Een snelle analyse van de bodemkwaliteit met praktisch advies aan de boer ter verbetering van de productiecapaciteit van zijn grond. De bodemscanner van de startup AgroCares uit Wageningen is hiermee een nuttig instrument voor boeren om hun opbrengsten te verhogen. Het innovatieve bedrijf is wereldwijd in 25 landen actief, waarvan twaalf landen in Afrika.

AgroCares heeft tot nu toe zo’n 350 bodemscanners op de markt gebracht. Hiermee zijn 60.000 bodemanalyses uitgevoerd. In Afrika zijn 30.000 boeren bereikt. Dat aantal neemt snel toe. De scanner is ook verkocht in bijvoorbeeld Myanmar en Vietnam.

Wetenschappelijk onderzoek op proefbedrijven wijst volgens het bedrijf uit dat gebruik van de scanner leidt tot een opbrengstverhoging van circa 25%. Aangepaste mestgiften op basis van de bodemanalyse leiden ook tot lagere kosten.
 

Christy van Beek
Christy van Beek

Netwerken van boeren

De aanschaf van de scanner is voor de gemiddelde boer en zeker voor boeren in Afrika te duur, geeft bodemkundig ingenieur Christy van Beek van AgroCares onmiddellijk toe. Zij is hoofd Sales Operations Support bij het bedrijf.

“Daarom richten wij ons ook niet op individuele boeren, maar op organisaties en bedrijven die een netwerk van boeren om zich heen hebben. Dan heb ik het over ontwikkelingsorganisaties, agrodealers, lokale overheden en bijvoorbeeld handelaren die landbouwproducten van boeren afnemen. De scanner kan zo op een groot aantal boerenbedrijven worden ingezet.”

‘Early adaptors’

AgroCares is zeven jaar bezig met de ontwikkeling van de technologie. “Inmiddels zijn wij met onze bodemscanner in beeld bij de groep early adaptors in de landbouw. Voor ons is de uitdaging om komende jaren de early majority te bereiken. Dat is de moeilijkste stap voor een startup. Gezien de bewezen meerwaarde van onze apparatuur zijn we ervan overtuigd dat ons dat gaat lukken.”

'Precisiebemesting op basis van nauwkeurige bodemanalyse biedt veel voordeel voor boeren'

Infraroodsensor

De infraroodsensor in de bodemscanner – een handzaam apparaat van circa twee kilo - meet onder meer het organische stofgehalte in de grond, de zuurgraad en buffercapaciteit van de bodem en de gehaltes aan stikstof, fosfaat en kalium. De analyse wordt omgezet in een praktisch advies ter verbetering van de bodemkwaliteit.

Advies op smartphone

Het bemestingsadvies is toegespitst op het gewas dat op het betreffende perceel wordt geteeld en komt vervolgens simpelweg ter plekke op een smartphone tevoorschijn. Kennis van algoritmes en mobiele applicaties, in combinatie met de enorme referentiedatabase (17.000 bodemmonsters) die is opgebouwd, zijn volgens Van Beek de sterke punten van AgroCares die hebben geleid tot de gestandaardiseerde analyses met behulp van de bodemscanner. De scanner is gebruiksvriendelijk, zegt Van Beek. “Training van degene die met de scanner de boer op gaat, kost maximaal een dag.”

Het gebruik van de apparatuur kan op het kantoor van AgroCares realtime worden gevolgd. Op het moment dat dit vraaggesprek plaatsvindt, wordt de bodemkwaliteit door bodemscanners op drie locaties in Kenia geanalyseerd. Ook het gegeven bemestingsadvies is vanuit Wageningen in te zien.

Precisiebemesting

Precisiebemesting op basis van nauwkeurige bodemanalyse biedt veel voordeel voor boeren, zegt Van Beek. “Gewassen reageren over het algemeen op de meest beperkende factor. De ene keer is dat de zuurgraad, de andere keer een tekort aan kalium of organische stof. Met ons advies kan de boer de juiste imputs aanschaffen. In een bepaalde regio gaat het vaak om dezelfde meststoffen. De vraag naar deze imputs neemt dan toe, waardoor de prijzen zullen dalen. Nu zie je geregeld dat meststoffen worden toegediend die de bodem niet echt nodig heeft, maar de agrodealer wel in voorraad heeft. Gebrek aan kennis over de bodem leidt vaak tot meerkosten met weinig effect op de gewasopbrengst.”

Gebruik bodemscanner
Gebruik bodemscanner

Kennis voor de praktijk

Van Beek was zeventien jaar onderzoeker op de WUR. Zij is overgestapt naar AgroCares om haar kennis in de praktijk toe te passen. “Jaarlijks gaan miljoenen hectares landbouwgrond verloren door een gebrek aan kennis over de bodem. De voedselzekerheid in veel gebieden komt hierdoor in het gedrang. Ik was in Kenia in een gebied waar boeren hun land hadden verlaten omdat hun gewassen nauwelijks meer groeiden. Gebruik van onze bodemscanner wees uit dat de grond was verzuurd. Met een kalkgift werd de grond weer productief en konden de gezinnen weer terugkeren naar hun gronden. Daar zag ik dat basiskennis over bodemkwaliteit een enorm effect kan hebben.”

AgroCares actief in Rwanda

In Rwanda werkt AgroCares samen met Holland Greentech en ENAS fertilizer blending plant. Holland Greentech werkt met kleinschalige boeren om de productie van groenten te verbeteren. De meeste boeren hebben geen zicht op de kwaliteit van hun landbouwgrond en de bijpassende bemesting.

Holland Greentech levert bodemanalyses aan boeren. Tot eind vorig jaar werd daarvoor de handscanner van AgroCares gebruikt, maar het blijkt moeilijk om daar een business case van te maken. Sinds begin dit jaar stuurt Holland Greentech daarom alle monsters naar het laboratorium van AgroCares in de hoofdstad Kigali voor een passend bemestingsadvies.

Medewerker van Holland Greentech neemt een monster voor bodemanalyse en bijbehorend bemestingsadvies.
Medewerker van Holland Greentech neemt een monster voor bodemanalyse en bijbehorend bemestingsadvies.

Tot actie overgaan

Uiteindelijk gaat het erom dat de boer tot actie over gaat, zegt Van Beek. “Met de bodemscanner maken wij de kwaliteit van de bodem voor de gebruiker inzichtelijk. Hij ziet onmiddellijk wat de beperkende factoren zijn en welke maatregelen genomen kunnen worden. Ik hoorde pas een boer die de scanner gebruikte zeggen: you make soil visable. Dat is precies wat we doen.”

Lab-in-a-box

AgroCares heeft ook een zogeheten Lab-in-a-box ontwikkeld. Deze kan worden geïnstalleerd in een Landrover. Met dit mobiele laboratorium is het mogelijk om bodemmonsters nog nauwkeuriger te analyseren, bijvoorbeeld op de micro-elementen zink, calcium en koper. Inzet van de Lab-in-a-box geeft een nog preciezer bemestingsadvies, maar is voor de gebruiker wel duurder.

AgroCares is bezig om met zijn kennis over sensortechnologie, algoritmes en applicaties instrumenten te ontwikkelen voor onderzoek naar de kwaliteit van veevoer en analyses van gewassen op het veld.

Zie ook: AgroCares