiale voedselproductie.
Een van de taken van de LNV-directie Strategie, Kennis en Innovatie (SK&I) is te faciliteren dat het Nederlandse Agrokennis- en Innovatiesysteem wereldwijd in de etalage wordt gezet.
De Nederlandse agrofoodsector exporteert jaarlijks voor miljarden euro’s agrarische producten. Dat varieert van peren naar India tot pootaardappelen naar Tanzania en tuinbouwklimaatsystemen naar Saoedi Arabië. Deze ‘fysieke’ export draagt fors bij aan het verdienmodel van de Nederlandse landbouw.
Export van kennis en innovatie
Daarnaast groeit de export van kennis en innovaties. Kennisinstellingen en agrobedrijven zijn in toenemende mate over de grens actief in allerlei kennis- en onderwijsprojecten. Bij de facilitering hiervan speelt de directie SK&I een belangrijke rol.
Daarbij gaat het niet alleen om samenwerking op academisch niveau, maar ook om samenwerking tussen groene hbo- en mbo-instellingen, stellen Vera Musch en Eric Regouin, beiden werkzaam op de directie SK&I.
Onze export zal zich nog meer moeten richten op agrarische kennis en technologie, kijkend naar de veranderingen in mondiale landbouwpraktijken en voedingspatronen, zeggen Musch en Regouin. “Er is enorme interesse vanuit het buitenland voor onze kennis en technologie. We kunnen wereldwijd onze bijdrage vergroten aan een voedselaanbod dat gevarieerd, veilig en gezond is én geproduceerd wordt met respect voor natuur en leefomgeving. Dat past ook in het streven naar duurzame en waar mogelijk korte internationale waardeketens.”
Wisselwerking
Musch noemt als voorbeeld van internationale samenwerking op Hbo-niveau die tussen Aeres Hogeschool en een agrarisch trainingscentrum in Zuid-Afrika. “Nederlandse kennis wordt daar ingezet om het landbouwonderwijs in Zuid-Afrika te versterken. Tegelijkertijd kunnen de ervaringen van de betrokken Nederlandse docenten worden ingebracht in het onderwijs hier. Bijna altijd is sprake van wisselwerking.”
Ook binnen Europa zijn er afspraken gemaakt over samenwerking om het groene onderwijs te versterken. Voorbeeld hiervan is het recent getekende partnerschap met Roemenië over de Nederlandse inzet om het landbouwonderwijs daar op een hoger peil te brengen.
'Nederland is trots op de succesvolle samenwerking tussen overheid, bedrijfsleven en onderwijs, het zogeheten Triple Helix-model'
Financiering van onderzoek
De LNV-directie SK&I financiert onderzoek dat past binnen de beleidsprioriteiten van dit kabinet in het domein landbouw, natuur en voedselkwaliteit. Onderzoeksresultaten worden gebruikt voor eigen beleidsontwikkeling, formuleren van wetgeving en ten behoeve van belanghebbenden zoals boeren en vissers. Dat varieert van onderzoek naar de effecten van stikstofdepositie in natuurgebieden tot de doorrekening van de financiële gevolgen voor boeren van aanpassingen in het Europese landbouwbeleid, zegt Regouin. “Vaak gaat het om belangrijke maatschappelijke thema’s waarover veel politiek debat is. Onderzoeksresultaten die voortkomen uit samenwerking tussen Nederlandse en buitenlandse kennisinstituten hebben meer impact. Vandaar dat onze directie deze internationale samenwerking stimuleert. Niet alleen in financiële zin, maar ook door mee te praten over de opdrachtverlening aan samenwerkingsverbanden.”
Rol van landbouwraden
Als het gaat om samenwerking op het gebied van agrarische kennis en innovatie met partijen in het buitenland spelen de landbouwraden een belangrijke rol, zegt Musch. “Zij zijn, door hun netwerk ter plekke, onze lokale voelsprieten. De landbouwraden kennen de weg in hun werkgebied, weten wat de vragen zijn bij de overheid, de kennisinstituten en het lokale bedrijfsleven. Zij weten ook de weg in het Nederlandse kennis- en innovatienetwerk. Door hun tussenkomst ontstaan overal in de wereld samenwerkingsverbanden.”
GroenPact internationaal actief
Het ministerie van LNV poogt wereldwijd te laten zien hoeveel winst er te behalen is – economisch, sociaal en ecologisch- door niet alleen in Nederland maar ook mondiaal toe te werken naar vormen van kringlooplandbouw. Volgens het ministerie ligt hier niet alleen een taak voor het Nederlandse bedrijfsleven, maar zeker ook voor kennis- en onderwijsinstellingen. De directie SK&I faciliteert de inzet van deze partijen.
De groene kennisinstellingen hebben zich inmiddels via het GroenPact verenigd om internationale onderwijsprojecten op te zetten om hiermee de lokale agrarische kennisinfrastructuur te versterken. Deze expertise wordt vervolgens weer benut in het eigen onderwijs in Nederland.
Deze onderwijsprojecten zijn vaak gericht op een betere aansluiting van het onderwijs op de arbeidsmarkt, bevordering van ondernemerschap en innovatie. “De buitenlandse activiteiten van de groene kenniskolom versterken onze kennispositie en daarmee indirect de concurrentiekracht van bedrijven”, zegt Vera Musch.
Meer over het GroenPact
Triple Helix
Bezoek van Nederlandse handelsdelegaties aan landen in en buiten Europa zijn een beproefd middel om kennissamenwerking op gang te brengen of verder te verstevigen. LNV stimuleert de deelname van vertegenwoordigers van kennis- en onderwijsinstellingen aan zulke missies. Musch: “Nederland is trots op de succesvolle samenwerking tussen overheid, bedrijfsleven en onderwijs, het zogeheten Triple Helix-model. Het is sterk als deze hechte samenwerking dan ook blijkt uit de samenstelling van de meereizende delegaties en uit het programma. Via het bezoek van zo’n gecombineerde handels- en kennisdelegatie zetten we in feite onze hele agroketen in de schijnwerpers. Op termijn plukken bedrijven en kennisinstituten daar de vruchten van.”
