Tekst Sabina van Gils
Foto Nico Schiettekatte
Nico Schiettekatte is gezondheidsattaché in China en woont sinds begin december met zijn vrouw in Beijing. En hoewel wij nog middenin de crisis zitten, lijkt het coronavirus daar soms heel ver weg. “Ik was op een receptie met 350 man. Geen mondkapjes, geen afstand, en iedereen stond te zingen.”
Brussel, Parijs of Beijing?
“Oh, dat is een makkie: Beijing! Als peuter verhuisde ik met mijn ouders van Rijswijk naar Brussel, en ik heb jarenlang met veel plezier in Parijs gewoond en gewerkt. Maar er gaat niets boven duizelingwekkend Beijing! Groot, intens, altijd in beweging en opvallend schoon. Met een strakblauwe lucht, waar zich aan het einde van de dag een oranje gloed in aftekent die weerspiegelt in de wolkenkrabbers en weerkaatst in de rivier. Het is een stad waar geschiedenis en het moderne leven elkaar elke dag weer ontmoeten. Fascinerend!”
Je werkt sinds begin december in China. Hoe goed kende je het land al?
“Van jongs af aan ben ik een fervent lezer van geschiedenisboeken, vooral over oude beschavingen. Als tiener reisde ik in mijn hoofd al door de verschillende Chinese dynastieën; de rijke geschiedenis heeft het land mede gemaakt tot wat het nu is. The Last Emperor was lang één van mijn favoriete films. Een paar weken geleden kwam een droom van mij dan ook uit: een bezoek aan de Verboden Stad, het decor van deze filmklassieker.”
Heb je bewust gekozen voor een werkplek in China?
“Absoluut! China is echt mijn place to be. Ik denk dat onze toekomstige welvaart voor een belangrijk deel samenvalt met de ontwikkelingen die zich hier in snel tempo afspelen. Chinese en westerse onderzoekers werken al veel samen op het gebied van gezondheid en zorg. Maar dat niet alleen: Hugo de Jonge heeft met zijn Chinese counterpart een overeenkomst gesloten over samenwerking in de ouderenzorg. We hebben elkaar veel te bieden op dat vlak. China loopt voorop met het gebruik van digitale platforms, maar kan van ons leren over verpleegkunde, innovatieve zorgconcepten en samenwerking tussen publieke en private partijen. Dat laatste is een klassiek Nederlands ‘exportmodel’ waar we trots op mogen zijn!”
Last gehad van een cultuurshock?
“Dat viel reuze mee. Ik ben met een open mind naar China gegaan. Ik verwachtte niet aan te treffen wat ik in Nederland gewend ben, oordelen stel ik uit. Dat straalt positief af op mijn Chinese collega’s. Ze stellen veel vragen over hoe we in Nederland omgaan met zaken als vaccinatie van ouderen en andere kwetsbare groepen. Maar ik krijg ook steeds meer persoonlijke vragen: een teken van vertrouwen. Mijn uitdaging zit meer in het verder onder de knie krijgen van de Chinese taal. In Nederland heb ik gelukkig een aardige basis gelegd bij de legendarische ‘nonnen van Vught’. Daar borduur ik nu op voort.”
Vertel eens, hoe ziet je dagelijkse leven eruit?
“Momenteel zitten mijn vrouw en ik nog in een hotelappartement en de container met onze spullen dobbert ergens rond op de oceaan. Maar in april verhuizen we naar onze nieuwe woning, op loopafstand van de ambassade waar ik werk. Dan kunnen we eindelijk echt gaan settelen.
In het weekend maak ik wandelingen door de stad. Vaak zonder vooropgesteld plan. Zo kom je de leukste dingen tegen! Van bijzondere woningen tot kleine steegjes, van parkjes tot fietsen in alle soorten en maten. En in en rond Beijing is natuurlijk enorm veel te doen. De culinaire rijkdom die China zo kenmerkt is trouwens een ontdekkingsreis op zich. Wel even uitkijken voor de pepertjes, ha ha!”
Wat doe jij namens VWS in China?
“In een notendop kan je stellen dat ik de vooruitgeschoven post van VWS in China ben. Dat betekent dat ik het beleid van VWS in China uitdraag en op zoek ga naar aansluitingen met Chinees beleid op VWS-terrein. China heeft net zijn veertiende vijfjarenplan naar buiten gebracht. Voor VWS staan hier verschillende interessante elementen in op het gebied van een toekomstbestendig zorgstelsel, preventie, ontwikkeling van geneesmiddelen en medische technologie, langdurige en ouderenzorg, curatieve zorg, ICT en ook sport. Ik informeer de dossierhouders van VWS hierover en zoek concreet naar vormen van samenwerking tussen Nederlandse en Chinese partijen, publiek en privaat.
En natuurlijk houdt Covid-19 mij hier ook dagelijks bezig. Ik ondersteun het Landelijk Consortium Hulpmiddelen om ervoor te zorgen dat gecertificeerde onderdelen voor het Nederlandse test- en vaccinatieprogramma vanuit China geleverd kunnen worden.”
Wat merk je nog van het coronavirus in Peking?
“Net voor dit interview zag ik de laatste aantallen coronabesmettingen voorbijkomen. In totaal 12 besmettingen op een bevolking van 1,4 miljard. Bijna surrealistisch, hè? De strikte overheidscontrole leidt hier tot veel bewegingsvrijheid, maar als er ook maar een begin van een nieuwe Covid-uitbraak is, wordt er stevig ingegrepen in China. Wijken, dorpen of miljoenensteden kunnen dan in no-time op slot gaan. Mensen massaal isoleren en testen gebeurt hier zeer grondig. En iedereen houdt zich eraan. Het is dan ook geruststellend dat je hier medisch gezien eigenlijk amper gevaar loopt. Vorige week was ik nog op een receptie met 350 personen, zonder masker of afstand houden; niemand leek zich daar ook maar enigszins zorgen over te maken. Er werd zelfs volop gezongen!”
Dus in China pakken ze het beter aan dan in Nederland.
“Ik zeg niet dat het één beter is dan het ander. De Chinese aanpak zou in Nederland niet werken, en andersom zou de Nederlandse aanpak in China niet werken. Maar op onderdelen kunnen we elkaar wel inspireren en van elkaar leren. Daar lever ik graag een bijdrage aan.”
Kun je eigenlijk wel gewoon Googelen, Facebooken en Twitteren?
“We werken op de servers van Den Haag en kunnen nagenoeg alles opzoeken op internet. En ik kan gewoon communiceren via Zoom, WebEx, Teams. Ook WhatsApp en Facetime - mits achter de VPN. Daar zijn mijn collega’s in Nederland nog weleens verbaasd over. Ook heb ik toegang tot mijn Twitter- en LinkedIn-accounts, Facebook gebruik ik niet. Het enige wat niet kan om veiligheidsredenen, is thuiswerken op de tablet. Dat valt reuze mee, hè? Wat soms wèl tegenvalt is de internetverbinding, die is hier nog niet zo goed als in Nederland.”
Maar zijn je digitale gegevens wel veilig?
“Om de burgers te beschermen, legt de Chinese overheid met regelgeving misbruik van persoonlijke gegevens door commerciële bedrijven flink aan banden. Dat is positief. Wel is het zo dat de overheid hier anders omgaat met het gebruik van data dan we in Nederland gewend zijn.”
Heb je al een favoriete plek daar?
“Één favoriete plek maar? Ik eet heel graag in het Maleisisch restaurant ‘Sambal’, gelegen in een hutong. Wandelen en ontspannen doe ik heel graag in het Chaoyang park, ik woon er om de hoek. En cultureel deed ik laatst een nieuwe ontdekking dankzij lokale vrienden: UCCA, het centrum voor moderne kunst in Beijing. Het is een oude Duitse fabriek. In 2018 heeft het Nederlandse architectenbureau OMA een re-design gedaan van een aantal ruimtes, zoals het café, de ingang en een aantal tentoonstellingsruimtes. Mooie oranjetint in een kleurrijk Beijing!”
Meer lezen over het leven van Nico in Beijing? Ga dan naar vws#Net voor zijn blogs!
