Het areaal bedekte tuinbouw in de wereld neemt fors toe. Bij 60 tot 70% van de nieuwe complexen zijn Nederlandse bedrijven betrokken. Als het gaat om hightech kassen ligt dat percentage nog hoger. Dat zegt Annie van de Riet, voorzitter van de brancheorganisatie AVAG.
De AVAG omschrijft zichzelf als ‘branchevereniging voor de greenhouse technology sector’. De vereniging telt zo’n zeventig leden met een gezamenlijke omzet van €3 miljard. De AVAG-leden zijn actief in alle deelsectoren van de tuinbouwketen. Klassieke kassenbouwers, maar bijvoorbeeld ook bedrijven die schermen, klimaatsystemen, sensoren, robotica of transportlijnen produceren
Kasareaal in Nederland neemt af
Deze bedrijven richten zich steeds meer op het buitenland. Van de totale omzet van de AVAG-leden wordt op dit moment 10% tot 20% in Nederland gerealiseerd. “Dat percentage gaat komende jaren verder afnemen”, stelt AVAG-voorzitter Annie van de Riet. “Daar is geen ingewikkelde analyse voor nodig. Het areaal glastuinbouw in Nederland neemt simpelweg af, terwijl de bedekte tuinbouw elders in de wereld een snelle groei doormaakt. Veel van onze leden zijn bij de ontwikkelingen in het buitenland betrokken. Hun productie verplaatst zich naar het buitenland.”
Meer aandacht voor voedselzekerheid
De coronapandemie versterkt de groei van het tuinbouwareaal elders in de wereld. De trek van grote bevolkingsgroepen naar de steden, waardoor megasteden ontstaan, is al jaren gaande. Corona dwingt overheden na te denken over de voedselzekerheid. Van de Riet: “Landen willen minder afhankelijk zijn van import en zetten in op voedselproductie in eigen land, liefst in de nabijheid van de grote steden. Bedekte tuinbouw krijgt dan logischerwijs prioriteit.”
Daar komt bij dat de levensstandaard in veel steden toeneemt. “Mensen hebben meer te besteden. Dat heeft tot gevolg dat de vraag naar verse groenten toeneemt. Dat is een extra stimulans voor investeerders om in de tuinbouw te stappen.”
Private investeerders
Zij constateert dat overal in de wereld enorme tuinbouwcomplexen worden gebouwd. “Dat gebeurt in China, India en Mexico, maar ook in een aantal Zuid-Amerikaanse en Afrikaanse landen. En zeker in het Midden-Oosten. Het zijn overheden die in de nieuwbouw investeren en private investeerders. Enorme complexen worden op dit moment gerealiseerd. Mooi om te zien is dat Nederlandse bedrijven bij een groot deel van die complexen actief betrokken zijn, vaak in samenwerking met collega-bedrijven.”
Innovatieve technologie
Er is nog een andere verschuiving gaande. Werden in het verleden hele kasconstructies vanuit Nederland verscheept, tegenwoordig worden de benodigde bouwmaterialen meestal door lokale bedrijven geleverd. Nederlandse bedrijven richten zich meer en meer op levering van innovatieve technologie om de gewasproductie verder te verhogen met input van minder water, gewasbeschermingsmiddelen en meststoffen.
Ook spelen de AVAG-leden in op de bouw van tuinbouwcomplexen op locaties waar dat in het verleden onmogelijk was. Van de Riet: “De bouw van kassen in Japan vraagt om constructies die zijn bestand tegen aardschokken, in Canada en Scandinavië tegen sneeuwval. De enorme hitte in het Midden-Oosten vraagt juist om slimme koelsystemen. Nederlandse toeleveringsbedrijven spelen daar op in.”
Midtech en lowtech
Volgens de AVAG-voorzitter zijn haar leden niet alleen betrokken bij de bouw van hightech tuinbouwcomplexen: “ Een aantal van onze leden is ook actief in midtech- en lowtech tuinbouwontwikkelingen. Het grootste deel van de omzet wordt echter gerealiseerd in hightech complexen. Als het gaat om gesloten kassystemen en bijvoorbeeld vertical farming lopen Nederlandse bedrijven wereldwijd voorop. In dit segment wordt een sterke groei gerealiseerd”.
Circulaire teeltsystemen
De ontwikkeling van circulaire teeltsystemen staat volgens Van de Riet hoog op de agenda van de Nederlandse leveranciers. “Dat staat zeker niet alleen in Nederland hoog op de agenda. Water is mede door de klimaatverandering in veel landen een schaarse grondstof. Dat vraagt om teelttechnieken waarbij water wordt hergebruikt, gesloten systemen dus. Innovaties die hier in Nederland bewezen effectief zijn, worden nu wereldwijd ingezet.”